Më shumë se një milion njerëz në Rripin verior të Gazës janë urdhëruar të evakuohen në jug pasi lufta e fundit Izrael-Hamas hyri në ditën e shtatë, teksa Izraeli dukej se po përgatiste një ofensivë tokësore.

Hamasi u bëri thirrje banorëve të qëndrojnë aty.

Urdhrat shkaktuan panik midis civilëve dhe punonjësve të ndihmës që tashmë po luftonin nën sulmet ajrore izraelite dhe një bllokadë të zonës së sunduar nga Hamasi.

Grupet ndërkombëtare të ndihmës paralajmëruan për një krizë humanitare në përkeqësim pasi Izraeli pengoi hyrjen e furnizimeve nga Egjipti për 2.3 milionë banorët e Gazës.

Lufta e fundit Izrael-Hamas ka marrë më shumë se 3 mijë jetë nga të dyja palët gjatë javës që kur Hamasi nisi një sulm të papritur të paprecedentë më 7 tetor.

Një predhë izraelite ra në një tubim të gazetarëve ndërkombëtarë që mbulonin përleshjet në kufirin në Libanin jugor të premten, duke vrarë një videograf të “Reuters” dhe duke lënë të plagosur gjashtë gazetarë të tjerë.

Izraeli ka ndërprerë furnizimet me ushqim, karburant, energji elektrike dhe ilaçe në Gaza.

E vetmja pikë kalimi midis Egjiptit dhe Gazës u mbyll të martën pas sulmeve ajrore izraelite aty pranë.

Në një mesazh arab, Forcat Mbrojtëse të Izraelit u thonë banorëve të Rripit verior të Gazës se duhet të lëvizin në pjesën jugore të enklavës duke përdorur korridoret e evakuimit ndërmjet orës 10:00 dhe 16:00.

IDF ka njoftuar Kombet e Bashkuara se e gjithë popullsia palestineze në veri të Gazës duhet të zhvendoset në Rripin jugor.

Mesazhi tregoi se IDF mund të jetë gati të nisë një pushtim tokësor pas një jave bombardimesh ajrore në përgjigje të sulmit masiv të Hamasit të shtunën e kaluar.

Me Izraelin që ka mbyllur kufijtë e Gazës, i vetmi drejtim për të ikur është në jug, drejt Egjiptit.

Por Izraeli është ende duke kryer sulme ajrore në të gjithë Gazën dhe Egjipti ka nxituar të sigurojë kufirin e tij kundër çdo fluksi masiv të palestinezëve.

Qeveritë në mbarë botën e kanë kaluar javën duke u përpjekur të evakuojnë shtetasit e tyre dhe shtetasit të kapur në konflikt pas një sërë anulimesh fluturimesh komerciale.

Qeveria e Izraelit është nën presion të madh nga publiku për të rrëzuar Hamasin, i cili ka sunduar Gazën që nga viti 2007.

Izraeli ka thirrur 360 mijë rezervistë të ushtrisë dhe kërcënoi një përgjigje të paprecedentë ndaj inkursionit të gjerë të Hamasit.

Ministria e Shëndetësisë në Gaza tha të premten se rreth 1 mijë e 800 njerëz janë vrarë në territor.

Ushtria izraelite tha se më shumë se 1 mijë e 300 njerëz, përfshirë 222 ushtarë, janë vrarë në Izrael – një numër tronditës i paparë që nga lufta e vitit 1973 me Egjiptin dhe Sirinë që zgjati me javë.

Rreth 1 mijë e 500 militantë të Hamasit u vranë gjatë luftimeve, tha qeveria izraelite.

Ndërsa sulmet ajrore goditën territorin gjatë gjithë ditës të së premtes, familjet me makina, kamionë dhe karroca të mbushura me batanije dhe pasuri rrodhën në një rrugë kryesore nga qyteti i Gazës.

Qindra mijëra palestinezë të tjerë në të gjithë territorin u grindën për zgjedhjen agonike nëse do të qëndronin apo do të shkonin duke ndjekur urdhrin izraelit për t’u evakuuar.

Para direktivave të evakuimit, 423 mijë banorë të Rripit të Gazës ishin larguar tashmë nga shtëpitë e tyre, sipas Kombeve të Bashkuara.

Gaza është vetëm 40 kilometra (25 milje) e gjatë, e gërshetuar mes Izraelit, Egjiptit dhe Detit Mesdhe.

Shumë palestinezë kanë frikë nga një përsëritje e ngjarjes më traumatike në historinë e tyre të torturuar: eksodi i tyre masiv nga ai që tani është Izraeli gjatë luftës së vitit 1948 që rrethoi krijimin e tij.

Zyra e medias e Hamasit tha se avionët luftarakë goditën makinat që iknin në jug, duke vrarë më shumë se 70 njerëz, ndërsa ushtria izraelite tha se trupat e saj kishin kryer bastisje të përkohshme në Gaza për të luftuar militantët.

Izraeli tha se ushtarët e tij kërkuan gjithashtu gjurmë të rreth 150 njerëzve të rrëmbyer në sulmin e Hamasit më 7 tetor.

Përgjigjja e botës

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, tha të premten se është një prioritet i administratës së tij për të trajtuar krizën humanitare të shpalosur në Rripin e Gazës.

Sekretari i Mbrojtjes, Lloyd Austin, e siguroi Izraelin se “ne kemi shpinën tuaj” ndërsa ai dhe kryediplomati amerikan u takuan të premten me liderët izraelitë dhe arabë.

Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara nuk kishte gjetur një zë kolektiv për luftën e fundit Izrael-Hamas pas takimit me dyer të mbyllura të premten për herë të dytë në pesë ditë.

Rusia po propozon një “armëpushim humanitar”, i cili mund të jetë një shitje e vështirë pasi Izraeli pritet të ndërmarrë një ofensivë tokësore kundër militantëve të Hamasit që sundojnë Gazën.

Udhëheqësi i Bashkimit Evropian, Charles Michel, paralajmëroi të premten se lufta Izrael-Hamas mund të krijojë një rritje të refugjatëve që shkojnë drejt Evropës, duke rritur rrezikun e nxitjes së forcave anti-migrante, duke thelluar ndarjet dhe duke ndezur tensionet midis mbështetësve të Izraelit dhe mbështetësve të palestinezëve.

Ministri i Jashtëm i Iranit paralajmëroi të premten se nëse sulmet e Izraelit në Rripin e Gazës nuk ndalen menjëherë, dhuna mund të përhapet në pjesë të tjera të Lindjes së Mesme.

Presidenti i Sirisë u bëri thirrje të premten vendeve të botës që të qëndrojnë së bashku për të ndaluar “krimet që Izraeli po kryen kundër popullit palestinez”.

Ministria e Jashtme egjiptiane dënoi të premten vendimin e ushtrisë izraelite për të urdhëruar evakuimin, i cili mund të shkaktojë një rritje të refugjatëve në Egjipt.

Sulmet vdekjeprurëse nga Hamasi ndaj civilëve izraelitë dhe sulmet shkatërruese ajrore izraelite dhe bllokada e Gazës kanë ngritur akuza në mesin e ekspertëve juridikë ndërkombëtarë se të dyja palët po shkelin ligjin ndërkombëtar.

Çfarë e nxiti sulmin e Hamasit në Izrael?

Hamasi, i cili kërkon shkatërrimin e Izraelit, thotë se po mbron të drejtën e palestinezëve për liri dhe vetëvendosje.

Por shkatërrimi pas sulmit të papritur të Hamasit më 7 tetor ka mprehur pyetjet rreth strategjisë dhe objektivave të tij.

Dëshpërimi është rritur mes palestinezëve, shumë prej të cilëve nuk shohin asgjë për të humbur nën kontrollin e pafund izraelit dhe rritjen e vendbanimeve në Bregun Perëndimor, bllokadën në Gaza dhe atë që ata e shohin si apati të botës.

Përveç përmendjes së tensioneve të gjata që ziejnë, zyrtarët e Hamasit përmendin një mosmarrëveshje të gjatë mbi xhaminë e ndjeshme Al-Aksa, e cila është e shenjtë si për muslimanët ashtu edhe për hebrenjtë.

Pretendimet konkurruese mbi vendin, i njohur për hebrenjtë si Mali i Tempullit, janë përhapur në dhunë më parë, duke përfshirë një luftë të përgjakshme 11-ditore midis Izraelit dhe Hamasit në 2021.