Instituti i Shëndetit Publik (ISHP) ka këshilluar qytetarët të bëjnë kujdes në këtë periudhë të vitit ku gripi prek shumë qytetarë.

Paçka se gripi është kalimtar për shumicën e njerëzve, ISHP ka ravijëzuar se në disa raste, shkakton ndërlikime të rënda dhe deri në vdekje.

Ndaj apelon që njerëzit të bëjnë kujdes.

ISHP ka renditur dhe disa këshilla që duhet të ndjekin qytetarët për të mbrojtur veten dhe të tjerët.

“Gripi transmetohet nga njeriu te njeriu me spërkla gjatë teshtimave, kollitjes apo gjatë bisedimit”, thuhet në njoftimin e ISHP-së.

Në raste më të rralla, një individ mund të infektohet duke prekur objekte të ndotura me virusin e gripit dhe më pas ai i kalon në gojën apo në hundën e tij me duart e infektuara.

Këshilla që duhet t’i merrni në konsideratë për t’u mbrojtur nga gripi:

-Kollituni ose teshtini duke përdorur parakrahun ose krahun,

-Lani rregullisht duart,

-Mbani maskë mbrojtëse,

-Përdorni shami me një përdorim kur teshtini ose kolliteni.

Çfarë duhet të dini për sëmundjet infektive, flasin ekspertët

Gripi, COVID-i, ftohja…nuk kanë të ndalur.

Ka nga ata që shërohen nga një infeksion dhe fillojnë nga e para me tjetrin.

Kur simptomat janë të lehta ose jeni në rrugën e shërimit të plotë, ju prireni t’i dërgoni fëmijët në shkollë dhe të shmangni mungesat nga puna.

Nga ana tjetër, askush nuk do të bëhet “infektues” në shkolla apo zyra, duke infektuar të tjerët.

Por sa kohë është e nevojshme të qëndrojmë në shtëpi?

Disa specialistë të sëmundjeve infektive shpjegojnë se cilat viruse dhe infeksione bakteriale janë më të shpeshta në stinën e dimrit, si përhapen, si duhen trajtuar, sa kohë janë ngjitës dhe kur është e mundur të ktheheni në komunitet.

Gripi sezonal shkaktohet nga dy lloje të viruseve të gripit: A dhe B. Të dy mund të qarkullojnë në të njëjtën kohë, por një nëntip zakonisht dominon çdo sezon gripi.

Nuk është e lehtë të kuptosh nëse ke grip, COVID ose një virus tjetër të frymëmarrjes sepse simptomat shpesh mbivendosen.

Simptomat

Simptomat e gripit janë zakonisht dhimbje të fytit, rrufë, bllokim i hundës, kollë, lodhje, ethe, dhimbje koke, dhimbje muskujsh dhe kyçesh.

Disa njerëz gjithashtu kanë të vjella dhe diarre.

Fillimi i papritur i simptomave është shumë tipik për gripin, me ndjesinë e goditjes nga një kamion.

“Përgjithësisht ata që kanë grip ndihen më keq në tre ditët e para të sëmundjes”, sipas Fabrizio Pregliasco , virolog.

“Atëherë simptomat fillojnë të ulen. Me përjashtim të komplikimeve, gripi zgjidhet brenda një jave. Megjithatë, nëse simptomat nuk përmirësohen brenda 3-4 ditëve, është mirë që të konsultoheni me mjekun tuaj”.

Një nga ndërlikimet e mundshme të gripit është pneumonia, kështu që nëse gjatë rrjedhës së sëmundjes shfaqen simptoma të tilla si dhimbje gjatë frymëmarrjes, kollë me mukozë të errët, gulçim dhe sulme të forta të kollës, është mirë që menjëherë të kontaktoni mjekun.

Si përhapet

Gripi përhapet kryesisht nëpërmjet spërklave, me mukozë dhe pështymë që shpërndahen nga kollitja, teshtitja ose të folurit.

Virusi është gjithashtu i pranishëm në grimca më të vogla që mbeten pezull në ajër, por, ndryshe nga COVID-i, keni më pak gjasa të infektoheni vetëm nga spërklat.

Gripi mund të transmetohet edhe nëpërmjet spërklave që bien mbi objekte dhe sipërfaqe, ku virusi mbetet ngjitës për shumë orë.

Megjithëse mënyrat e transmetimit janë të gjitha të mundshme, “infektimi ndodh mbi të gjitha në distanca të afërta”, thotë Pregliasco.

“Nëse jeni afër një personi të infektuar, është e lehtë të infektoheni. Bërja e personit të sëmurë të mbajë një maskë redukton rrezikun që ai të infektojë të tjerët”.

Pasi të infektohet, kalojnë 2-3 ditë para shfaqjes së simptomave.

Si ta trajtojmë

Arma më e mirë kundër gripit është vaksina vjetore, e cila ul ndjeshëm rrezikun e prekjes nga një infeksion serioz.

“Në rast gripi, rregulli i parë është të qëndroni në shtëpi dhe të pushoni 3-4 ditë: për të nxitur shërimin dhe për të shmangur infektimin e njerëzve të tjerë”, sugjeron eksperti.

Është e rëndësishme të pini shumë për të zëvendësuar lëngjet dhe kripërat minerale të humbura nga djersitja dhe për të ngrënë vakte të lehta, por me vlera ushqyese, me fruta dhe perime që nxisin efikasitetin e sistemit imunitar.

Medikamentet pa recetë të tilla si antipiretikët, antiinflamatorët dhe analgjezikët mund të ndihmojnë në lehtësimin e simptomave nëse merren si duhet në dozat e duhura.

“Antipiretikët si paracetamoli dhe aspirina ndikohen në rastet e temperaturës mbi 38° dhe gjithashtu lehtësojnë dhimbjet”, këshillon Pregliasco.

“Në rast të temperaturës nën 38°C” – sugjeron virologu – “barnat më të përshtatshme janë antiinflamatorët si ibuprofeni, aspirina apo ketoprofeni që janë efektivë në reduktimin e simptomave të ftohjes, dhimbjeve të muskujve, dhimbjes së kokës, sepse ato janë inflamacioni i shkaktuar nga virusi”.

“Për të shmangur efektet anësore në nivel gastrointestinal dhe renal, ato duhet të merren me stomakun plot. Në varësi të simptomave, mund të jenë të dobishëm analgjezikët si hollues dhe mukolitikë kundër kollitjes, shpëlarës goje dhe tableta kundër dhimbjeve të fytit, spraj vazokonstriktor të hundës kundër bllokimit”.

Sa kohë virusi është ngjitës

Ekspertët besojnë se pesë ditë është një vlerësim i arsyeshëm se sa kohë një person me grip është ngjitës.

Shumica e njerëzve fillojnë ta heqin virusin një ditë para se të fillojnë të ndihen të sëmurë dhe janë më ngjitës gjatë tre ditëve të para pas shfaqjes së simptomave.

Nivelet e virusit zvogëlohen ndërsa simptomat zhduken.

“Ju jeni ndoshta ngjitës nga një ditë para fillimit të simptomave deri në 3-4 ditë më vonë”, konfirmon Pregliasco.

Kur ndiheni më mirë, ka gjasa të ketë më pak virus në hundë dhe jeni gati të ktheheni në komunitet.

Megjithatë, është më mirë të prisni edhe disa ditë përpara se të takoni njerëz të moshuar ose me probleme shëndetësore.