Eurostat: Shqipëria, vendi me dendësi më të ulët të hekurudhave në Evropë
E gjithë Europa i ka krijuar ndërtesa të hekurudhave si një mjet më efikas për transportin e pasagjerëve të mallrave dhe me një ndikim më të ulët në mjedis.
Edhe Bashkimi Evropian në aktivitetet e projektit të ndërtimit të hekurudhave. Në kontrat, Shqipëria në 30 vitet e tranzicionit nuk e fokusojnë në sistemin e saj të hekurudhor, që trashëgohet nga e kaluara, apo në krijimin e lidhjeve të reja.
Të dhënat e fundit të Eurostat bëri të ditur se Shqipëria në vitin 2023 kishte vetëm 9 metra hekurudhë për 1 kilometër katror, më e ulët në Evropë. Në rajon, dendësia më e lartë e Serbisë me 44 metra për km katror, e ndjekur nga Maqedonia e Veriut (27.4), Kosova (22.8m), Mali i Zi (18.4m).
Ndonëse me vonesë, së fundmi janë bërë hapa për të rigjallëruar rrjetin e hekurudhor. Hekurudha Tiranë Durrës, një financim i BERZH po ndërtohet.
Është hapur tenderi për vendosjen e hekurudhës Vorë- Hani Hotit. Hekurudha Rrogozhinë- Vlora është në tenderimin e projektit të idesë. Hekurudha-Prishtinë është në Durrësin e projektimit. Është gati projekti, dhe është kërkuar financimi në BERZH për hekurudhën Durrës-Rrogozhinë.
Sipas Eurostat, në vitin 2023, rrjeti hekurudhor i BE-së kishte një gjatësi totale prej 200,947 km, me dendësinë më të lartë të linjave hekurudhore të përqendruara në qytetet kryesore dhe qendrat e tjera të popullsisë.
Dendësia më e lartë e rrjetit hekurudhor u regjistrua në Çeki, me 123.2 metra linjë hekurudhore për km². Ndër vendet e tjera të BE-së me dendësi të lartë ishin Belgjika (119.2 m/km²), Gjermania (109.5 m/km²) dhe Luksemburgu (104.8 m/km²).
Në anën tjetër, dendësia më e ulët e rrjetit hekurudhor u regjistrua në Greqi (14.0 m/km²) dhe Finlandë (19.4 m/km²). Dendësi të ulëta u shënuan gjithashtu në Suedi (26.8 m/km²), Estoni (27.2 m/km²), Portugali (27.8 m/km²), Letoni (28.9 m/km²) dhe Irlandë (29.8 m/km²).
Në rrjetin hekurudhor të BE-së, linjat hekurudhore me shpejtësi të lartë, të projektuara për shpejtësinë mbi 250 km/h, shpesh kalojnë kufijtë kombëtarë, udhëtimet duke mundësuar të pandërprera me shpejtësi të lartë brenda BE-së.
Ky rrjet i ndërlidhur ka përjetuar një rritje të ndjeshme gjatë dekadës së fundit. Nga viti 2013 deri në 2023, gjatësia e tij u zgjerua me 2,744 km (+47,2%), duke arritur në 8,556 km.
Në vitin 2023, Spanja kryesoi me 3,190 km linja me shpejtësi të lartë, një rritje prej 66% nga 1,919 km në vitin 2013, e ndjekur nga Franca me 2,748 km (+35% nga 2,036 km), Gjermania me 1,163 km (+32% nga 08 km) 675 km). Belgjika km në përgjithësi 211 me shpejtësi të lartë dhe Holanda 90 km (të pandryshuar nga viti 2013). Danimarka ka 57 km, të inauguruar në vitin 2019. / Monitor