Cila shpenzon më shumë, një veturë elektrike apo një e zakonshme me karburant?
Edhe pse çmimi i energjisë është rritur, konsumi i një veture elektrike mbetet më i ulëti në krahasim me ato klasiket. Kështu thonë ekspertët dhe pronarët e veturave elektrike.
Rritja e çmimit të energjisë elektrike ka bërë që shumë njerëz të pyesin se çfarë përfitimesh të tjera do të sillte një veturë elektrike dhe nëse investimi në një të tillë ia vlen ende.
Benzinë, naftë apo elektrike?
Edhe pse çmimi i energjisë është rritur, konsumi i një veture elektrike mbetet më i ulëti në krahasim me ato klasiket. Kështu thonë ekspertët dhe pronarët e veturave elektrike, raportoi Radio Evropa e Lirë, versioni në rumanisht.
Costin Gurgea, producent i emisionit Superspeed teston të gjitha llojet e veturave. Ai ka llogaritur për Evropën e Lirë se sa kushtojnë veturat elektrike dhe ato klasike, për sa i përket çmimeve të reja të tregut.
“Veturat elektrike konsumojnë diku midis 18-19 dhe 29-30 kwh, në varësi të modelit, stilit të drejtimit, temperaturës së jashtme, nëse është verë apo dimër. Dua të marr mesatarisht 25 kwh”, shpjegon Gurgea.
Producenti televiziv thotë se mund të jenë të shumtë ata që e kundërshtojnë, pasi çdo shofer ka stilin e tij të drejtimit që ndikon ndjeshëm në konsum.
Çmimi që paguani për një karikim të plotë ndryshon në varësi të vendit ku e karikoni makinën tuaj elektrike. Çmimi më i ulët në treg në Rumani është në Hidroelectrica, afërsisht 0,7 lei kw/h, dhe më i shtrenjti është në stacionet e karikimit ku për karikim të shpejtë çmimi është 2,49 lei. Një euro është 4.92 lei rumun.
Kjo do të thotë, se për 100 kilometra çmimi mund të jetë nga 17.5 deri në 60 lei, ndërsa për 100 kilometra të udhëtuara me makinë me benzinë shpenzoni 70 lei, ndërsa me naftë shkon në 80. Për të dyja makinat ai përdori një mesatare. konsumi prej 10 litrash për njëqind kilometra.
“Me pak fjalë: makina elektrike ia vlen nëse e karikoni në shtëpi. Sa gjatë? Kjo është pyetja që të tjerët mund t’i përgjigjen, varet se sa do të rritet çmimi i energjisë”, përfundon Gurgea.
Eksperimenti
Një anëtar i klubit Tesla Romania bëri një eksperiment për Evropën e Lirë për të treguar se dallimet janë shumë më të mëdha. Ai ka vozitur dy makinat që zotëron – njëra elektrike, tjetra klasike – të njëjtin numër kilometrash për dy ditë dhe ka krahasuar kostot. Diferenca i kalon 200 lei rumune (rreth 40 euro)
Kyprian Cherchiu ka dy makina elektrike dhe teston periodikisht konsumin e makinave të tij. Në një provë të tillë, ai prodhoi një konsum mesatar prej 14 kwh në rrugën e ngjitjes në mal, midis Bukureshtit dhe Sheile Gradistei.
Në pikat më të kërkuara të pistës, makina konsumonte 17 kwh, pra një konsum prej 35 lei për njëqind kilometra me shpejtësinë më të lartë aktuale. Është e vërtetë, Cherkiu voziti një nga makinat elektrike më të fuqishme.
Panele fotovoltaike dhe konsum zero
Çerkiu nuk pagoi asgjë për rrugën për në mal. Disa vite më parë, pak pasi bleu makinën e tij të parë, ai vendosi të investojë në panele diellore. Ai ka mbuluar pothuajse të gjithë çatinë me panele dhe aktualisht nuk shpenzon para për karburant apo ngrohje. Investimi i ka kushtuar 15 mijë euro.
“Sistemi fotovoltaik, i cili ndoshta tani do të arrinte në 20 mijë euro, siguron të gjithë konsumin e shtëpisë, ngrohjen, karikimin për dy makina dhe një tepricë prej 5000 kWh/vit”.
Fillimisht, Çerçiu ka llogaritur se paratë do t’i rikuperonte për shtatë vite, pasi me çmimet e reja të energjisë është e sigurt që një investim i tillë kthehet në më pak se dy vjet.
“Sistemi ka një garanci 25-vjeçare, ju qëndroni aq vite dhe nuk shpenzoni praktikisht asgjë”, shpjegon Çerchiu.
Sa kushton mirëmbajtja e një makine elektrike?
Dhe kur bëhet fjalë për materialet harxhuese, ato elektrike u japin klas klasikëve. Të paktën kështu tregojnë shifrat. Andrej ka më shumë se 15 vite që punon në një servis makinash. Në duart e tij kalonin lloj-lloj makinash. Duke qenë se donte të vazhdonte me teknologjinë më të fundit, filloi të mësonte edhe për makinat elektrike.
“Për makinat elektrike, materialet harxhuese janë më të lira se të tjerat”, shpjegon ai.
“Për një VW elektrike, riparimi pas 25,000 kilometrave ishte 435 lei, përfshirë filtrin e polenit. “Për një makinë me benzinë apo me naftë, remonti për të njëjtin numër kilometrash është diku rreth 1200 lei”, shpjegon shefi i shërbimit.
Kjo sepse në thelb i vetmi harxhues për makinat elektrike është filtri i polenit. Costin Gourgea thotë se prodhuesit e makinave klasike janë bërë gjithashtu më efikasë dhe kanë rritur periudhat e rishikimit, një shenjë që ata ndjehen të kërcënuar nga konkurrenca në treg.
Sa është jetëgjatësia e makinave elektrike?
“Shumica e atyre me makina elektrike u ankuan se pas pesë vitesh filluan të kenë probleme me bateritë elektrike”, ka shpjeguar Andrej situatën e atyre që kanë mbërritur në servis me probleme.
“Edhe me motorët klasikë nuk ke garanci të gjatë, por ka disa që zgjasin me dekada dhe qindra mijëra kilometra. Ka makina 30-vjeçare që kanë motorin origjinal”.
Teknologjia e re dhe gjithnjë në ndryshim e bën të pamundur vlerësimin e saktë se si degradojnë bateritë. Zëvendësimi i njërit kushton disa mijëra euro, në varësi të modelit.
“Normalisht, edhe ky zhvlerësim duhet të jetë në përputhje me atë të makinave me djegie të brendshme, pra -20% në vitin e parë dhe më pas rreth -10% në vit, por me kalimin e kohës ulet edhe rendimenti i baterisë. Është si telefonat celularë ku varet nga secili prodhues se çfarë garancie i japin baterisë dhe nëse e ndërrojnë apo jo nëse arrin 75% efikasitet”, shpjegon Giurgea.
Megjithatë, anëtarët e Tesla Club thonë se prodhuesit vlerësojnë se bateritë zhvlerësohen me një normë prej 1% në vit dhe Bashkimi Evropian ka futur një garanci tetëvjeçare, një garanci që nuk ekziston për motorët e makinave klasike.
Një avantazh tjetër do të ishte se çdo bateri është modulare dhe në rast të problemeve nuk ndërrohet e gjithë bateria, por vetëm moduli me defekt.
Një diskutim tjetër për bateritë elektrike është ndotja që do të shkaktonin nëse zëvendësohen. Problem i rremë, thonë pronarët e baterive elektrike. Kur ato nuk janë më efikase në lëvizjen e makinës, ato mund të përdoren për të ruajtur energjinë nga panelet fotovoltaike.
Rumania ka rritjen më të lartë në shitjet e makinave elektrike në BE
Më shumë se 1 në 5 makina në BE, në vitin 2021, ishin elektrike. Raporti i fundit nga Shoqata e Prodhuesve Evropianë të Automobilave e vendos Rumaninë në vendin e parë midis vendeve evropiane me një rritje të numrit të makinave elektrike të shitura në 6 muajt e parë të 2022.
Midis janarit dhe qershorit 2022, shitjet e makinave elektrike në Rumani u rritën me 410,3% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. U shitën 4460 makina elektrike, krahasuar me 874 makina me emetim zero në të njëjtën periudhë.
I njëjti raport tregon se, në Evropë, përqindja e makinave elektrike të shitura arriti në 9.9%, krahasuar me 6.6% në 2021.
Çmimi mbetet ende një pengesë kryesore për blerjen e makinave elektrike. Edhe pse vitet e fundit ka ardhur në rënie të vazhdueshme, është 10-20% më i lartë se makinat me djegie të brendshme. Një pengesë tjetër mbetet përshtatja e mënyrës së karikimit të makinës, e cila kërkon ende një kohë mjaft të gjatë.