BE-ja nuk ka datë për vazhdimin e dialogut, procesi mbetet i ‘ngrirë’
Bashkimi Evropian nuk e ka përcaktuar ende datën e vazhdimit të dialogut në Bruksel ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit, qoftë për negociatat në nivelin politik apo bisedimet në nivelin teknik.
Sipas zyrtarëve të Bashkimit Evropian, e puna rreth caktimit të takimit dhe temave të ardhshme është duke vazhduar.
“Puna është duke vazhduar në nivelin teknik, përkitazi me takimin e lartë të ardhshëm të dialogut, data e të cilit pritet të konfirmohet”, ka thënë në një përgjigje me shkrim për “Radion Evropa e Lirë”, Maja Kocijançiq, zëdhënëse e Përfaqësueses së Lartë të Bashkimit Evropian, Federica Mogherinit.
Nisur nga historia e takimeve të fundit, si në nivelin e presidentëve ashtu edhe në atë teknik, Beogradi nuk ka pranuar të ulet dhe të bisedojë me palën nga Kosova. Më 7 shtator, presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq kishte refuzuar takimin me homologun e tij nga Kosova, Hashim Thaçi, pasi që autoritetet e Prishtinës, atë kohë, fillimisht nuk i kishin lejuar atij që të vizitonte liqenin e Ujmanit në veri të Kosovës.
Zyrtarët e Qeverisë së Kosovës, kanë thënë se që nga muaji mars, Serbia i ka braktisur të gjitha aktivitetet që kanë të bëjnë me zbatimin e marrëveshjeve të mbetura.
Shefi i Ekipit teknik të Kosovës në dialogun me Serbinë, Avni Arifi, ka thënë për “Radion Evropa e Lirë”, se pala e Kosovës është e gatshme për takime, por pala serbe, sipas tij, është ajo që ka refuzuar.
“Ne kemi kërkuar tri herë dhe kemi kërkuar edhe me shkrim nga BE-ja që të caktojë takimin e radhës dhe kemi kërkuar sidomos implementimin e Marrëveshjes së energjisë, por kjo është refuzuar nga pala serbe. Ne mbesim në pritje, kur ata janë të gatshme që të vazhdojnë bisedimet. Përndryshe, Kosova është e gatshme që të vazhdojë bisedimet”, ka thënë Arifi.
Arifi ka thënë se Serbia është nuk po i zbaton shumë marrëveshje, si ajo për energjinë e shumë të tjera.
“Ka mbetur Marrëveshja për menaxhimin e integruar të kufijve dhe ndërtimin e pikave ndërkufitare, gjashtë pikave, tri nga ana e Kosovës dhe tri nga ana e Serbisë dhe është humbur donatori disa milionësh për shkak te neglizhencës së Serbisë”, ka thënë Arifi.
“Pastaj ura në Mitrovicë ka mbetur e mbyllur. Nuk respektohet Marrëveshja për njohjen e diplomave, ajo për kadastër. Nga ana e Kosovës ka mbetur ngecja për draftimin e statutit për Asociacioni e komunave serbe, siç e dini është krijuar grupi menaxhues i përbërë nga pjesëtar të komunitetit serb dhe është çështje e tyre pse është vonuar deri tash”, ka thënë Arifi.
Kurse analistja Jeta Krasniqi nga Instituti Demokratik i Kosovës, ka thënë për “Radion Evropa e Lirë”, se kur flitet për marrëveshjet e arritura në kuadër të dialogut deri tani dhe ngecjet që po i bëhen këtij procesi është një shqetësim i vazhdueshëm.
Ajo ka thënë se kur të merren parasysh shumë marrëveshje të arritura, pjesa më e madhe e të cilave nuk janë zbatuar, i bie që edhe vetë qëllimi i këtij procesi nuk është duke u përmbushur.
“Deri më tani ne shohim në fakt se ka ngecje të dyanshme dhe kemi parë që një ndër problemet që ka shoqëruar procesin teknik ka qenë mungesa edhe e mekanizmave zbatues apo edhe një roli me efektiv nga ana e Bashkimit Evropian, i cili ka pranuar të ketë vetëm rolin e lehtësuesit të procesit, por ka refuzuar apo ka hezituar të luajë rolin edhe të garantuesit të marrëveshjeve. Neve na mbetet vetëm të shohim se çfarë janë duke bërë palët dhe çfarë është duke bërë edhe ndërmjetësi në këtë aspekt”, ka thënë Krasniqi.
Krasniqi thekson se është shumë e paqartë se për çka diskutohet në kuadër të dialogut Kosovë-Serbi, cilat janë temat të cilat do të diskutohen për të përmbyllur këtë proces dhe çfarë do të ndodhë me marrëveshjet të cilat janë arritur.
Sipas saj, nuk dihet se a do të zbatohen marrëveshjet e arritura, a do ketë marrëveshje të reja apo a do përfshihen në marrëveshjen përfundimtare.
“Unë vlerësoj se Bashkimi Evropian si ndërmjetësues i këtij procesi duhet të jetë ai që shtyn edhe palët drejt arritjes së një marrëveshjeje. Absolutisht për palën kosovare qëllim duhet të jetë një marrëveshje e cila garanton shtetin e Kosovës, mirëqenien, interesat e qytetarëve të Kosovës, e cila nuk cenon integritetin territorial të Kosovës dhe funksionimin unitar të saj. Pra, nuk duhet të arrihet çfarëdo marrëveshje, duhet të arrihet një marrëveshje e cila arrin njohjen nga ana e Serbisë dhe Kosovës i hapet perspektiva e qartë evropiane”, ka thënë ajo.
Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, ka thënë se pret që procesi i bisedimeve ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit të dinamizohet, por njëherësh është shprehur skeptik se mund të arrihet një marrëveshje në këtë proces. Ai tha sot se dialogu me Serbinë ka kuptim vetëm në rast se sjell njohje reciproke.
Kurse kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiq ka deklaruar për mediet në Beograd se aktualisht nga bashkësia ndërkombëtare nuk ka ndonjë zgjidhje të imponuar për Kosovën, si dhe nuk ka vija të kuqe nga administrata e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Bërnabiq ka përmendur Gjermaninë, e cila sipas saj, ende qëndron pranë pozicionit se duhet të ketë vija të kuqe në bisedimet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, të cilat kryesisht i referohen idesë për ndryshimin e kufijve, të cilën Berlini nuk e mbështetë.
Bisedimet politike ndërmjet Kosovës dhe Serbisë me lehtësimin e Bashkimit Evropian ka nisur që nga viti 2011, dhe ka për qëllim normalizimin e raporteve mes dy shteteve.