Aziz Kelmendi dhe enigma e vrasjeve pa luftë në kohë robërie (9)

Shkruan: Lulzim Sahiti

Meqenëse dëshmitari kryesor i ngjarjes së Paraqinit ishte dhjetari Rizo Alibashiq nga Bosnja dhe Hercegovina, Haviz Xhakli, xhaxhai i Rizahut kishte vënë kontakt telefonik me këtë dëshmitar kyç të “Rastit të Paraqinit”, i cili në atë kohë kishte përfunduar vuajtjen e dënimit. Atë e kishte lutur që ta bënte një deklaratë pa asnjë ndikim në lidhje me ngjarjen e vërtetë të Paraqinit dhe ky dokument shumë i rëndësishëm ishte vërtetuar edhe në Gjykatën Komunale të Graçanicës në Bosnjë-Hercegovinë. Deklaratën në fjalë Hafiz Xhakli e kishte marrë përmes postës, më 28.04.1998. Duke ditur se historia për “Rastin e Paraqinit” për shumëkënd deri më sot ka qenë kontradiktore për të mësuar më shumë rreth të vërtetës së kësaj ngjarje historike, lexuesi ka mundësi ta ketë në dispozicion këtë dokument origjinal të përkthyer në gjuhën shqipe:

DEKLARATË

Unë, Rizo Alibashiq, djali i Avdiut, lindur I0. 05. 1967 në Babiq, komuna e Graçanicës, Bosnjë dhe Hercegovinë, ku edhe jetoj, në “procesin e Paraqinit”, si i akuzuari i shtatë, i dënuar me kohëzgjatje 14 vjet burg, pa prova faktike të vërtetuara plotësisht (materiale të pavërtetuara dhe të pabazuara), vullnetarisht, pa detyrim dhe pa ndikim deklaroj:

Si ushtar-dhjetar, pasi përfundova trajnimin tim, u transferova nga Zajeçari në Paraqin në PU 5513, nga ku u transferova më 18 shtator 1987 në Nish, në policinë ushtarake, ku isha deri në arrestim më 23 shtator 1987.

Në PU 5313 kam kryer detyrat e kujdestarit të kompanisë dhe komandantit të rojës. Ushtarin Aziz Kelmendin nuk e kam njohur (ka qenë në njësinë tjetër) deri në ditën kur u përlesh me ushtarin Safet Dudakoviq në kuzhinë nga kur ushtari Dudakoviq shpesh provokon ushtarin Kelmendi në prani të ushtarëve të tjerë që përkrahnin Dudakoviqin e ku Kelmendi as Dudakoviqit dhe as ushtarëve të tjerë nuk u jepte asnjë arsye për provokim. Për më tepër, ushtari Kelmendi shmangte Dudakoviqin dhe nuk i përgjigjej provokimeve të tij.

Më 30 gusht 1987, si kujdestar kompanie, ushtari Miodrag Vukoviq, në prani të disa ushtarëve më njoftoi se ushtari Kelmendi i kishte vjedhur portofolin që ishte në bluzën e tij të cilën e kishte hequr dhe e kishte vënë pranë fushës sepse po luante basketboll. Unë e informova oficerin kujdestar për këtë, kështu që pas një kohe ushtarët më thirrën dhe më thanë se e kishin gjetur një portofol në dhomën ku flinte ushtari Vukoviq edhe atë nën dyshekët e paluar në një shtrat ku askush nuk flinte. Portofolin e kam marrë dhe e kam dërguar te oficeri kujdestar, i cili telefonoi Vukoviqin dhe Vukoviq vërtetoi se nuk i mungonte asgjë nga portofoli i tij.

Atë mbrëmje, rreth orës 20:00, në kohë kur oficeri kujdestar po verifikonte numrin e ushtarëve, filloi një grindje e pastaj një rrahje mes ushtarit Kelmendi dhe Vukoviq, në të cilën u përfshinë edhe ushtarë të tjerë.

Së bashku, oficeri kujdestar dhe unë, kemi vendosur rregull duke përcjell ushtarët në dhomat e tyre. Pastaj, ndërmjet Kelmendit dhe Vukoviqit, dhe ushtarëve të tjerë, asgjë nuk ka ndodhur deri në natën fatale.

Në dosja gjyqësore ndodhen informatat në lidhje me atë që ndodhi natën fatale. Sidoqoftë unë deklaroj se nuk kishte asnjë marrëveshje midis meje dhe Rizah Xhaklit për dhënien e municionit Kelmendit. Ajo që në këtë drejtim gjatë procedurës kam pranuar është një “përpunim” i veçantë për të cilin isha i detyruar nga autoritetet hetuese. Ky “përpunim” u zhvillua nga sjellja kulturore me një kafe, pastaj me kërcënim dhe fyerje (nacionalist, irredentist, shovenist, etj.) se do të fajësohem si aktori kryesor e deri te maltretimi fizik (policia ushtarake vazhdimisht më rrahte pa ndonjë arsye, në izolim) pasojat e të cilës rrahje edhe sot i ndiej.

Kjo sjellje më theu-dërmoi, kështu që pas pranimeve dhe mohimeve të përsëritura përfundimisht kam pranuar atë që u duhej autoriteteve hetuese.

Gjithashtu, dua të përmend se Rizah Xhakli ishte një ushtar shembullor që dëshironte të kryente shërbimin ushtarak me nder dhe sinqeritet dhe asnjëherë nuk ka qenë i ftuar për të dhënë përgjegjësi dhe nga sjellja e tij ai fitoi admirues të tjerë të të gjitha nacionaliteteve dhe kurrë nuk ka treguar urrejtje ndaj ushtarëve të tjerë siç përshkruhen nga autoritetet në procedurat gjyqësore.

Dhe në fund vërtetoj se ushtari Aziz Kelmendi, veprën që ka kryer, nuk e bëri me motive nacionaliste, siç thuhet në aktgjykim, por nën ndikimin e një ngarkese psikike negative, të cilën e shkaktuan të tjerët duke e provokuar dhe ngacmuar vazhdimisht.

Në Graçanicë, më 27.04.1998

Deklaratën e dha: Rizo Alibashiq (Vijon)