ZEF SEREMBE

Dëgjo, vash’, këngën e par’

që ta thot’ një djal’ bujar,

Dëgjo, vash’ këtë kangjele

q’është e butë posi dele.

Një e diel ishte pagdhirë

tërë dritë e gaz të dlirë.

Dolla jashtë e s’kish njeri,

kisha helm, jo lumturi:

E një vashëzë kërkonja

po hirplote, siç e donja.

***

Mesha e madhe, ja po biJe

e nga kisha mënt i shtije;

Dola: vashëzat po vinin.

qetë e lehtë në kishë hynin.

Asnjë vash’ s’m’u duk e mirë

e asnjëra s’m’ip dëshirë,

Dhe kjo zemër psherëtinte,

se nuk gjente kë kërkonte.

Po kjo zemër u gëzua

kur një vashëz u afrua,

Kur te sheshi ajo shkonte,

tërë sheshi dritë lëshonte.

I shkëlqenin ata sy

që nuk shihnin as njeri,

Si një fluturëz e lehtë

vej në kishë e zhdukej vetë.

***

Kur e vrejta, kur e pashë,

,,Sa e bukur”! sakaq thashë.

Që ahere s’pat pushim

ky i mjeri shpirti im.

Ditë e natë un’ e kujtonj,

natë e ditë e dëshironj;

Posi hije pas i rri,

e vështronj me dashuri,

Kur më sheh e më ve re,

ndjej të madhe një hare.

Kur dëgjoj fjalën e kthyer

të Parajsës hapen dyer;

Kur më flet e më shikon,

zemrën një shigjet’ ma shpon.

E kur vjershën ajo shtije

duket se më vjen të bije!

***

E kur gjumi pra më zë

unë në paqe s’mund të flë:

Me at sy n’ëndërr më rri,

që të fshehur kan’ magji.

Se m’do fort ajo më thotë

edhe nxjerr dy pika lotë:

E tek veshi më rrëfen

se sa mall për mua ndjen.

Asaj dorëzën ja ngas,

buz’ më buzë asaj i flas,

Edhe mezin ja shtrëngonj:

duke e puthur un’ gëzonj.

Pra si nj’ëndër vete e shkon,

po në zemër më qëndron.

Kushedi a më dëgjove,

mallin tim a e kuptove?

Kushedi tek ti a foli

malli e zemrën a ta ndolli?

Me gjith’ zemrër un’ të dua,

se fort më pëlqeve mua.

Ti me mua, vashëz, eja,

se të dua si veteja.[1]

Tok të rrojmë te ky dhe

si në zi e në hare.

Tok të rrimë në rini,

tok edhe në pleqëri.

VRULL

Zogj të bukur këndojnë me hare,
Po zemra do më plasë mua në gji.
I helmuar e shkoj jetën te ky dhe,
Mërzitem në katund, në vetmi.

Tërë shkëlqim m’hapet përpara deti
Që zgjon te trutë e mi mendime shumë,
Zëmra m’u shqerr nga tmerri mua të shkretit
Aqsa vetëm pushoj kur bie në gjumë.

Arbëri matanë detit, na kujton,
Se ne të huaj jemi te ky dhe!
Sa vjet shkuan! E zëmra nuk harron,
Që ne turku na la pa mëmëdhe.

Hakmarrja na jep shpresë e na ndriçon

Por fryn era dhe akull më zë,

Se ç’ka qënë Arbëreshi po harron:

Dhe s’i vjen turp aspak, po rri e flë.

VASHES SË LARGËT

Fati ynë është shumë i fort
Se na jep helme dhe mort,

Posi hënës, posi djellit,
Që kërkohen kot prej qjellit,

Se i shkreti fat i zbon
Edhe kurrë s’i bashkon.

Edhe i ligu mirë e di
Që është drita dashuri.

E kur fatin tim kujtoj
Derdh un’ lot e psherëtoj

Plag’ e rëndë s’hiqet dot
Që më bëre ti qëmot:

Qenë ilaçe e qenë bare
Që s’më vlejtën mua fare.

Nuk pushon ky helm i fort,
Që na jep përdita mort.

KËNGËTARI DHE BILBILI

Jam i vetëm në mesnatë
si bilbili i pafatë
Që me zënë e tij i thotë
sa mjerime ndjen dhe lotë
Trëndafiles dal nga gjembi

q’e ka zëmërën si shkëmbi

Fërshëllimet që këndon

Trëndafilja s’i dëgjon
Fërshëllimet që këndoj

i rrëmbeu mali e përroj
Edhe un’, këngtar i mjerë
vajtoj fshehtas heraherë
E këndoj e qaj si dua

e me lotët bëj një krua
Vashë, syt’ m’i përvëlove:

unë të desha, ti më zbove
Je si një tufan që shkrep

që rrëmben e rreh e shqep
Flaka jote më rrëmbeu

kurm e shpirt më dogji e preu
Shkove e zjarri që më le

më bën hi, më fut në dhe
Ahet që mjerimi i sjell

ngrijnë e larg era i shtjell.

FYTYRA E SAJ

Si vajza ime e bukur s’ka asnje

E prerë, e holl’ si kumbull, drejt më rri:

Kur ecën, shkon si zog e mbase më

Zërin e saj ngre plote harmoni.

I ndan flokët në mes e rrethas vë

Gërshetin që i shkëlqen krejt në të zi,

I feks balli që rreze zë

Si gryka e detit ne agim’n e ri.

Te zes e tërë mend e mall të thellë,

Sytë e saja shkëlqejnë më se hënë,

Në mes faqes i qesh hunda e hollë.

Ka buzët si merxhan, është faqehollë,

Dorën dhe zverkun si alabastër vënë
Edhe, kur qesh, sikur te ngre ne Qiellë.

NJË DITË ËSHTË JETA

Po vrej si Agimi, ja, nga deti ngjitet,

Dëgjoj si era mbushet me freski:

Shoh si dheu me dritë krejt stoliset

E si dielli shtie zjarr e bukuri,

Në gjithë vëndet gumëzhima shqitet,

Jeta me shpresë qesh dhe ëmbëlsi,

E hapet gazi edhe gëzimi rritet,

Largohet mjegulla ngado që ri.

Koha shkoi e mesdita na pllakosi;

Mërzimi nëpër sheshet mbretëron,

Do të thotë se koha e mirë sosi.

Mbrëmja hapë dyert e natës edhe nxin,

Gjumi gjindjen e zë dhe s’e lëshon.

Njerinë fati ashtu në varr përpin.

TE BREGU I DETIT

 Atje nga bregu i detit shoh një valë

Që me oshëtimë stuhia e degdis,

Si në mal ujët ngrihet pa u ndalë

Si për të rrahur qiellin e zi pis.

Dielli mbulohet, qielli është i zënë

Nga mjegulla që dhenë e tërë fsheh:

Dhe koha e keqe krejt pas krahve le

Helmet dhe frikën që s’kanë të thënë.

Era ra dhe tufani, ja, mbaroi,

Duke qeshur në qiell dielli dolli

Dhe natyra stoliset me hare.

Mëkata paqën e vjetër dërmoi

Edhe neve një valë helmesh na solli:

Po gjaku i Krishtit dha paqën e re.

ALI TEPELENASIT

 Shkrepën malet një ditë e u qé treguar

Si dielli i Shqipërisë plot me re:

U tromaks turku e mbeti i helmuar

Kur madhërinë tënde vuri re.

Krejt bota ktheu syt’ për të shikuar

Se mos në malet tona shkrep rrufé,

Se mos raca burrërore tue lëftuar

Mirr fronin që i përkiste asaj mbi dhe

Oh, sa shpresa të kota! Si u ndërrove?

Me të rrema e me gjak ndeze atë zjarr

Që dogj lirinë në tona luadhe.

Ti burra e gra gjakose e shkatërrove

Rrodhën lotët përdhe si rrëké e madhe:

Me nëmë e turp u fute ti në varr.

(Zef Serembe, Vepra 1, Rilindja, Prishtinë, 1985)

[1] Si vetvetja, si veten time.