Ursula von der Leyen nga 1 dhjetori 2019 është presidente e Komisionit Evropian, duke e bërë atë udhëheqësen e parë femër të BE-së.

Politikanja e CDU-së, tani 63 vjeçare, më parë ka mbajtur edhe poste ministrore në Gjermani; atë të ministres Federale të Mbrojtjes dhe ministres Federale të Punës dhe Çështjeve Sociale.

Sven Lilienström, themeluesi i nismës Fytyrat e Demokracisë, ka zhvilluar një intervistë me Ursula von der Leyen për vlerat demokratike, sfidat e ardhshme të Evropës dhe pyetjen pse Evropa është thjesht vendi më i mirë për të jetuar në botë.

Vonder Leyen, jeni presidente e Komisionit të BE-së që nga 1 dhjetori 2019. Pyetja e parë që do të donim t’ju bënim është: Sa të rëndësishme janë demokracia dhe vlerat demokratike për ju personalisht?
Ursula von der Leyen: Ato janë pjesë thelbësore e asaj që jam dhe në të cilën besoj, jo vetëm si politikane, por edhe si qenie njerëzore. Unë jam rritur në një vend të ndarë: kur isha studente në Gjermaninë Perëndimore, Gjermania Lindore ishte nën sundimin autoritar. E dija që njerëzit e moshës sime, në anën tjetër të murit, nuk ishin të lirë të shprehnin mendimin e tyre, të demonstronin, të ishin vetvetja. Dhe e dija që edhe prindërit e mi kishin jetuar nën një diktaturë gjatë rinisë së tyre. Unë jam ndjerë gjithmonë me shumë fat që kam lindur në një brez të bekuar kur bëhet fjalë për liritë personale dhe demokracinë e vërtetë. Kam mësuar gjithashtu se demokracia nuk mund të merret si e mirëqenë. Është përgjegjësia jonë të mbrojmë demokracitë tona dhe t’i përmirësojmë ato.

Krizat po bëhen gjithnjë e më shumë një provë stresi për demokracinë, edhe në Evropë. Me cilat sfida përballet kontinenti ynë në të ardhmen dhe a janë demokracitë në të vërtetë në gjendje t’i menaxhojnë ato në mënyrë efektive?
Ursula von der Leyen: Përgjigja jonë ndaj pandemisë tregon se një Union i demokracive mund të plotësojë nevojat e qytetarëve të tij. Shikoni gjithçka që kemi arritur së bashku. Më shumë se 75 për qind e të rriturve në BE janë plotësisht të vaksinuar. Duke blerë vaksinat tona së bashku, ne u siguruam që të gjitha vendet evropiane të kishin qasje të barabartë në to. Ndërkohë, ne kemi eksportuar aq shumë vaksina sa kemi dorëzuar tek evropianët – duke u bërë farmaci e botës. Asnjë autokraci nuk ka arritur të njëjtat rezultate. E njëjta gjë vlen edhe për planin tonë të rimëkëmbjes, dhe për Marrëveshjen e Gjelbër Evropiane. Demokracitë mund të menaxhojnë çdo sfidë në mënyrë efektive. Sepse në demokraci, qytetarët kontribuojnë në zgjidhjet me gjithë forcën dhe kreativitetin e tyre. Sepse demokracia është ajo që ne bëjmë prej saj. Çdo ditë përsëri.

“I përshtatshëm për 55”: Deri në vitin 2030 BE-ja dëshiron të zvogëlojë emetimet e CO2 me 55 për qind “momenti i njeriut në Hënë: i Evropës në rrugën drejt realizimit të Marrëveshjes së Gjelbër për një kontinent neutral ndaj klimës deri në vitin 2050. Sa e gjelbër do të bëhet Evropa?
Ursula von der Leyen: Shtetet Anëtare të Bashkimit Evropian kanë vendosur në një proces demokratik që Evropa të jetë kontinenti i parë neutral ndaj klimës. Ne duam të pajtojmë rritjen ekonomike me shëndetin e planetit tonë. Ajo që është e re është se ne tani kemi një udhërrëfyes për të arritur këtë qëllim, masë për masë, sektor për sektor, objektiv për objektiv. Ne kemi një udhërrëfyes drejt makinave me emetim zero dhe për të rritur prodhimin tonë të energjisë së pastër. Ne kemi një Fond për Klimën Sociale, për të shkurtuar faturat e energjisë për familjet në nevojë. Dhe me planin tonë të rimëkëmbjes, Next Generation EU, ne kemi investime të pashembullt për të na ndihmuar të arrijmë objektivat tona klimatike – nga rinovimet e shtëpisë deri te trenat me shpejtësi të lartë. Nëntë nga dhjetë evropianët po na kërkojnë të veprojmë ndaj ndryshimeve klimatike – dhe ne po përmbushim pritjet e tyre.

Me “Planin e veprimit për demokracinë evropiane”, Komisioni i BE-së synon të forcojë lirinë dhe pluralizmin e medias dhe të kundërshtojë dezinformimin. Sa të rrezikshëm janë lajmet e rreme për demokracinë në Evropë?
Ursula von der Leyen: Pandemia ka treguar se dezinformimi mund të kushtojë jetë – fjalë për fjalë. Informacioni është një e mirë publike: shëndeti ynë, ekonomia jonë dhe vetë funksionimi i demokracive tona mbështeten në të. Platformat online duhet të bëjnë më shumë për të luftuar dezinformimin, dhe ne duam të sigurohemi që ata ta bëjnë këtë, me aktin tonë për shërbimet digjitale dhe duke bërë thirrje për një kod të forcuar të praktikës mbi dezinformimin. Muajin e kaluar, ne parashtruam një rekomandim për t’u dhënë gazetarëve mbrojtje më të mirë dhe shpallëm një Akt për Lirinë e Medias. Sepse demokracia mund të lulëzojë vetëm nëse respektohen liria e informacionit, liria e shprehjes dhe liria e medias.

Fjala kyçe “diversiteti gjinor”: Ju jeni udhëheqësja e parë femër e Komisionit të BE-së, Kamala Harris nënkryetarja e parë femër amerikane. A kemi nevojë për një kuotë grash dhe a do të siguronte vërtet një kuotë e tillë barazi më e madhe?
Ursula von der Leyen: Ne duhet të përpiqemi për një sistem ku gratë gjithmonë mund të arrijnë në majë, nëse kjo është ajo që ata duan. Hapi i parë për këtë është dhënia e mundësive të barabarta grave dhe burrave. Dhe për këtë, ne po punojmë për të siguruar arsim cilësor për të gjitha vajzat dhe gratë, për të siguruar lejen prindërore për nënat dhe baballarët, për të garantuar pagë të barabartë për gratë dhe për të forcuar kujdesin për fëmijët. Ne kemi krijuar, për shembull, një garanci për Fëmijët, në mënyrë që fëmijët në nevojë të kenë akses efektiv dhe të lirë në kujdesin dhe edukimin e hershëm të fëmijërisë. Të gjithë prindërit, nga të gjitha prejardhjet shoqërore, duhet të jenë në gjendje t’i dërgojnë fëmijët e tyre në kujdesin dhe shkollën e fëmijëve. Ky është fuqizimi i grave në bazën e tij. Si President i Komisionit Evropian, unë kam krijuar një ekip që është plotësisht i balancuar në aspektin gjinor. Megjithatë sot, më pak se 7 për qind e CEO-ve të kompanive kryesore janë gra. Pra, po, vite më parë në Gjermani kam nxitur për kuota për gratë në bord. Dhe funksionoi. Arsyeja është e qartë, ne duhet të stimulojmë kompanitë dhe organizatat që të hapen dhe t’u japin grave shansin e tyre të drejtë. Ne thjesht nuk mund të përjashtojmë gjysmën e talenteve tona nga pozicionet drejtuese.

Shumë të rinj e marrin si të mirëqenë një Evropë demokratike, paqësore dhe të bashkuar. Si mund t’i entuziazmojmë të rinjtë për idenë evropiane, ose ta themi ndryshe: Pse Evropa është “e bukur”?
Ursula von der Leyen: Evropa është thjesht vendi më i mirë për të jetuar në botë. Në asnjë vend tjetër në botë të rinjtë nuk gëzojnë të njëjtat mundësi për të studiuar, për të udhëtuar, për të qenë sipërmarrës dhe të njëjtat mbrojtje sociale. Dhe në asnjë vend tjetër të rinjtë nuk gëzojnë një grup kaq të gjerë të drejtash dhe lirish. Kjo është ajo që na bën ata që jemi dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të qëndrojmë vigjilentë kur të drejtat themelore dhe sundimi i ligjit vihen nën sulm. Evropa duhet të mbetet gjithmonë një vend ku fjala e lirë është e shenjtë, ku të gjithë janë të barabartë para ligjit dhe ku të gjithë janë të lirë të duan kë të duan. Dhe një nga rolet tona, si Komisioni Evropian, është pikërisht të jemi mbrojtësit e këtyre vlerave themelore, të cilat garantohen nga Traktatet Evropiane. Por ne mund të jemi të suksesshëm vetëm nëse të gjithë qytetarët evropianë – të rinj dhe të moshuar – luftojnë me ne çdo ditë për këto liri.

Dr. Ursula von der Leyen, pyetja jonë e shtatë është gjithmonë personale: Ku ndiheni si në shtëpinë tuaj në Belgjikë, Gjermani apo kudo në Evropë?
Ursula von der Leyen: Unë kam lindur dhe jam rritur në Bruksel, kam kaluar vitin e adoleshencës dhe pjesën më të madhe të karrierës sime politike në Gjermani. Ndihem si në shtëpinë time në të dyja këto vende. Evropa është dëshira ime dhe unë jam një qytetar i vërtetë i Bashkimit Evropian. Por në fund të fundit, shtëpia është aty ku është familja ime. Ne jemi një familje e madhe – me burrin tim, shtatë fëmijë dhe një mbesë gjithashtu! Unë jetoj në Belgjikë tani, ata janë në Gjermani dhe në të gjithë Evropën. Gjatë bllokimeve, ne u përpoqëm të takoheshim praktikisht çdo javë. Por nuk është njësoj si të jemi të gjithë bashkë. Bashkimet tona familjare – kjo është kur unë me të vërtetë ndihem si në shtëpi!

Dr. Vonder Leyen, faleminderit shumë për intervistën!

Intervistoi: Sven Lilienström

Intervista në versionin anglisht:

https://www.faces-of-democracy.org/ursula-von-der-leyen/