
“Gjyshërit” rusë që po luftojnë në vijën e parë, dhe po vdesin në Ukrainë
Yuri Bushkovsky lindi jo shumë kohë pas vdekjes së Josef Stalinit, jetoi luftën e ftohtë dhe shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik dhe këtë vit do të kishte mbushur 70 vjeç.
Por gjyshi me mustaqe të bardha të trasha, i cili dikur ishte regjistruar si shofer taksie në qytetin e tij të lindjes, Veliky Ustyug, vdiq në nëntor të vitit të kaluar – jo në pension, por si ushtar në ushtrinë ruse, duke luftuar në Ukrainë, shkruan Financial Times.
Emri i tij është midis numrit në rritje të burrave rusë në të 50-at, 60-at dhe madje të 70-at që luftojnë dhe vdesin në vijën e parë të frontit, pasi përbërja e forcave të Kremlinit është zhvendosur drejt të ashtuquajturve vullnetarë, burra që janë të bindur të regjistrohen në ushtri me ofertën e pagës dhe bonusit bujar.
Një bazë të dhënash e përpiluar gjatë tre viteve nga media e pavarur ruse e hetimit Mediazona, së bashku me shërbimin rus të BBC-së dhe të tjerë, ilustron profilin në ndryshim të ushtarëve rusë në Ukrainë që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë të Moskës tre vjet më parë.
Të hënën, në përvjetorin e tretë të luftës, Mediazona publikoi të dhënat e saj të plota për herë të parë, duke renditur emrat dhe detajet e pothuajse 100 mijë ushtarëve rusë të vrarë në betejë në Ukrainë, të mbledhura nga postimet në mediat sociale dhe lajmet lokale.
Një projekt i veçantë nga iStories ka mbledhur të dhëna duke përdorur mjetet e AI dhe ka arritur një shifër të ngjashme, me 104 mijë emra.
Mediazona dhe zyrtarët e inteligjencës perëndimore vlerësojnë se numri total i vdekjeve ruse është dukshëm më i lartë.
Të dhënat e Mediazona tregojnë se në vitin e parë të pushtimit, shumica e ushtarëve ishin nga forcat e armatosura të rregullta ruse, duke përfshirë edhe divizionet elitare, të dërguara për të marrë Kievin brenda pak ditësh.
Pas një thirrjeje prej rreth 300 mijë rezervistësh në vjeshtën e vitit 2022, burra të mobilizuar filluan të shfaqen gjithnjë e më shumë mes të vdekurve.
Nga fillimi i vitit 2023, të burgosurit e rekrutuar nga burgu dominuan vdekjet, si dhe luftëtarët nga Wagner dhe kompani të tjera private ushtarake (PMC).
Por – vijon Financial Times – në vitin e tretë të luftës, përbërja e forcave ruse u zhvendos gjithnjë e më shumë drejt ushtarëve me kontratë, pasi Moska u përpoq të rimbushte batalionet e saj pa ndërmarrë hapin jopopullor për të lëshuar një urdhër tjetër mobilizimi.
Ajo e arriti këtë duke ofruar bonuse dhe paga gjithnjë e më të mëdha për regjistrimin për vullnetarët e mundshëm, me burrat e moshuar dukej se ishin më të gatshëm t’i kushtonin vëmendje thirrjes.
Shpjegimet variojnë nga përvoja e tyre ushtarake në luftërat e mëparshme të Rusisë, urgjenca më e madhe në zgjidhjen e problemeve financiare ose ligjore, ose fakti që rusët e moshuar kalojnë statistikisht më shumë kohë duke parë televizionin e rëndë të propagandës së vendit.
“Një ‘vullnetar’ tipik sot, që regjistrohet, të themi, në Moskë, për 2 milionë rubla, është një burrë që vjen në zyrën ushtarake me gjithë familjen e tij dhe të gjithë e kuptojnë se çfarë po bën”, tha sociologu Kirill Rogov për Financial Times.
“Këto para tani do të përdoren për të blerë një apartament për djalin e tij, i cili sapo u martua…dhe djalin tjetër, i cili do të shkojë në universitet”, tha Rogov, bashkëpunëtor në Institutin për Shkenca Humane në Vjenë.
“Ai po bën një hap për familjen, një kërcim social”.
Teksa ushtarët e mobilizuar ishin kryesisht në mesin e të 30-tave kur vdiqën, mosha mesatare e një ushtari me kontratë ishte mbi 40 vjeç, sipas të dhënave të Mediazona, të cilat përfshijnë moshat e më shumë se 70 mijë ushtarëve.
Më shumë se 4 mijë ushtarë rusë me kontratë janë renditur në bazën e të dhënave si të vrarë në përgjithësi në moshën mbi 50 vjeç – krahasuar me më pak se 500 ushtarë të rregullt ose të mobilizuar në atë grupmoshë, dhe vetëm 869 të burgosur.
Në Ukrainë, mosha mesatare e një ushtari është 43. Megjithëse mosha e rekrutimit u ul nga 27 në 25 vjeç pranverën e kaluar, Ukraina ka thënë se dëshiron të mbrojë brezat e ardhshëm dhe ulja më tej është e papëlqyeshme.
Shumat totale të paguara për ushtarët e mundshëm rusë ndryshojnë në rajon dhe janë rritur në mënyrë dramatike me kalimin e kohës.
Shuma e ofruar në Samara këtë muaj, për shembull, ishte 4 milionë rubla, më e larta në çdo rajon rus. Zyra e thirrjes deklaroi se personi mund të fitonte më shumë se 7 milionë rubla gjatë vitit të parë të luftës.