Kafeja prek çmimet rekorde, pritet të shtrenjtohet tutje
Çmimet e kafesë kanë arritur nivele rekord në muajt e fundit, kryesisht për shkak të motit të paqëndrueshëm në vendet prodhuese si Brazili dhe Vietnami, të cilat po ndikojnë në mungesa të ndjeshme furnizimi dhe rritjen e kostove për konsumatorët në të gjithë botën.
Në Mbretërinë e Bashkuar, ku u importuan një miliard paund (1.170 miliardë euro) kafe në vitin 2023, ndikimi i këtyre rritjeve të çmimeve është ndjerë shumë. Njëjtë ka ndodhur edhe në të gjitha shtetet e tjera të botës, ku muajve të fundit ka pasur rritje të çmimit të kafesë për arsyet e njëjta.
Sipas Gareth Redmond-King, Drejtor i Programit Ndërkombëtar në Njësinë e Inteligjencës së Energjisë dhe Klimës (ECIU), ndryshimet klimatike janë një faktor kyç i rritjes së çmimeve të kafesë. Me 97% të kafesës së prodhuar në nivel global që vjen nga vendet të prekura nga ndikimet klimatike, lëvizjet ekstreme të motit po rrezikojnë në masë kulturat ushqimore dhe po çojnë në ndërprerje të furnizimit. Brazili dhe Vietnami, që furnizojnë më shumë se gjysmën e të gjitha kokrrave të kafesë së importuar në shumicën e vendeve perëndimore, janë goditur thellë nga kushtet e këqija të motit.
Në përgjigje të rritjes së çmimeve, ekspertët po kërkojnë veprime për të adresuar shkaqet kryesore të ndryshimeve klimatike dhe për të mbështetur fermerët dhe prodhuesit e ushqimit në përshtatjen ndaj ngrohjes globale. Mungesa e veprimeve, ata paralajmërojnë, do të çojë vetëm në rritjen e çmimeve, meqë furnizimi po bie dhe prodhimi po bëhet më i vështirë.
Ndikimi i ndryshimeve klimatike në çmimet e ushqimeve nuk është i kufizuar vetëm në kafe. Analiza e fundit e ECIU ka treguar se çmimet e kakaos janë rritur gjithashtu nga një kombinim i stuhisë El Niño dhe ndryshimeve klimatike, duke prekur eksportuesit më të mëdhenj të botës, si Bregu i Fildishtë dhe Gana. Ushqimet themelore të tjera të importuara, gjithashtu mund të preken nga përkeqësimi i ndryshimeve klimatike.
Në Mbretërinë e Bashkuar, efektet e ndryshimeve klimatike në çmimet e ushqimeve tashmë po ndjehen nga konsumatorët. Analiza e ECIU ka zbuluar se ndryshimet klimatike shtuan një mesatare prej £361 (423 euro) në llogaritë e ushqimit të shtëpisë në vitin 2023 krahasuar me 2021, duke theksuar nevojën urgjente për veprime për të adresuar shkaqet themelore të ndryshimeve klimatike dhe për të mbështetur fermerët dhe prodhuesit e ushqimit për të adaptuar në kushtet e ndryshme.
Ndërsa çmimet e kafesë vazhdojnë të rriten dhe mungesa e furnizimit vazhdon, konsumatorët në të gjithë botën po ballafaqohen me kërkesën për të paguar më shumë për kafenë e tyre të mëngjesit. Ekspertët vlerësojnë se tash është koha për të vepruar për ndryshimet klimatike dhe mbështetjen e praktikave të prodhimit të qëndrueshëm të ushqimit, në mënyrë që të sigurohet furnizimi stabil dhe i arsyeshëm i ushqimeve për brezat në të ardhmen.
