Ai ka lidhje të thella me Rusinë, me të kaluarën e tij si oficer në “Ushtrinë e Kuqe”, ndërsa prindërit dhe një prej vëllezërve ende i jetojnë në Moskë. Po flasim për kreun e Forcave të Armatosura të Ukrainës që ka pasur reputacionin e “kasapit” që nga beteja e Bakhmutit, kur ai urdhëroi ushtarët e tij të rezistonin me çdo kusht përballë përparimit dërrmues të armikut.

Fakti është se kur, më 8 shkurt 2024, Presidenti Volodymyr Zelensky e emëroi gjeneralin 59-vjeçar, Oleksandr Syrskyi, në krye të  Forcave të Armatosura të Ukrainës, për disa kohë ai u bë një nga figurat më të urryera në vend. Ai u akuzua se ishte një gjysmë agjent i Putinit, një oficer cinik i stilit të vjetër sovjetik, por mbi të gjitha se ishte përkulur para makinacioneve të Zelenskit, i cili donte të shkarkonte gjeneralin e dashur për publikun, Valerii Zaluzhnyi, i cili konsiderohej një “hero” dhe shpëtimtar i atdheut që pas nisjes së pushtimit rus në shkurt 2022.

Edhe sot, opinioni publik dhe komentuesit besojnë kryesisht se presidenti donte të hiqte qafe një konkurrent të frikshëm, tepër popullor (sot Zaluzhnyi është ambasador në Londër), i cili ishte potencialisht i aftë ta mposhtte atë sapo të mbaheshin zgjedhjet e ardhshme presidenciale.

Megjithatë e gjithë kjo vëmendje ndaj intrigave të pallatit në Kiev ka bërë që meritat dhe aftësitë ushtarake të Syrskyit të harrohen. Nga dëshmitë e qindra ushtarëve nga fushat e betejës deri në prapavijë në këto 30 muaj luftë, janë gjetur mendime shumë kontradiktore për të: fjalë përbuzjeje, madje edhe frikë, por edhe respekt e duartrokitje.

Sot shumë nga meritat për ofensivën e Kurskut i takojnë atij. Ai ka fshehtësinë, aftësinë për t’i kapur rusët të papërgatitur, forcën për të shfrytëzuar sa më mirë burimet e pakta në dispozicion dhe guximin, ndoshta lojën, rrezikun, për t’i vënë ata në rrezik ndërsa rusët shtyjnë në Donbas.

Dje ai njoftoi pas shtatë ditë beteje se ukrainasit kontrollojnë rreth 1000 kilometra katrorë të territorit rus dhe tani ai do të ketë detyrën t’i mbrojë territoret e fituara.

Megjithatë, pas një inspektimi më të afërt, këto cilësi ishin aty më parë dhe janë rritur me përvojë. Djali i një dinastie oficerësh të ushtrisë ruse, në moshën 15-vjeçare hyri në akademinë ushtarake në Moskë dhe shërbeu në Afganistan, Taxhikistan, Çekosllovaki. Në vitin 1993, pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, ai u bashkua me udhëheqjen e forcave të reja të armatosura të Ukrainës, bashkëpunoi me ushtritë evropiane dhe në 2013 ishte në selinë e NATO-s në Bruksel.

Por, mbi të gjitha, një vit më vonë ai luftoi kundër pushtimit rus të Donbasit. Ai drejtoi betejën e vështirë të Debaltsevo-s dhe spikati në Donetsk, ku Putin dërgoi batalione Buryatësh dhe Çeçenë të maskuar si “vullnetarë”. Nuk duhet harruar se Zaluzhnyi e donte atë në krah kur Putini nisi pushtimin më 24 shkurt 2022. Në fillim ata luftuan së bashku për mbrojtjen e Kievit. Të dy zbatuan doktrinat e NATO-s me të mirën e tyre: përdorën njësi të vogla, të lëvizshme, të shkathëta, të shpejta dhe të pavarura kundër kolonave të ngadalta dhe të vjetruara të tankeve ruse. Është e njëjta strategji që ai përdori tani për të fituar në Kursk.

Në veçanti, Syrskyi fitoi medaljen e “heroit të Ukrainës” për mbrojtjen e mahnitshme dhe më pas fitoren e Kharkivit dhe rrethinave të tij në vjeshtën e 2022. Më pas, sot në Kursk, ai vepron në fshehtësi të plotë. Ai nuk flet, nuk jep deklarata, ushtarët e tij avancojnë dhe pllakos heshtja. Dje foli për herë të parë dhe ishin fjalë fitoreje. Ndoshta më në fund po fshin hijet e gjashtë muajve më parë.