Dëshmitari Sopi thotë se ishte anëtar i njësisë BIA dhe se përgjegjës i njësitit ka qenë Mustafë Sopi

04 prill 2022 | 15:31

Dëshmitari Gani Sopi, ish-anëtar i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), në seancën e  së hënës, ka deklaruar  se ka qenë anëtar i njësisë BIA dhe se këtë e kuptoi dhe ia shpjeguan në maj të vitit 1999.

Sopi ka thënë se nuk kanë vërejtur se kanë kaluar civilë apo dikush tjetër gjatë asaj periudhe në pikat ku kanë vëzhguar, raporton “Betimi për Drejtësi”.

“Gjatë kohës para 24 marsit të vitit 1999, në Prishtinë a ka pas njerëz të zhvendosur nga pjesë tjera të Kosovës”, ka pyetur avokati Betim Shala.

Ndërkaq, dëshmitari e ka konfirmuar këtë dhe ka thënë se kryesisht kanë qenë nga vatrat që ka pasur më tepër luftë, ku ka pasur nga Drenica, pjesa e Dukagjinit e nga Llapi.

Sopi tha se situata e sigurisë në qytetin e Prishtinës pas 24 marsit ka qenë shumë e keqe.

“Ka qenë e rënduar për shkak se ka qenë vërtetë shumë e vështirë të lëvizësh nga vendi në vend. Maltretimet, rrahjet, represaliet, e të gjitha ato që iu kanë ardhë në dorë kanë ndodh dhe i kanë bërë serbët për shkak se kanë operue edhe me paramilitarë. Çka ka qenë në të keqe dhe e mundshme, ata i kanë bërë”, deklaroi ai, ku tha se nga këto maltretime janë detyruar populli të braktisin Prishtinën.

Pas përfundimit të marrjes në pyetje nga mbrojtja, prokuroria ka parashtruar pyetjet e saj.

Duke u përgjigjur në pyetje të prokurorit Cezary Mihailzcuk, dëshmitari tha se kur e ka dhënë deklaratën në prokurori beson që e ka thënë të vërtetën.

Sipas dëshmitarit, kur ka dhënë deklaratën e tij në prokurori i ka shpjeguar ngjarjet me aq sa i di dhe i kujton, ku i ka përshkruar dhe bashkëbiseduar me prokurorin.

Ai tha se gjatë intervistimit me prokurorinë ka qenë korrekte biseda, ku në mënyrë profesionale është diskutuar çështja.

Prokurori Mihailzcuk, tha se dëshmitari në të paktën dy raste ka thënë në gjykatore se kur është larguar nga Prishtina për në Butovc data ka qenë fundi i marsit, çka e konfirmoi edhe dëshmitari.

Kurse, prokurori tha se në deklaratën e tij në prokurori, fundin e marsit 1999 nuk e ka përmendur, por 28 marsin si kohë kur ka shkuar në Butovc.

“E kam thënë, por e vërteta ishte se ka qenë fundi i marsit”, tha dëshmitari Sopi, për çka tha se e sqaroi edhe më herët këtë.

Prokurori tha se deklarata që dëshmitari i ka dhënë mbrojtjes mban 31 marsin 2021, ku tha se i ka thënë mbrojtjes të vërtetën dhe i ka thënë të gjitha ato që ka pasur për t’i thënë.

“Në disa rreshta, ju përmendni si kohën e zhvendosjes nga Prishtina për në Butovc në mars të vitit 1999 dhe përmendni një ditë specifike dhe ajo është 28 mars”, tha prokurori Mihailzcuk.

Tutje, ai vazhdoi të lexonte pjesë nga deklarata e dhënë nga dëshmitari për mbrojtjen.

“Dhe përgjigja e juaj është që nuk ka ndonjë incident që mund të përmend, por të gjithë ishim të përfshirë me të zhvendosurit dhe ishim të zënë duke dhënë mbështetje”, lexoi prokurori, çka e konfirmoi dhe dëshmitari.

Sipas prokurorit Mihailzcuk, në pyetjen për Salih Mustafën, dëshmitari ka deklaruar “unë filloj nga 28 mars kur u larguam nga Prishtina që kishim festën myslimane Bajramin dhe bëj llogaritje nga kjo datë”.

Prokurori e ka pyetur se a e konfirmon se në të gjitha citimet e përmendura nga prokurori, dëshmitari i drejtohej 28 marsit 1999 dhe jo 31 marsit apo fundit të marsit që ka përmendur sot dëshmitari si datë kur është larguar nga Prishtina për Butovc.

“E dhashë edhe sqarimin te mbrojtja. Të qartë e kam, e kam thënë në atë kohë, por kur e kam mendue, po flasim për 23 vite më herët, edhe është vështirë çdo detaj dhe datë. Bile kërkova që te datat të kemi tolerancë, për shkak se mundet me pas mospërputhje jo të fshehjes diçka por për shkak të rrethanave, kontestin të kohës. E kam vërtetu që e kam dhënë gabim datën 28, për shkak se de jure dhe de facto kishte qenë periudha e fundit të marsit. Kjo është e vërteta”, tha dëshmitari.

Në anën tjetër, prokurori tha se si prokurorisë, si mbrojtjes, dëshmitari i ka dhënë datë konkrete, atë të 28 marsit. Tutje, dëshmitari sërish tha se ka qenë fundi i marsit.

Tutje, atij nga prokuroria iu shfaq një dokument, i cili ishte kalendari online i festimeve myslimane të Bajramit të Vogël.

“Në fund fare të faqes si mund të shihni, data e këtij festimi mysliman është 28 marsi”, tha prokurori, e dëshmitari tha se e sheh këtë.

Prokurori Mihailzcuk, më pas tha se duke qenë se po flasin për të qenë të saktë për datat, dëshmitari tha vet se kanë kaluar 23 vjet nga ato ngjarje dhe nuk mund të jetë i saktë për këto ndodhi, ky i fundit e konfirmoi këtë.

“Në përgjigje të pyetjes së mbrojtjes, ju thatë “po mendoj për datën, diku ka qenë nga fundi i marsit 1999 kur kam shkuar në vendlindje”, a do të thotë se nuk jeni të qartë me datën specifike apo konkrete”, pyeti prokurori.

Dëshmitari tha se me periudhën e kohës është ngatërruar sigurisht, por se nuk po lëviz shumë data.

Më pas, atij iu tregua ajo që i ka thënë prokurorit për takimin me Salih Mustafën, kur ishte pyetur se a i kujtohet koha kur Salih Mustafa kishte shkuar.

“Përgjigja juaj është që me aq sa mbaj mend unë ka qenë Bajrami i vogël më 28 mars. Me aq sa kujtoj unë, ai erdhi për të vizituar drejt fundit të javës së parë të prillit. A e konfirmoi këtë”, pyeti prokurori Mihailzcuk.

“Prapë po e them se te datat është vështirë me u mbajt mend për shkak se mund të lëvizin ato, por e kam potencue se ka qenë në dy javët e para të muajit prill”, tha dëshmitari.

Prokurori e ka pyetur se a është takuar me Mustafën drejt fundit të javës së parë së prillit 1999.

“Mund të ketë qenë, por prapë po e them e mora dy javët e para të muajit prill”, tha dëshmitari, duke thënë sërish se ka kaluar shumë kohë.

“Lidhur me kohën ose periudhën gjatë së cilës keni parë Salih Mustafën në Butovc, është një rresht në deklaratën që i keni dhënë prokurorisë. Duke folur për periudhën gjatë së cilës keni parë Salih Mustafën në Butovc, ju i keni thënë prokurorit “ndenji për ca kohë, deri në fund të javës së dytë së muajit prill, e mbaj mend këtë mbështetur në situatën që po zhvillohej në fshat”, tha prokurori.

Kurse, dëshmitari tha se “aty pari ka qenë”. Ndërkaq, prokurori tha se më herët dëshmitari në përgjigjet që i dha mbrojtjes po fliste për vëzhgimet që po i kryenin në fshatin Butovc, kur me të ishte edhe Salih Mustafa, ku për këtë dëshmitari tha se është e vërtetë.

“Kur zoti Mustafa i kryente vëzhgimet gjatë qëndrimit të tij në Butovc, a kishte raste kur i bënte jo me ju vet, por me persona të tjerë”, ka pyetur prokurori, kurse dëshmitari e konfirmoi këtë.

Tutje, prokurori  Mihailzcuk tha se dëshiron të flasë me dëshmitari për pasojat afatgjate që mund t’i kenë ndodhur nga maltretimi që ka pësuar dëshmitari nga forcat serbe.

“Kisha m’u kursy se këtë ngjarje në detaje, ju kam thënë dhe për arsye edhe personale, për shkak se i kom rujt këtë rast edhe në familje, kanë qenë të rënda dhe nuk kisha pas dëshirë të vazhdoj për shkak se i kam pas edhe tre shokë, Isa Kastrati, Hazir Borovci dhe Sabit Mushicën, që jemi të përfshirë në këtë grup dhe vërtetë ka qenë keq rëndë”, ka thënë ai.

Kurse, prokurori tha se e po e pyet për pasojat që mund t’i ketë pësuar.

“Të dëgjuarit e kam më të vogël, ka pas dëmtime të shumta të pjesës së trupit, e fytyrës. Nij pasojat, nij”, tha dëshmitari Sopi.

Prokurori më pas ka cituar një pjesë të deklaratës së dëshmitarit për këtë çështje.

“Zoti Sopi, këtu prokurori po flet me ju për pasojat e atij maltretimi që keni pësuar nga forcat serbe. Pyetja ime ishte më me saktësi për ndonjë pasojë afatgjatë të asaj rrahje, ku ju i keni thënë avokatit të mbrojtjes dhe na keni konfirmuar edhe ne që keni probleme me dëgjimin, po ndonjë problem tjetër keni pasur, raste psikologjike, traumë, pagjumësi, mungesë të kujtesës apo ndonjë rezultat tjetër negativ i këtij maltretimi. Përgjigja e juaj ishte, pagjumësi deri dikur, por mungesa në kujtesë, po”, tha prokurori, duke e pyetur se a është e vërtetë kjo.

Ndërkaq, dëshmitari Sopi e konfirmoi këtë.

“Sot keni thënë për një grup njerëzish të cilët kanë shkuar me ju nga Prishtina në Butovc- “ishte një numër i madh nuk ua jap dot shifrën me saktësi, ama mund të them se ishin mbi 10 mijë nga çdo moshë, nga të dyja gjinitë, kishte gra, fëmijë, të sëmurë, të moshuar. A e konfirmoni këtë”, pyeti prokurori dhe dëshmitari e konfirmoi.

Kurse, prokurori Mihailzcuk, tha se të njëjtën gjë e ka konfirmuar edhe në deklaratën e dhënë në prokurori e edhe te mbrojtja.

“Shkurtimisht a mund të na tregoni si ishte situata humanitare kur shkuat aty me këtë grup kaq të madh njerëzish”, pyeti prokurori.

Dëshmitari tha se beson se e përshkroi edhe më herët se ka qenë e rëndë situata, por janë organizuar bashkërisht dhe janë munduar që në ato rrethana e kushte të mobilizohen që të strehojnë dhe vendosin personat nëpër ato vende, ashtu si rrëfeu edhe më herët.

Ata që kanë ndihmuar në Butovc, tha se kanë qenë shok të tij dhe bashkëluftëtar Hazir Borovci, Jakup Ismaili, Mustafë Sopi, Sabit Mushica, Sabit Krasniqi, Ilmi Reçica, Haki Reçica e të tjerë që nuk i kujtohen gjithë emrat.

Prokurori Mihailzcuk, tha se në deklaratë dëshmitari ka thënë se gjatë prillit kanë ndihmuar popullatën të strehohen pasi kishte me mijëra refugjatë që kishin mbërritur dhe këtë e konfirmoi ai.

Lidhur me marrëdhëniet e tij të tanishme me Salih Mustafën, prokurori Mihailzcuk e pyeti se çka ndodhi në vitin 2002, dëshmitari konfirmoi se vajza e vëllait të tij është martuar me Salih Mustafën.

Më pas, dëshmitari u pyet se a është takuar me Salih Mustafën para arrestimit të tij nga Dhomat e Specializuara.

“Kemi marrëdhënie familjare, por kohët e fundit nuk e besoj. Shkoj shpesh se kam edhe nënën e heroit në atë oborr ku janë këta aty, por në kohët e fundit nuk e besoj kur u arrestu”, tha dëshmitari Sopi.

“Duke qenë se jeni familje, ishit takuar me raste, me ndeja të ndryshme, ka ndodhur kështu” pyeti Mihailzcuk, gjë të cilën dëshmitari e konfirmoi.

I pyetur lidhur me atë se sa është larg nga shtëpia e tij, ajo e Salih Mustafës, kurse, dëshmitari tha se nuk janë larg me shtëpi nga njëri-tjetri.

Ndërkaq, tha se Salih Mustafën e njeh qysh kur kishte dalë nga burgu ky i fundit, vitin ’96 apo 97  pasi kanë shkuar ta vizitojnë bashkë me vëllanë e tij, i cili e ka pasur nxënës dhe ka qenë profesor i Mustafës.

Sipas dëshmitarit, kur shkoi për të marrë injeksion në Mramor pasi ishte i ftohur, nuk ishte kontrolluar nga serbët, pasi atë kohë nuk ka pas pikë kontrolli nga ana e tyre në atë pjesë.

“Në prill ka qenë, fillimi i prillit besoj. Kam shku nja 2 orë, 2 apo 3 orë dhe jam kthy prapë në Butovc”, tha dëshmitari, duke iu referuar kohës kur ka shkuar për të marrë injeksionin.

“Kanë qenë të vendosura, por pozicioni kah kanë qenë të vendosur kanë qenë nga Gërmia, Prishtina dhe ku kemi banu kemi pas edhe ushtrinë. Ka qenë nga pjesa që jemi lëshu na, ka Mramori dhe në atë pjesë fatmirësisht ajo rrugë ka qenë e lirë. Por, te Badovci kanë qenë të pozicionum, por korridori ka kemi shku na deri 14-15 prilli ka qenë më zonë e lirë”, tha dëshmitari, duke iu referuar pikave të kontrollit.

Kurse, deklaroi se kjo është diçka që po e plotëson që i ka ra në mend dhe beson që nuk ka diçka të keqe këtu.

“Kam mujt harresë, lodhje që mos me i përfshi të gjithë. M’i përfshi krejt duhna gati 50 ditë me nejt, po brumin po e dho, esencën”, tha ai duke u përgjigjur në pyetjen pse nuk ka përmendur pikat e kontrollit në deklaratën që i ka dhënë mbrojtjes e prokurorisë.

Kur është pyetur se çfarë roli ka pasur në UÇK, dëshmitari tha se që ka qenë ushtar dhe gjithmonë është ndierë mirë për këtë, edhe atëherë e edhe sot.

Ndërkaq, i pyetur se a ka qenë pjesë e ndonjë njësie apo nën-njësie të UÇK-së, ai tha se e ka kryer punën si ushtar pa diskutuar se a i përket një njësiti apo grupi.

“Keni përmendur Hazir Borovcin, Mustafë Sopin, Jakup Ismailin e të tjerë. A e kuptoj drejt që të gjithë këta persona, a ishin edhe këta të gjithë pjesëtarë të njësitit të UÇK-së ku ishe ti”, pyeti prokurori Mihailzcuk.

Sopi e ka konfirmuar këtë, ndërkaq tha se përgjegjës e kanë pasur Mustafë Sopin që ka pasur rregulla rigoroze.

“Pra, a e kuptoj drejt se ajo çfarë po thoni tani është që drejtuesi i njësisë së UÇK-së ishte Mustafë Sopi”, pyeti Mihailzcuk, kurse dëshmitari konfirmoi këtë.

Ndërkaq, tha se njësiti i tij nuk ka qenë i përfshirë direkt në beteja, duke thënë se kanë vëzhguar dhe kujdestaruar non-stop.

Ai konfirmoi se funksioni i njësisë ku bënte pjesë ishte mbrojtja e popullatës civile në Butovc, t’iu siguronin strehim, ushqim, veshmbathje e barna. Po ashtu, konfirmoi se funksion kishin edhe vëzhgimin e forcave serbe. Ai shtoi se funksion kanë pasur edhe logjistikën.

“A keni qenë pjesëtar i njësitit që quhet BIA, njihet edhe me emër tjetër “Skifterët”, ka pyetur prokurori.

“Në atë kohë nuk kam pas informacione, ma vonë e kam kuptu që ka qenë bile guerila është quajt BIA nga tre heronj, Bahriu, Iliri dhe Agroni”, tha dëshmitari që tha kyçja e tij ka qenë nga fillimi në ’98.

Kurse, tha se nuk kanë pas administratë të regjistronin gjërat, pasi ushtria e tyre ka dalë nga gjiri i popullit dhe organizimin e kanë pas nga populli, por edhe vullnetar.

“Këtë e kam kuptu dhe ma kanë shpjegu diku ka maji i vitit 1999”, tha ai, duke shtuar se nuk kanë mbajtur të dhëna, administratë apo shumë informacione, për shkak të rrezikut nga forcat serbe, në rast se do të zinin dikë nga ushtarët.

Ai tha se diku në maj të vitit 1999 e ka kuptuar dhe e ka ditur se ka qenë pjesë e njësitit BIA.

“Një pjesë të madhe të familjes e kam pas në luftë që edhe me ta kam mujt me pas njësit. Se di çka prish punë ajo nëse kam qenë. Kam qenë i plagosur dhe nuk kam pasur mundësi të merrem me secilin detaj”, tha dëshmitari Sopi.

Ndërkaq, tha se në atë kohë nuk ka pasur njohuri se kush ka qenë komandant i njësitit BIA-së.

“Përgjegjësi ka qenë Mustafë Sopi, vëllai im. Për fazën që po flasim, e di që përgjegjës e kemi pasur Mustafë Sopin. Për ma vonë, e kam kuptu që ka qenë komandant Salih Mustafa”, tha dëshmitari.

“Është arsyeja se pse vullnetarisht nuk e dhatë informacionin se keni qenë pjesëtar e BIA-s, pasi nuk donit të thonit që komandant ka qenë Salih Mustafa”, pyeti prokurori Mihailzcuk.

Dëshmitari Sopi mohoi këtë, duke thënë se po e thotë të vërtetën. Kurse, konfirmoi se përgjegjës i njësitit ka qenë Mustafë Sopi, e mbi këtë njësi komandant ka qenë Salih Mustafa.

Dëshmitari Gani Sopi thotë se Salih Mustafën e ka takuar prill të 1999-ës në Butovc

Sopi është dëshmitari i pestë i mbrojtjes së Salih Mustafës në gjykimin që po zhvillohet ndaj tij në Hagë, raporton “Betimi për Drejtësi”.

Fillimisht, dëshmitari Gani Sopi, duke u përgjigjur në pyetjet e avokatit Betim Shala, ka deklaruar se i kujtohet që i ka dhënë deklaratë mbrojtjes dhe prokurorisë.

“Te prokurori kam dhënë deklaratë për plagosjen time dhe çfarë afërsie kam unë me Salih Mustafën, kryesisht, tjerat kanë qenë pyetje të bëra edhe te avokati mbrojtës”, tha dëshmitari Sopi.

Ai deklaroi se Salih Mustafën e njeh dhe se ka lidhje familjare me të që nga paslufta, konkretisht viti 2002, ku vajza e vëllait të tij është bashkëshortja e tij.

“Përveç që e kam pas bashkëluftëtar ajo kuptohet dhe shok, mik”, tha ai.

Dëshmitari deklaroi se ka jetuar në Prishtinë gjatë periudhës janar- qershor 1999, ku aty jeton që nga vitet ’72 e ’73.

Gjatë periudhës janar-qershor 1999, ai tha se ka ndodhur që të lëshojnë Prishtinën.

“Kjo ka ndodh, e kemi dhënë një datë, por jam ndalë e mendu atë periudhë, por kishte qenë fundi i vitit 1999. Kemi shku në vendlindjen time, sepse përveç Prishtinës, e kam vendlindjen në fshatin Butovc”, ka thënë ai.

Ky fshat, ai deklaroi se është përafërsisht është 7 km larg Prishtinës. Më pas, atij iu tregua harta e qytetit të Prishtinës, për të cilën ai tha se ka mundësi shumë gjëra t’i shpjegojë përmes hartës.

“Nga Butovci i Ulët, ky Butovci i rrethuar me ngjyrë të kuqe, sa larg është Prishtina”, pyeti avokati Shala, e dëshmitari tha se është 7 km, kurse për fshatin Mramor tha se është në distancë prej 3 apo 4 km.

Kurse, nga Butovci i Ulët tha se fshati Zllash është larg përafërsisht diku 13 -14 km në vijë tokësore.

Ai u pyet se në kohë lufte sa kohë do të merrte rruga në këmbë nga Prishtina deri në Butovc të Ulët.

“Në kushte normale, i ri kur kam qenë ka mujt me shku 1 orë, tash 2 apo 3 orë”, ka thënë ai.

Por, sipas tij, në kohë lufte ka mundur të jetë më shumë, për shkak të pozicioneve të armikut dhe rrethanat kanë qenë të tilla që ka qenë vështirë me lëviz.

Dëshmitari Sopi ka deklaruar se aktiviteti i tij ka qenë fillimisht politik dhe nga viti ’90 ka qenë një ndër themeluesit e aktivitetit politik të LDK-së, ku ka qenë me pozitë të anëtarit të kryesisë, por gjithashtu nga kjo periudhë deri në periudhën e mbarimit të luftës, ai tha se ka udhëhequr komisionin e informimit.

Ai tha se informacionet i janë dhënë të natyrave të ndryshme.

“Në Prishtinë kishte vështirësi të mëdha për shkak se kishte zhvendosje nga pjesë të ndryshme të Kosovës dhe ishin vendosur në pjesën ku ne vepronim. Aktivistat tonë kanë qenë të angazhuar që të gjithëve t’iu ndihmojnë në strehim, vendosje, barna, ushqim dhe kanë pas për obligim të përcjellin të gjitha vendet, pikat ku në atë kohë ishin të pozicionuara forcat serbe, militare dhe paramilitare serbe. Me kohë më kanë informuar”, tha ai.

Avokati Shala e ka pyetur se a i kujtohet në cilën datë të marsit kanë filluar bombardimet e NATO-s, e dëshmitari tha se është datë historike që nuk do të harrohet kurrë nga populli i tij, 24 marsi i vitit 1999.

“Diku ka ora 8:00 të mbrëmjes, kanë filluar bombardimet dhe ajo datë e ditë, nuk do të harrohet kurrë nga populli, por as nga unë”, tha dëshmitari.

Sopi deklaroi se ai e ka dhënë si datë 28 marsin kur është larguar nga Prishtina, por tha se ishte fundi i marsit.

“Ne i kemi dy festa, Bajramin e Madh dhe të Vogël, por kishte diferenca mes bajramit të madh e vogël, 2 muaj e 10 ditë. Bajrami i Madh kishte qenë më 19 janar, me 2 muaj diferencë i bjen fundi i marsit 1999”, tha ai.

Tutje tha se policia e paramilitarët serbë bënin dhunë të paparë dhe nuk kishte rrugë tjetër përveç të organizohej populli dhe atë pjesë që jetonin edhe ata dhe të orientohen populli nga Butovci.

“Mendonim se ndoshta do të ishte një siguri pak më e madhe dhe kjo ishte arsyeja. Ishte kohë e ultimatumit që ose të lëshohet qyteti dhe shtëpitë ose veç fillun dhuna dhe represarja e paparë ndaj popullatës tonë atje”, deklaroi Sopi.

Ai tha se është plagosur më 24 mars 1999 në Prishtinë, por se për këtë temë tha se nuk do të kishte dëshirë të komentojë më shumë pasi ka përjetimet e mëdha dhe është mirë që ka mundur të jetë në jetë dhe të dëshmojë para trupit gjykues.

Dëshmitari tha se kanë qenë diku përafërsisht mbi 10 mijë vetë, të të gjitha moshave, gjinive, fëmijë, gra, pleq e të sëmurë që i kanë nxjerrë nga Prishtina.

Ndërkaq, shokët që kanë organizuar këtë lëvizje të popullatës tha se kanë qenë pjesa dërrmuese, me të cilët kanë punuar më herët dhe kanë qenë edhe në veprimtari politike të LDK-së, por edhe organizimin ushtarak.

Ai tha se kohën kur kanë pasur zhvendosjen ka ndihmuar shumë edhe Salih Mustafa, që kishte thënë t’i ndihmohet popullatës, t’iu bëhet strehimit, sigurohet ushqimi e barnat.

Në atë kohë, dëshmitari Sopi tha se Salih Mustafa ka qenë në cilësinë e vullnetarit, qytetarit e veprimtarit pasi janë njohur më herët qysh nga koha e daljes nga burgu.

“Vëllai im ka pas raporte të mira dhe e ka njoftë, e ka pas nxënës”, deklaroi Sopi. Dëshmitari tha se ka qenë ushtar i UÇK-së  nga janari i vitit 1998 dhe është shumë krenar për këtë.

Sopi tha se pjesën e mëhershme ka vepruar në Prishtinë, kurse tjetrën në Butovc dhe rrethinë deri në Mramor.

“Në Butovc, pasi është afër shtëpive, kryesisht popullata pati lëviz në qytet dhe aty në ato lagje që i  kemi shtëpitë tona të prindërve të mi dhe kushërinjve, i kemi vendos shumicën nëpër shtëpia, kanë qenë do stalla të bagëtisë pasi nuk ka pas mundësi të zgjidhet dhe një pjesë është vendosur nëpër do hamara që i themi ne. Ka pas diçka që atë kohë kanë lëviz edhe në drejtim të Mramorit”, tha dëshmitari, kurse shtoi se ai me gjithë familjen ka qenë në Butovc.

Ai tha se nuk i ka interesuar fort në cilën njësi ka qenë në UÇK pasi organizimin e kanë bërë t’i ndihmojnë popullit.

“Në atë fazë s’jam marrë fort me to, nuk më  kanë bo përshtypje ato gjana”, tha dëshmitari, kurse shtoi se e kanë pasur udhëheqës, të cilin e kanë caktuar Mustafë Sopin, që është vëllai i tij, që ka pasur pozitën e përgjegjësit të të gjithë shokëve edhe në qytet, por edhe në Butovc.

Dëshmitari u pyet nëse sa ka qenë në Butovc e ka takuar Salih Mustafën, gjë të cilën e konfirmoi.

“Muaji prill është bukur i rëndë për mu, por edhe gjithë shqiptarët dhe të gjithë në atë zonë të Gollakut. Është e vërtetë që e kam takuar në fillim të prillit, në javët e para të prillit Salih Mustafën në Butovc”, deklaroi Sopi.

Sipas tij, arsyeja e takimit ka qenë se ka qenë Bajram dhe se Mustafa ka qenë i lidhur me vëllanë e tij që ka shkuar ta vizitojë në Butovc dhe për të parë popullatën se si janë vendosur, si janë organizuar, strehuar dhe si po grumbullohet ushqimi e shumë çështje të tjera.

Ai tha se ka qenë e vështirë bartja nga Prishtina, por disi bashkëluftëtarët kanë hyrë në qytet me 100 rreziqe dhe i kanë marrë e sjellë në fshat ushqimet e barnat.

“Për mos me u marrë me data se munden me qenë të lëvizshme për shkak të rrethanave dhe 23 vjet, e di që ka qenë java e parë dhe e dytë e muajit prill. Jemi pa, jemi taku, por ky ka qenë kontakt me profën, i cili ka koordinu. Kam nejt edhe unë vet, kemi bisedu rreth situatën dhe ngjarjes që ka qenë brenda edhe me situatën civile”, tha ai, duke ju referuar Salih Mustafës.

Dëshmitari Sopi deklaroi se pavarësisht që ka qenë i plagosur, ka dalë në terren në pika vëzhguese, ku disa herë ka dalë me Salih Mustafën e Mustafë Sopin, por edhe të tjerë.

“Këto takime kanë ndodhë edhe në pjesë të ditës, por edhe mbrëmjes për shkak se patjetër është dashtë me përcjell terrenin, edhe në mramje”, tha ai.

Kurse, tha se atë kohë nuk e ka ditur se cilës njësi i ka takuar Salih Mustafa. Ndërkaq, tha se sa e mban mend, Salih Mustafa ka qenë më shumë i veshur me rroba civile, por se sa i kujtohet që xhaketën e ka pasur si të gjelbër, gjysmë të ushtrisë.

“Është dashtë me pas kujdes edhe na vet nuk e kemi bart, edhe s’kemi pas. Kemi pas shumë civilë, u dashtë me pas konsideratë fëmijët, pleqtë, gratë sepse u kriju traumë edhe armatimin shpesh s’e kemi tregu, e kemi masku, për hir të civilëve që kemi pas në mesin tonë”, tha Sopi.

Dëshmitari tha se ka mundur të ketë pasur Salih Mustafa armatim të lehtë, por edhe ai është maskuar për shkak të civilëve e popullatës për të mos rënë në sy shumë.

“Gjatë takimeve me Salih Mustafën, a keni organizuar ndonjë lëvizje të pjesëtarëve të grupit të juaj për shkuarjen në Prishtinë dhe sigurimin e ushqimit, veshmbathjes apo medikamenteve për popullatën”, pyeti avokati Shala.

Dëshmitari tha se nuk ka pasur mundësi të lëviz shumë për shkak të plagosjes, por se edhe lëvizjet i ka bërë të kontrolluara. Kurse, tha se me Salih Mustafën e shokë kanë dalë për të bërë vëzhgime të lëvizjeve të armikut.

Ai tha se kur ka qenë në Butovc, Mustafa fillimisht ka qëndruar në shtëpinë e tyre, të prindërve dhe vëllait të tij, Mustafë Sopit, e pastaj ka bërë lëvizje.

“Çdo lëvizje e kam përcjell dhe e kam ditë që ka qenë aty pari”, tha ai, si dhe konfirmoi sërish se Mustafa ka qëndruar në të njëjtën shtëpi sikurse ai në fillim.

Dëshmitari tha se fatmirësisht gjatë kësaj periudhe nuk është sulmuar Butovci nga forcat serbe.

“Familja ime dhe një pjesë e familjeve të bashkëluftëtarëve janë kthyer pak më herët, diku më 18 prill 1999 se situata fillonte me u vështirësu, por edhe gjërat ushqimore me u harxhu. Ne me padashje i kthyem familjet në rrezikun më të madh në Prishtinë. Unë personalisht jam kthy më 13 qershor, pas hyrjes së NATO-s në Prishtinë”, tha ai.

Sopi ka thënë se në atë kohë nuk ka pasur siguri në asnjë vend në Kosovë.

“Por, ai vend për shkak të vendlindjes që e kam pas, që e kam njoftë më mirë, një siguri më e vogël se siguri nuk ka pasur kurrkund ”, tha ai.

Dëshmitari tha se një herë gjatë qëndrimit në Butovc ka lëvizur deri në Mramor dhe hera të tjera jo, pasi ndjente përgjegjësi meqenëse ishte vendas dhe e njihte terrenin në Butovc.

Sipas tij, në Mramor ka shkuar pasi kishte një ftohje dhe ka bërë kontroll, ku i kanë dhënë një injeksion, ku e gjithë kjo ka zgjatur dy orë apo dy orë e gjysmë dhe është kthyer sërish në Butovc.

Sa i përket festës së Bajramit, dëshmitari deklaroi se Bajrami i Madh atë kohë ishte më 19 janar, por me librat fetar ishte që dy muaj e 10 ditë prapa ishte Bajrami i Vogël dhe me kalendar del që ka qenë fundi i marsit 1999.

“Bajrami i Madh i ka dy apo tre ditë, kurse Bajrami i Vogël 5, është më gjatë”, tha ai.

Ai tha se festa është festuar e pritur me aq sa ka pasur mundësi të bëhet ndonjë drekë, pasi kanë qenë në rrethana shumë të vështira e tha se ke mundur edhe pas pesë ditësh t’i takosh njerëzit e t’ua urosh festën e Barajmit.

Avokati Shala e ka pyetur dëshmitarin se në ato pjesë ku kanë qenë të pozicionuara forcat serbe, a ka pasur edhe pika kontrolli të tyre.

Dëshmitari e konfirmoi këtë dhe tha se kush ka hyrë në ato pika ka qenë rrezik potencial pasi serbët nuk kanë këqyr hiç.

Sipas tij, përafërsisht 10 pika kanë qenë në atë zonë, e se mund të kenë qenë edhe më shumë, por për 10 është i sigurt.

“Fatmirësisht kur kemi dalë nga Prishtina kanë qenë kryesisht të pozicionum në pjesën më afër Prishtinës dhe atë korridor që e kemi shfrytëzu na e kemi njohur atë terren. Ashtu i plagosur kam dalë nga Prishtina me popullatën për në Butovc. Ka qenë rrezik, por pasi e kemi njohur terrenin mirë kemi shku”, tha ai, e shtoi se më pas janë pozicionuar serbët në çdo pikë.

Gjatë kohës kur ka qëndruar në Butovc, ai tha se fatkeqësisht në regjionin e Gollakut ka pasur ofensivë nga serbët dhe ka pasur edhe dhunë e krim.

“Muaji prill tregova që ka qenë më i rëndi në jetën time, për shkak të ndodhive që i përshkrova, por ka pas edhe raste ku civilët kanë pësu keq, për shembull Llukarin, Makovcin ku popullata civile ka ra në dorën e tyne e aty ka ndodh masakër, gjenocid”, tha dëshmitari Sopi.

Tutje, dëshmitari tha se në vëzhgim nuk kanë dalë vetëm në një pikë, por edhe tjera, ku kanë vëzhguar forcat serbe, paramilitare e serbe, që kanë qenë pozicionuar në Butovcin e Lartë, ku kanë vëzhguar edhe me Salih Mustafën e Mustafë Sopin, por edhe përmendi raste, ku kanë qenë persona të tjerë.

Ndërkaq, tha se gjatë kohës kur kanë qenë në vëzhgim, nuk kanë ndaluar ndonjë qytetar që ka kaluar në atë pjesë.

Gjykimi ndaj Salih Mustafës, dëshmitari i pestë i mbrojtjes është Gani Sopi

Ka filluar seanca e së hënës në gjykimin ndaj Salih Mustafës, gjatë së cilës pritet të dëgjohet dëshmitari i pestë i mbrojtjes, Gani Sopi.

Seanca e fundit për këtë rast, u mbajt më 31 mars, ku përfundoi dëshminë dëshmitari Hazir Borovci, raporton “Betimi për Drejtësi“.

Aktakuza ndaj Mustafës është konfirmuar më 12 qershor 2020.

“Aktakuza e konfirmuar përcakton se afërsisht midis 1 prillit 1999 dhe 19 prillit 1999, në një kompleks ndalimi në Zllash, Kosovë, u kryen krimet e ndalimit arbitrar, trajtimit mizor dhe të torturës kundër të paktën gjashtë personave. Gjithashtu, në aktakuzë thuhet se në një datë midis 19 prillit 1999, ose rreth kësaj date, dhe rreth fundit të prillit 1999, në atë vendndodhje u vra një i ndaluar”, ka njoftuar Gjykata Speciale përmes një komunikate.

Bëhet e ditur se në aktakuzën e konfirmuar, Salih Mustafa akuzohet në kuadër të formave të ndryshme të përgjegjësisë penale, për: ndalim arbitrar, trajtim mizor, torturë dhe vrasje të paligjshme si krime lufte të kryera në kontekstin e konfliktit të armatosur jo ndërkombëtar në Kosovë, ose në lidhje me atë konflikt.

Lajme të sponsorizuara

Të fundit
Kryeprokurori i Shtetit, Aleksandër Lumezi, ka pritur në takim përfaqësuesit…