Financat e Kinës, që deri vonë konsideroheshin ekonomia me rritjen më të shpejtë në botë, me sa duket do të pësojë dy goditje të forta në periudhën e ardhshme – tërheqjen e Italisë nga nisma “Belt and Road”, si dhe krijimin e një rruge të re, rruga tregtare Indi-Lindja e Mesme, e cila mbështetet drejtpërdrejt nga presidenti amerikan Joseph Biden.

Këto ndryshime tektonike dhe si mund të ndikojnë në të ardhmen e vendit tonë, pasi Serbia mbetet një “bebe” e Kinës, edhe kur vendet gjithnjë e më të fuqishme evropiane distancohen nga Kina.

Biden, së bashku me liderët e Indisë, Arabisë Saudite dhe Emirateve të Bashkuara Arabe, njoftuan nisjen e një rruge të re tregtare që lidh Indinë me Lindjen e Mesme dhe Evropën nëpërmjet hekurudhave dhe porteve. Shtëpia e Bardhë tha se projekti do të çonte në një “epokë të re të lidhjes”.

Analistët e shohin këtë si një homolog të Iniciativës së Brezit dhe Rrugës së Kinës, një projekt i madh infrastrukturor i nisur nga Pekini një dekadë më parë për të lidhur Kinën me pjesën tjetër të botës.

Ata gjithashtu besojnë se nisja e një rruge të re tregtare të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara mund të përfaqësojë një pengesë të madhe për funksionimin e nismës kineze, madje edhe ta bllokojë atë plotësisht.

Plani i Bidenit përfshin edhe vendet e Bashkimit Evropian – Francën, Italinë dhe Gjermaninë. Ai përbëhet nga dy rrugë të veçanta – Korridori Lindor që lidh Indinë me Shtetet Arabe të Gjirit dhe Korridori Verior që lidh Shtetet e Gjirit me Evropën.

Plani është që mallrat që transportohen të kalojnë nëpër Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabinë Saudite, Jordaninë, Izraelin dhe Evropën. Rruga do të mundësojë lidhjen elektrike dhe dixhitale, si dhe do të përmbajë tubacione për eksportin e hidrogjenit të pastër.

Plani ambicioz tregon se SHBA mund të mbështetet në aleatët e saj lindorë në përpjekjet për të frenuar ngritjen e Kinës, por edhe përpjekjet e shteteve të Gjirit për të gjetur një ekuilibër midis aleatëve tradicionalë si SHBA dhe partnerëve.

Kjo është arsyeja pse ai nuk erdhi në samit?

E gjithë kjo ka shkaktuar spekulime se krijimi i kësaj rruge tregtare është arsyeja e dështimit të liderit kinez Xi Jinping për të marrë pjesë në samitin e G20, i cili u mbajt në Nju Delhi të Indisë, të shtunën dhe të dielën.

Duhet theksuar se Xi Jinping nuk ka munguar në asnjë samit të G20 që kur u bë president i Kinës. Ishte kjo ngjarje që ishte rruga e tij e shkurtër për të forcuar lidhjet me shtetet arabe të Gjirit Persik, të cilat tani kanë “përmbysur tavolinat”.

Gjegjësisht, të gjithë ata deri më tani kanë mbështetur projektin e madh infrastrukturor të Pekinit të nisur në vitin 2013, në të cilin Kina deri më tani ka investuar rreth një trilion dollarë. Pekini njoftoi muajin e kaluar se ka nënshkruar dokumente bashkëpunimi me më shumë se 150 vende dhe më shumë se 30 organizata ndërkombëtare gjatë viteve si pjesë e Iniciativës Brez dhe Rrugë.

Megjithatë, problemet u shfaqën me kalimin e kohës, duke përfshirë boshllëqet e financimit dhe disa shtyrje politike, të cilat penguan disa projekte.

Ku është Serbia?

Dhe ndërsa ndryshimet tektonike po ndodhin në Nju Delhi të largët, Serbia mbetet e verbër ndaj tyre, të paktën tani për tani. Serbia ishte një nga vendet e para që iu bashkua Iniciativës Brez dhe Rrugë, dhe që atëherë ajo ka kryer me besnikëri funksionin e vasalit të Pekinit.

Gjegjësisht, si partneri më i rëndësishëm tregtar i Serbisë, Kina e mbajti vëllimin e tregtisë me Serbinë në vitin 2022 në mbi gjashtë miliardë dollarë amerikanë. Prandaj, vendi ynë, i cili përfaqëson një ekonomi të vogël evropiane, është kryesisht i varur nga Kina.