Historia e ‘rrjetit prej rreth 8 mijë bunkerësh nëntokësorë’ në Zvicër
Në vitin 2010, Zvicra i shpalli si të papërdorshëm bunkerët e saj të mbetur ushtarakë, dhe kështu vendosi t’i shesë për përdorime, për qëllime të ndryshme.
Por, kreu i ushtrisë Thomas Sussli, tha se bunkerët do të luajnë rol kyç në mbrojtjen e vendit, transmeton Telegrafi.
Ai i tha gazetës Tages Anzeiger se do të jenë kyç në mbrojtje përballë agresionit të mundshëm ushtarak rus dhe kërcënimeve të tjera gjeopolitike.
Kështu, Sussli ringjalli interesin e ushtrisë për rrjetin e bunkerëve nëntokësorë.
Sipas tij, shitja e bunkerëve është ndërprerë dhe pranoi se sistemet komanduese dhe luftarake janë duke u rishqyrtuar.
Por kjo deklaratë bie ndesh me mendimin e ish-ministrit zviceran të Mbrojtjes, Ueli Maurer të 13 viteve më parë.
“Natyra e kërcënimeve ushtarake ka ndryshuar. Bunkerët janë të pozicionuar keq dhe armët nëpër to do të zgjasin vetëm 10 ose 20 vjet. Nuk ia vlen të ruhet diçka që nuk do të përdoret në të ardhmen”, pati thënë Maurer në vitin 2010.
Atje, mirëmbajtja e magazinimit të municioneve në bunkerë nëntokësor ka prekur popullsinë civile.
Një shembull i kësaj është fshati Mitholz në alpet Bernese, që u shkatërrua nga një shpërthim katastrofik i municioneve në vitin 1947.
Ky fshat u evakuua kohët e fundit për të asgjësuar eksplozivët e mbetur.
Megjithatë, natyra e kërcënimeve ushtarake ndryshoi me aneksimin nga Rusia të gadishullit ukrainas të Krimesë në vitin 2014, dhe më pas me fillimin e agresionit rus kundër Ukrainës vitin e kaluar.
“Kërcënimi është pasojë e potencialit ushtarak dhe synimit për ta përdoruar atë. Fokusohemi te potenciali dhe synimet mund të ndryshojnë shpejtë”, shtoi Sussli.
Ndryshe, parlamenti zviceran vitin e kaluar premtoi rritjen e shpenzimeve ushtarake për një për qind të GDP-së, pra deri në 7.3 miliardë dollarë.
Megjithatë shpenzimet e planifikuara do të duhej të ishin paksa më të vogla.
E Sussli është i vendosur se bunkerët e mbetur të përdoren – në njërin prej të cilëve bunkerë janë 96 tanke ‘të konservuara’ Leopard.
Siç raporton portali swissinfo, madhësia e saktë e rrjetit zviceran të bunkerëve ushtarakë dhe lokacionet e tyre ruhet me fanatizëm dhe është sekret.
Dhe besohet se në shtetin e Zvicrës ekzistojnë 8 mijë bunkerë.
Bunkeri i parë mbrojtës është ndërtuar më 1886, jo larg pas hapjes së hekurudhës Gotthard në jug të vendit.
Atëbotë, rritja e rrezikut nga lufta në vitin 1937 bëri që gjenerali Henry Guisan të ngarkohej me detyrën që në Alpe të ndërtohen fortifikimet e të ashtuquajturës redubtin kombëtar zviceran.
Qëllimi ishte mbrojtja e kalimeve alpine nga pushtimi.
Ndërkohë, këta bunkerë janë mirëmbajtur gjatë Luftës së Ftohtë për të ofruar strehim nga sulmet raketore nga Bashkimi Sovjetik.
Fundi i Luftës së Ftohtë dhe shkurtimet në shpenzimet ushtarake kah mesi i viteve të 90-ta, e detyruan ushtrinë që blerësve privatë t’ua shesë bunkerët.
Përveç kësaj, ndërtimet civile u bënë me 370 mijë bodrume të përforcuara si strehimore, në rast të shpërthimit të luftës bërthamore.
Por blerësit i shndërruan hapësirat në depo për ruajtjen e djathit, muze, hotele, galeri dhe “miningun” e kriptovalutave.
Së voni, thuhet se disa bunkerë thellë në Alpe, në lokacione të fshehta, përdoren për “mininingun” e kriptovalutave.