Në vetëm tre vjet, nëpërmjet tre transaksioneve të veçanta, pronësia e më shumë se 122,000 metra katrorë hapësirë ​​për zyra në Beograd kaloi nga një kompani e kontrolluar nga Banka Kombëtare e Hungarisë në një kompani të kryesuar nga Istvan Tiborcz, dhëndër i kryeministrit hungarez Viktor Orbán raportom Radio Evropa e Lirë

Portofoli i pasurive të paluajtshme i përbërë nga 11 ndërtesa zyra në Beogradin e Ri u transferua nga Banka Kombëtare e Hungarisë në pronësi të Tiborcz përmes kompanisë hungareze Indotek, e cila menaxhoi këto prona për dy vjet, nga fillimi i vitit 2022 deri në janar 2024.

Transaksioni ka ndodhur në fillim të janarit, por nuk është biznesi i vetëm në Serbi që ka hyrë Tiborcz, i cili ka lidhje me Orban.

Viktor Orbán ka qenë vazhdimisht në krye të Qeverisë së Hungarisë që nga viti 2010. Konsolidimi i tij në pushtet u shoqërua me përhapjen e korrupsionit në vend, i cili sipas Transparency International është aktualisht vendi me nivelin më të lartë të korrupsionit në BE.

Edhe pse midis 25 dhe 30 për qind e ekonomisë hungareze, sipas raporteve të fundit të Transparency International Hungary, kontrollohet nga njerëz të afërt me Viktor Orbán dhe partinë në pushtet Fidesz, nuk ka pasur asnjë proces gjyqësor në lidhje me abuzime të mundshme.

Rreth ndërtesave në Beogradin e Ri

Nga janari, pasuritë e paluajtshme me vlerë në Beograd do të menaxhohen nga fondi Diofa si pjesë e grupit BDPST të udhëhequr nga Ištvan Tiborcz.

Bëhet fjalë për pesë parqe biznesi me një sipërfaqe totale prej 122.5 mijë metrash katrorë. Ato janë ndërtuar në vitin 2004 dhe janë të gjitha të vendosura në qendrën e re të biznesit që vazhdon të zhvillohet në territorin e Beogradit të Ri.

Në këto ndërtesa ka zyra të kompanive të shumta të IT-së, ndër të cilat janë më të njohura TomTom dhe Nordeus, njëra prej ndërtesave është qendra e biznesit të linjës ajrore serbe Air Srbija, zyra të bankave si UniCredit Bank.

Një nga ndërtesat strehon ambientet e Delegacionit të Komisionit Evropian në Serbi si dhe Ambasadën Australiane.

Për secilën nga pesë ndërtesat, gjatë ndërtimit u krijuan kompani të veçanta për të menaxhuar dhënien me qira të pasurive të paluajtshme. Sipas të dhënave nga raportet financiare të atyre kompanive, vlera totale e pasurive të paluajtshme dhe e tokës është 274.2 milionë euro.

Gjatë vitit 2022, kur bëhet fjalë vetëm për të ardhurat nga dhënia me qira e pronave të paluajtshme, ato arritën në 23.7 milionë euro për të pesë ndërtesat. Të gjitha pronat janë ndërtuar nga fondi i investimeve GTC.

Si u fut Banka Qendrore Hungareze në biznesin e pasurive të paluajtshme?

E njohur publikisht si një kompani e regjistruar në Poloni që filloi investimet me kapitalin izraelit dhe amerikan, GTC, përndryshe një nga liderët në fushën e ndërtimit të pasurive të paluajtshme komerciale në Evropën Qendrore, Lindore dhe Jugore, është nën kontrollin e Bankës Qendrore Hungareze. Ajo është aktualisht pronarja shumicë e GTC përmes fondit Optimum Venture.

GTC është një kompani që menaxhon dhjetëra ndërtesa zyrash në Hungari, Poloni, Serbi, Rumani, Kroaci dhe Bullgari.

Investimet në pasuri të paluajtshme Banka qendrore hungareze filloi në vitin 2014 kur konvertoi 260 miliardë forinta (rreth 700 milionë euro) nga rezervat valutore në forintë, me synimin për të investuar një pjesë të fondeve të shtetit në pasuri të paluajtshme me vlerë të lartë.

Siç u shpjegua në fillim nga Banka Qendrore e Hungarisë, qëllimi i mbledhjes së fondeve ishte menduar të ishte zhvillimi i arsimit dhe shkencës.

Për këto nevoja u krijuan disa fonde dhe një prej tyre është Optimum Venture, përmes së cilës u investuan fondet shtetërore në vitin 2020 në paketën mazhoritar të aksioneve të kompanisë GTC, e cila prej vitesh ndërton dhe administron prona të paluajtshme në Evropën Lindore.

Pak më shumë se një vit më vonë, pjesa e përbërë nga ndërtesa në Beograd u nda nga portofoli i madh i parqeve të shumta të biznesit. Pesë parqe biznesi iu shitën kompanisë Indotek, në pronësi të Daniel Jellinek, i cili ka shumë vite që merret me prona të paluajtshme dhe ai kreu një sërë marrëveshjesh me dhëndrin e Orbanit, Istvan Tiborcz.

Dihet shuma e transaksionit të parë, por e dyta jo

Indotek pagoi 267.6 milionë euro për objektet e biznesit në Beograd, siç njoftoi kompania në maj 2021.

Kompania po ashtu deklaroi se prej kohësh kanë kërkuar një mundësi për të hyrë në tregun serb dhe se blerja e ndërtesave të zyrave të GTC-së do t’i mundësojë kompanisë të forcojë pozicionin e saj në rajon.

“Jam veçanërisht krenar që transaksioni ynë i parë në Serbi na bën një nga lojtarët më dominues në tregun e zyrave në Beograd,” tha Daniel Jelinek, themelues dhe CEO i Indotek Group.

Edhe pse nga këto deklarata mund të merret me mend se Indotek ka plane afatgjata në tregun e pasurive të paluajtshme në Beograd, vetëm dy vjet më vonë, ata vendosin të transferojnë pronësinë e ndërtesave të zyrave në Serbi te kompania Diofa Fund Management, në pronësi të István Tiborcz, Orban. dhëndër.

Palët nuk e kanë bërë të ditur shumën e transaksionit, përkatësisht nëse Indotek ka pasur fitim gjatë menaxhimit dyvjeçar të objekteve afariste në Beogradin e Ri duke i blerë dhe shitur.

Si dështoi përpjekja për të investuar në Kroaci?

Diofa Fund Management, blerësi i objekteve të biznesit në Beograd, u bë pjesë e grupit të biznesit BDPST të udhëhequr nga Tiborc në mars 2022.

Para kësaj, kompania ishte në pronësi të Daniel Jelinek, themeluesit të Indotek, pronari i mëparshëm i pasurive të paluajtshme në Beograd.

Grupi Indotek i Jelinek thekson në faqen e tij të internetit se zotërojnë mbi 1.7 milionë metra katrorë. Indotek është kryesisht aktive në tregun hungarez, por ato janë të pranishme në 14 vende të tjera evropiane.

Pas blerjes së pasurive të paluajtshme në Serbi në vitin 2021, Indotek u përpoq të blinte në Kroaci pjesën e Sberbank ruse në grupin Forten, një kompani që u krijua pas rënies së Agrokor, një nga zinxhirët më të mëdhenj të shitjes me pakicë dhe prodhuesit e ushqimeve dhe pijeve në Rajon. Për shkak të borxhit të tepërt, Agrokor u shndërrua në një kompani të re, Fortenova Group, në vitin 2019.

Edhe pse në prill 2022 u nënshkrua një marrëveshje për shitjen e aksionit më të madh të vetëm në grupin Forten, ai transaksion nuk u realizua, pasi hyrja në fuqi e marrëveshjes ishte e kushtëzuar me marrjen e lejeve rregullatore.

Duke qenë se një pjesë e vogël e aksioneve të Fortenova ishte nën kontrollin e Mbretërisë së Bashkuar, pas agresionit rus ndaj Ukrainës, organi rregullator për sanksionet e Ministrisë së Financave të Mbretërisë së Bashkuar (OFSI) nuk dha lejen e nevojshme për realizimin e këtij biznesi.

OFSI për Financial Times nuk ka dashur të komentojë arsyet e mosdhënies së lejes, ndërsa me supozimin se ishte për shkak të afërsisë së Orbanit me autoritetet ruse, Indotek bëri të ditur se Viktor Orban nuk kishte asnjë lidhje me këtë biznes.

“Ne marrim vendime biznesi mbi baza tregu, jo mbi baza politike apo familjare,” shkroi kompania hungareze në përgjigje të një hetimi nga Financial Times, duke shtuar se “ata nuk kishin as mbështetjen e autoriteteve kroate” për të. hyni në Grupin Forten.

Nga ndriçimi publik te pasuritë e paluajtshme

Meqë ra fjala, blerja e pronave të paluajtshme në Beogradin e Ri nuk është sipërmarrja e parë e biznesit të dhëndrit të Orbanit në Serbi.

Ištvan Tiborcz ishte pronar i kompanisë Elios, e cila merret me instalimin e instalimeve elektrike dhe dega e së cilës në Serbi u hap në vitin 2014.

Sipas Transparency International Hungary, falë vetëm asaj kompanie, Tiborcz fitoi qindra milionë forinta në Hungari në 2015 përmes punëve të instalimit të ndriçimit rrugor që kompania e tij fitoi në tenderë.

Dhëndri i Orbanit u largua nga Elias në vitin 2015 pasi Zyra Evropiane Kundër Korrupsionit (OLAF) nisi një hetim për 35 projekte të ndriçimit të rrugëve në Hungari. Pas hetimit, OLAF gjeti “parregullsi serioze” dhe “konflikt interesi” në të gjitha rastet dhe “mashtrim të organizuar” në 17 raste.

OLAF ka vetëm kompetenca hetimore, ajo nuk mund të hetojë apo të ngrejë akuza, kështu që rezultatet dhe rekomandimet e hetimit ua dërgoi autoriteteve hungareze pasi hetimi përfundoi në 2017.

Edhe pse një hetim policor filloi në Hungari, zyra e prokurorit hungarez përfundimisht nuk gjeti parregullsi dhe konsideroi se nuk kishte nevojë të ngrinte akuza.

Ndërkohë, Tiborcz Istvan kaloi në pasuri të paluajtshme dhe turizëm.