Mali i Zi ka vetëm rreth 625 mijë banorë, më pak se Frankfurti. Kjo është arsyeja pse regjistrimi i popullsisë, i cili më në fund duhet të fillojë në fund të nëntorit, nuk është një detyrë e madhe logjistike, shkruan “Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ)”.

“Megjithatë, politikisht (regjistrimi) e ndan thellësisht popullsinë”.  Pyetja kryesore është nëse malazezët janë (gjithashtu) serbë. Përgjigja për këtë pyetje ndryshon sipas rrethanave historike”.

E bardhë dhe jeshile

Presidenti i Malit të Zi, Jakov Milatoviq, i cili është takuar me presidentin gjerman, Frank-Walter Steinmeier dhe zyrtarë të tjerë gjermanë këtë të martë (21 nëntor) në Berlin, e ka përkufizuar veten si malazez në kuptimin kombëtar, ashtu si shumica relative e bashkatdhetarëve të tij, ka shkruar gazeta e Frankfurtit, e cila më më pas ka paraqitur të dhënat nga regjistrimi i fundit i vitit 2011.

“45 për qind e të anketuarve janë deklaruar si malazezë, 30 për qind si serbë, 8.6 për qind si boshnjakë dhe pak më pak se pesë për qind si shqiptarë”, raporton “FAZ”-i.

Me përjashtim të grupit të fundit, të gjithë flasin të njëjtën gjuhë amtare, por e quajnë ndryshe. Nëse dikush flet “gjuhen malazeze, serbe apo boshnjake nuk është çështje gjuhësore, por politike”.

Autori i artikullit ka treguar se “ka një qëndrim të përhapur sipas të cilit, edhe pse çdo serb nuk është malazez, çdo malazez është serb dhe jo vetëm në mesin e malazezëve që jetojnë në Serbi”.

“Në Malin e Zi, i cili ka votuar 55.5 për qind për pavarësinë në referendumin e vitit 2006, këto pikëpamje ndryshojnë politikisht dhe nga ngjyra”.

“Edhe në shekullin e kaluar ka pasur luftime mes ‘të bardhëve’, të cilët qëndronin për një shtet të përbashkët me Serbinë dhe e shihnin popullin malazez si një fis serb, kundër ‘të gjelbërve; që luftuan për pavarësinë shtetërore të Malit të Zi”, shkruar “FAZ”-i.

Rrethet nacionaliste serbe në Beograd, ka shkruar gazeta gjermane, duke kërcyer dhëmbët e pranuan shkëputjen e Malit të Zi, por nuk e kaluan kurrë. Serbia po përpiqet të rrisë numrin e malazezëve që deklarohen si serbë etnikë”.

Studentët (dhe pacientët) malazezë janë të mirëseardhur në Serbi

“Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ)” në përgjithësi ka vlerësuar se është “mirë për Beogradin” që Mali i Zi është ende shumë i orientuar drejt Serbisë, për shembull në shëndetësi dhe arsim: shumë malazezë shkojnë në kryeqytetin serb për procedura delikate mjekësore, ose për të studiuar në Beograd ose Novi Sad.

“Beogradi e inkurajon atë: malazezët që përcaktojnë veten si serbë në formular mund të studiojnë në Serbi falas. E përdorin edhe malazezët me identitet malazez të shprehur në nivel kombëtar”.

Siç është thënë në artikull, “ka presion që nuk vjen formalisht nga Qeveria e Serbisë, por ajo e mbështet atë”. Bëhet fjalë për propozimin që për studime falas në Serbi të mos mjaftojë më një deklaratë e thjeshtë në formular, por që personi të kërkohet të dorëzojë një kopje të pyetësorit nga regjistrimi në të cilin thuhet se deklaron. se ai/ajo është i nacionalitetit serb. Deri më tani është diskutuar vetëm në lidhje me arsimin e lartë, por “ndonëse nuk diskutohet, ekziston mundësia që të zbatohet edhe për sistemin shëndetësor”.

“Propozimi zyrtarisht vjen nga ‘Shoqata e Studentëve të Malit të Zi në Serbi’, e cila nuk është e regjistruar askund dhe nuk është shfaqur asnjëherë në publik. Prandaj, bie në sy fakti se delegatët e atij grupi të panjohur janë pritur nga nënkryetari i Qeverisë së Serbisë (dhe ministri i Mbrojtjes) Millosh Vuçeviq dhe ministri i Punës, Nikola Selakoviq”, ka shkruar gazeta gjermane dhe ka theksuar se “takimi i Beogradit mori vëmendje të madhe në mediat malazeze.

“Vijesti” nga Podgorica, ka cituar një profesor nga Universiteti i Beogradit dhe një ish-këshilltar në Ministrinë e Arsimit të Serbisë, se dorëzimi i detyrueshëm i formularëve të regjistrimit do të ishte një ndërhyrje e qartë e Serbisë në regjistrimin e Malit të Zi.

Pavarësia e Malit të Zi nuk është në rrezik

Për momentin, është vetëm një kërkesë e një organizate të panjohur studentore, por, siç vlerëson gazeta, “me siguri është marrë mesazhi se do të ishte më e mençur të regjistroheshim si serbë në regjistrim”.

Së fundi, “Frankfurter Allgemeine Zeitung”, ka shkruar: “Nëse anketa malazeze e publikuar në maj pasqyron gjendjen shpirtërore në vend, regjistrimi i ardhshëm mund të tregojë me të vërtetë një përqindje më të lartë të serbëve se në vitin 2011. Megjithatë, pavarësia e vendit nuk është në rrezik, pasi malazezët ende përbëjnë shumicën”.