Nazmi Jusufi, ekspert i ekonomisë dhe financave

Në një periudhë të ndjeshme për zhvillimet politike dhe ekonomike, Kosova ndodhet përballë një sfide madhore: si të ndërtojë stabilitet institucional dhe zhvillim të qëndrueshëm ekonomik. Kjo analizë ofron një vështrim të thelluar mbi lidhjen e pandashme mes krizës politike dhe stagnimit ekonomik, si dhe rrugët e mundshme të daljes.

Bllokada politike – kosto për ekonominë

Mosfunksionimi i institucioneve, vonesat në konstituimin e Kuvendit dhe polarizimi politik e kanë bllokuar dinamikën institucionale të vendit. Këto zhvillime dërgojnë sinjale pasigurie ndaj investitorëve dhe dëmtojnë perceptimin ndërkombëtar për stabilitetin e Kosovës. Në mungesë të një qeverisjeje funksionale, vendimmarrja ekonomike mbetet peng i interesave afatshkurtra politike.

Ekonomia e brishtë – pa motor të brendshëm zhvillimi

Ekonomia e Kosovës mbetet jo e kënaqshme dhe pa një shtyllë të qëndrueshme prodhimi. Struktura e saj mbështetet kryesisht në konsum, ndërkohë që kapacitetet prodhuese vendore janë të papërfillshme dhe të paorientuara drejt eksportit. Mungesa e një baze industriale funksionale, varësia e tepruar nga importet dhe informaliteti i lartë po e frenojnë zhvillimin real. Papërgjegjshmëria politike dhe mungesa e reformave vizionare kanë ndikuar drejtpërdrejt në mosfunksionimin e një ekonomie konkurruese dhe të qëndrueshme.

Nevoja për një vizion të ri zhvillimi

Kosova ka nevojë urgjente për një strategji të qëndrueshme zhvillimi ekonomik me objektiva të matshme dhe afatgjata. Ky vizion duhet të ndërtohet mbi shtyllat e: arsimit profesional, teknologjisë, energjisë së pastër, bujqësisë moderne dhe mbështetjes për ndërmarrjet e vogla. Politika fiskale dhe mbështetja institucionale duhet të jenë të orientuara drejt rritjes së kapaciteteve prodhuese dhe eksportuese.

Shteti dhe tregu – bashkëpunim, jo konflikt

Në vend të ndërhyrjes së tepruar në ekonomi, shteti duhet të krijojë një mjedis të favorshëm për zhvillimin e tregut të lirë dhe konkurrencës së ndershme. Kjo nënkupton forcimin e ligjshmërisë, eliminimin e korrupsionit dhe rritjen e transparencës fiskale. Pa një administratë profesionale dhe efikase, asnjë politikë zhvillimi nuk mund të japë rezultate të qëndrueshme.

Dhe si përfundim

Kriza aktuale politike dhe stagnimi ekonomik janë të lidhura ngushtë dhe nuk mund të zgjidhen veçmas. Kosova ka nevojë për një model të ri zhvillimi, ku stabiliteti institucional dhe ekonomia e tregut të funksionojnë në sinergji. Vetëm përmes një udhëheqjeje vizionare dhe përkushtimi të sinqertë për të mirën publike, vendi mund të ecë përpara drejt një të ardhmeje të qëndrueshme për të gjithë qytetarët e saj.