Për herë të parë në Kosovë kanë filluar pagesat e para të dëmshpërblimit për fermerët që kanë blerë polisat e para të sigurimit bujqësor në vend. Fermerët e Kosovës me fillimin e sigurimit për prodhimet e tyre do të kenë mundësi më të mira për të pasur më shumë siguri në kulturat bujqësore që i kultivojnë.

Për gati dy vjet, Korporata Ndërkombëtare Financiare (IFC, anëtare e Grupit të Bankës Botërore), në kuadër të projektit për financimin e bujqësisë në Evropë dhe Azi Qendrore, ka punuar ngushtë me Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural (MBPZHR) në krijimin e sistemit të sigurimeve bujqësore në Kosovë. Sistemi i sigurimeve bujqësore është ndërtuar për të përmirësuar konkurrencën dhe nxitur zhvillimin e sektorit të bujqësisë.

Në ceremoninë zyrtare të pagesave të para që është mbajtur në Prishtinë, pjesëmarrës ishin akterët kryesorë të përfshirë në këtë projekt, duke filluar prej MBPZHR-së, IFC-së, Shoqatës së Kompanive të Sigurimit, kompanitë e sigurimit, fermerët dhe akterë të tjerë.

Drejtori i Departamentit për Politika Bujqësore dhe Tregje në Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Isuf Cikaqi, ka deklaruar se MBPZhR-ja së bashku me IFC-në kanë zhvilluar gjashtë produkte të sigurimit bujqësor e që janë: molla, kumbulla, mjedra, dredhëza, rrushi dhe speci.

“Në vitin 2019 kemi filluar me kulturën bujqësore të mjedrës e cila është kultura e parë bujqësore që është pilotuar për sigurim bujqësor. Rezultatet e këtij pilotimi na kanë treguar që i tërë sistemi tashmë i krijuar i sigurimeve bujqësore indeks ka funksionuar si është më së miri. Prandaj, ne jemi të interesuar që të vazhdojmë edhe me produkte tjera për sigurimet bujqësore, duke filluar me rrushin që i fillon faza e sigurimit në muajin dhjetor”, ka thënë Isuf Cikaqi.

Kurse Syzana Dautaj, koordinatore e projektit nga IFC-ja, ka thënë se sistemi i sigurimeve bujqësore implementohet për herë të parë në vend dhe tani bujqit në Kosovë mund t’i sigurojnë kulturat e tyre bujqësore, gjë që do t’u mundësojë atyre uljen e rrezikut nga faktorët klimatikë dhe mbrojtjen e investimeve të tyre. “Duke pasur parasysh nevojat e tregut dhe interesimin e madh për një sistem modern dhe të qëndrueshëm të sigurimeve bujqësore, ne besojmë se të gjithë hisedarët bashkërisht do ta promovojnë dhe përdorin këtë sistem në mënyrë që të bëhet më i qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës në të ardhmen”, ka thënë Dautaj.

Ndërsa në emër të Shoqatës së Sigurimeve të Kosovës, drejtori ekzekutiv i Shoqatës së Sigurimeve, Sami Mazreku ka falënderuar IFC-në dhe MBPZHR-në për ndihmën që i kanë dhënë sektorit të sigurimeve në Kosovë për krijimin e sistemit të sigurimeve bujqësore për herë të parë në vend dhe për sjelljen e përvojave ndërkombëtare për tregun e sigurimeve në Kosovë.

“Sot në këtë ceremoni, zyrtarisht përcjellim pagesat e para të dëmshpërblimeve për fermerët e siguruar dhe njëkohësisht urojmë që shembullin e kompanisë Elsig dhe të fermerëve të siguruar ta përcjellin edhe kompanitë tjera dhe fermerët, pasi që shumë shpejtë do të fillojë periudha siguruese për rrushin dhe mollën ku do të krijohet mundësi e re për këtë sektor që të tejkalohen rreziqet e motit përmes sigurimeve bujqësore. Ne si Shoqatë e Sigurimeve do të vazhdojmë të jemi pranë kompanive të sigurimeve dhe fermerëve për të avancuar tutje produktet e sigurimeve bujqësore dhe për të krijuar produkte të reja të interesit në bashkëpunim edhe me MBPZHR-në”, u shpreh Mazreku.

Sipas tij, krijimi i sistemit të sigurimeve bujqësore do ta ndihmojë sektorin e sigurimeve për të zhvilluar kapacitetet e tyre, për të rritur tregun e sigurimeve, për të qenë më konkurrues në rajon, për të diversifikuar portofolet e tyre dhe për të gjeneruar më shumë të ardhura, duke kontribuar kështu drejtpërdrejt në buxhetin e vendit.

Kompania e Sigurimeve “Elsig” mori përsipër shitjen e polisave të para të sigurimit bujqësor për kulturat bujqësore. “Ne e shohim tregun e sigurimeve bujqësore si një mundësi për zgjerimin dhe diversifikimin e portofolios tonë ekzistuese, ndërsa për fermerët është një mundësi për të siguruar dhe zbutur rreziqet e tyre. Unë besoj fuqimisht se këto produkte të reja do të ndikojnë në zhvillimin e mëtutjeshëm të sektorit të sigurimeve në përgjithësi në Kosovë pasi na mungon nëse i krahasojmë me rajonin”, ka deklaruar Brahim Isufaj, drejtor i Departamentit të Shitjes në Kompaninë e Sigurimeve “Elsig”.

Xhavit Kozhani është fermeri i parë në vend që bleu polis të sigurimit bujqësor dhe u kompensua për humbjet e pësuara në pemishten e tij.

Në vitin 2016 dhe 2017, bujqësia e Kosovës humbi rreth 15 milionë euro nga dëmet si pasojë e ngjarjeve të lidhura me motin. Ndërsa, viti 2019 shënon një vit të rëndësishëm, pasi që për herë të parë, fermerët kishin mundësinë për të siguruar kulturat e tyre bujqësore përmes sistemit të ndërtuar të sigurimeve bujqësore dhe të jenë në gjendje të zbusin rreziqet e motit dhe të mbrojnë investimet e tyre.

Për fazën e pilotimit, prodhuesit e mjedrës ishin “pionierët” në blerjen e polisave të sigurimeve për pemishtet e tyre, ndërsa kompania e sigurimeve “Elsig” mori përsipër shitjen polisave të para të sigurimit për kulturat bujqësore. Kjo ishte një bazë e mirë për të testuar sistemin tashmë të krijuar të sigurimeve bujqësore.

Për të lehtësuar më tej këtë proces, MBPZHR-ja subvencionoi për herë të parë primin e sigurimit për produktin e mjedrës në kuadër të Programit të Zhvillimit Rural 2019, duke prezantuar skemën e subvencioneve, e cila mbulon pesëdhjetë për qind (50 për qind) të kostos së polisës së sigurimit për të gjithë fermerët që kanë blerë dhe do të blejnë sigurimin bujqësor.

Në këtë fazë pilotuese, janë trembëdhjetë polisa të shitura që mbulojnë rrezikun ndaj temperaturave të larta – prej 29°C dhe më lartë, për dhjetë ditë radhazi. Meqenëse kjo verë u shoqërua me temperatura të larta, në disa lokacione rezultoi në prekjen e kufijve minimal të përcaktuar të rrezikut.

Me këtë rast, katër fermerë që kishin blerë polisë sigurimesh në këto rajone do të marrin pagesa dëmshpërblimi për humbjet në pemishte.