CHARLES BUKOWSKI
Charles Bukowski është lindur në Andrenach (Gjermani) më 16 gusht të vitit 1920. Dy vjet pas lindjes së tij e gjithë familja emigron në Amerikë.
Vendoset në Los Anxhelos dhe aty Bukowski qëndroi gjithë jetën. Dhe, e gjithë jeta e tij është e shkruar në libra. Emri i tij i plotë është Henry Charles Bukowski Jr., por atë e thërrisnin Henk. Ka vdekur më 9 mars të vitit 1994 nga leukemia në San Pedro. Është autor i 34 vëllimeve poetike, i tre romaneve dhe i një skenar filmi. Bukowski njihet si një ndër themeluesit e rrymës “Underground” të shkrimit artistik. Shumë vepra të tij, nga përkthyes dhe botues të ndryshëm, janë botuar edhe në gjuhën shqipe.
STIRKOFF
– Ulu, Stirkoff!
– Faleminderit, zotëri!
– Rehatoi edhe këmbët.
– Shumë e sjellshme nga ana juaj, zotëri.
– Stirkoff, më kanë informuar se ju keni shkruar artikuj mbi drejtësinë, barazinë; edhe mbi të drejtën për lumturi dhe mbijetesën… Stirkoff?
– Po zotëri.
– A mendoni se do të ketë ndonjëherë drejtësi të plotë dhe të arsyeshme në tokë?
– Jo tamam, zotëri.
– Por, atëherë, pse i shkruani këto mutësi? A ndoshta jeni i sëmurë?
– Ndihem ndryshe prej disa kohësh në këtë pjesë, zotëri, sikur jam gati të çmendem.
– Pini shumë, Stirkoff?
– Natyrisht, zotëri.
– Dhe bëni sende të vogla vetëm?
– Gjatë gjithë kohës, zotëri.
– Si?
– Nuk kuptoj, zotëri.
– Kështu pra, si është, si i bëni?
– Katër ose pesë vezë dhe një kilogram mish të grirë në një saksi lulesh, me qafë të ngushtë, ndërsa jam duke dëgjuar Vaughn Williams apo Darius Milhaud.
– Të qelqit?
– Jo, të qiellit, zotëri.
– Desha të them, vazoja është bërë prej qelqi?
– Natyrisht që jo, zotëri.
– A ke qenë ndonjëherë i martuar?
– Shumë herë, zotëri.
– Ulu, Stirkoff.
– Faleminderit, zotëri!
– Çfarë shkoi keq?
– Të gjitha, zotëri.
– Cila ishte copa më e bukur e pidhit që ju keni pasur ndonjëherë?
– Katër ose pesë vezë dhe një kilogram mish i grirë në një…
– Dakord, pajtohem!
– Po, zotëri.
– A e kuptoni, që dëshira juaj për drejtësi dhe një botë më të mirë është vetëm një justifikim për t’i fshehur rënien, turpin dhe dështimin që janë brenda jush?
– Epo.
– Babai yt ishte i keq?
– Nuk e di, zotëri.
– Çfarë do të thotë nuk e di?
– Dua të them se është vështirë të bësh krahasime. Baba kam pasur vetëm një.
– Po përpiqeni të ma hidhni dhe mua, Stirkoff?
– Oh, jo zotëri, siç thoni ju, drejtësia është e pamundur.
– Të rrihte yt atë?
– E bënin me ndërrime.
– Mendova se kishe vetëm një baba.
– Ashtu si gjithë të tjerët, doja të thosha se bënte zgjidhje me nënën time.
– Ta donte të mirën nëna?
– Unë isha vetëm një zgjatim i personit të saj.
– Çfarë tjetër mund të jetë dashuria?
– Një cak i përbashkët ku, sipas saj, merr kujdes të madh për një gjë shumë të mirë. Ajo nuk është e lidhur domosdoshmërisht me lidhjet e gjakut. Ajo mund të jetë një tullumbace e kuqe ose një copë bukë e lyer me gjalpë.
– Ju doni të thoni se do të donit një copë bukë të lyer me gjalpë?
– Vetëm pak, zotëri, në disa mëngjese të veçanta, nën disa rreze dielli, dashuria vjen dhe shkon pa paralajmërim.
– A është e mundur të duash një qenie njerëzore?
– Natyrisht, veçanërisht në qoftë se nuk e njohim mirë. Më pëlqen t’i shoh njerëzit nga pas dritares, kur ecin nëpër rrugë.
– Ju jeni një frikacak, Stirkoff.
– Natyrisht, zotëri.
– Cili është përkufizimi juaj për një frikacak?
– Një njeri që mendon dy herë para se të luftojë kundër një luani vetëm me duart e tij.
– Dhe si do ta përkufizoje një trim?
– Një njeri që nuk e di se çfarë është një luan.
– Dhe si e përkufizon një budalla?
– Një njeri që nuk arrin të kuptojë që koha, struktura dhe mishi pothuajse gjithmonë harxhohen kot.
– Por, atëherë, kush është i dituri?
– Të diturit nuk ekzistojnë, zotëri.
– Nëse është kështu, nuk ekzistojnë as budallenjtë. Pa natën nuk do të ekzistonte as dita; pa të zi as e bardha nuk do të ekzistonte.
– Më vjen keq, zotëri. Unë gjithmonë kam menduar se çdo gjë, ndoshta, është ajo, pa marrë parasysh ekzistencën e diçkaje tjetër.
– E keni futur karin në shumë saksi lulesh, a s’mund ta kuptoni se çdo gjë është e drejtë atje, dhe asgjë nuk mund të shkojë keq?
– E kuptoj, zotëri, të shkojë si të shkojë.
– Çfarë do të thuash nëse bëj sikur të ta pres kokën?
– Nuk mund të them asgjë zotëri.
– Desha të them në qoftë se do të ta prisja kokën, unë do të mbetesha Mundësia dhe ju do të bëheshit Asgjëja.
– Do të bëhesha diçka tjetër.
– Për qejf timin.
– Për qejfin tonë, zotëri.
– Qetësohu! Qetësohu! Shtriji këmbët!
– Shumë e sjellshme nga ana juaj, zotëri.
– Jo, shumë e sjellshme nga ana e të dyve.
– Pranoje që shpesh keni ndjenjën e të qenit i çmendur. Çfarë bëni kur e keni këtë ndjenjë?
– Shkruaj poezi.
– Poezia përkon me çmenduri?
– Jo.Poezia është çmenduri.
– Çfarë është çmenduria?
– Çmenduria është horror.
– Ç’është horrori?
– Diçka e ndryshme për çdo person.
– Por horrori është pjesë e një e tëre?
– Është atje.
– E kjo pjesa e një e tëre?
– Nuk e di, zotëri.
– E vërteton që je urtak, ç’është mençuria?
– Të dish sa më pak të jetë e mundur.
– Si bëhet kjo?
– Nuk e di, zotëri.
– A dini të ndërtoni një urë?
– Jo, zotëri.
– A dini të ndërtoni një pushkë?
– Jo, zotëri.
– Këto janë objekte të produkteve të njohurive.
– Këto objekte janë ura dhe pushkë.
– Unë do të urdhëroj të ta presin kokën.
– Faleminderit, zotëri!
– Pse?
– Ju përfaqësoni motivimet e mia, ndërsa unë kam shumë pak.
– Unë jam Drejtësia.
– Ndoshta!
– Unë jam fituesi. Unë do të bëj të të torturojnë.Unë do të të bëj të bërtasësh. Unë do të bëj ta dëshironi vdekjen.
– Sigurisht, zotëri.
– A nuk mund të kuptoni se unë jam pronari yt?
– Ju jeni manipulatori im e nuk mund të bëni asgjë që nuk mund të bëhet.
– Mendoni se jeni i zgjuar, por nuk do të thoni asgjë të zgjuar në mes të një ulërime dhe tjetrës.
– Dyshoj për këtë, zotëri.
– Rastësisht, si mund ta mbani Vaughn Williamsin dhe Darius Milhaudin? Nuk keni dëgjuar për Beatlesin?
– Oh, zotëri, të gjithë i njohin ata.
– Nuk ju pëlqejnë?
– Nuk më bezdisin.
– A ka ndonjë këngëtar që nuk ju pëlqen?
– Është e pamundur të ekzistojnë këngëtarë të pëlqyer.
– Të themi, pra, ndonjë nga njerëzit që përpiqeni ta këndoni?
– Frank Sinatra.
– Pse?
– Sepse ai zgjon një shoqëri të sëmurë pas shpinës së një shoqërie të sëmurë.
– Lexoni ndonjë gazetë?
– Vetëm një.
– Cilën?
– Qyteti i HAPUR.
– Roje! Çojeni menjëherë këtë njeri në dhomën e torturës dhe filloni punën.
– Një dëshirë të fundit, zotëri.
– Po.
– A mund ta marr me vete saksinë e luleve?
– Jo, do ta përdor unë.
– Zotëri?
– Desha të them se do të ta konfiskoj. Roje, çoje këtë njeri larg dhe kthehu përsëri këtu, kthehu këtu me…
– Po zotëri…
– Një gjysmë duzinë vezë dhe një kile mish të grirë…
Dalin roja dhe i burgosuri. Mbreti përkulet pak përpara dhe bën një ngërdheshje të ligë, ndërsa në radio fillon transmetimi i një kënge të Vaughn Williamsit.
(Përktheu nga anglishtja, për revistën “Akademia”, Leonora Buçinca)