(Në 32-vjetorin e tubimit në Çegran të Gostivarit)

Lulëzim ETEMAJ

Pak kohë pasi në vitin 1990 kishte filluar në Pejë nga studentët, ish- të burgosur politikë, Myrvete Dreshaj, Have Shala, Brahim Dreshaj, Adem Grabovci dhe Lulëzim Etemaj, pajtimit të gjaqeve, plagëve dhe ngatërresave i ishin bashkangjitur, krahas qyteteve të tjera, edhe Tetova e Gostivari.
Adnan Abdullahi-Voka, Afrim Ibrahimi-Fanda, ish i burgosur politik, Dashmire Rizvani, Resmije Abdurrahmani, Hirijete Tahiri e Besime Muharremi përbëjnë bërthamën e parë të nismëtarëve të Aksionit për Pajtimin e Gjaqeve në Tetovë dhe Gostivar.
Pajtimi i parë i arritur në fshatin Trebosh u ka shërbyer edhe si një motiv tjetër shtesë për ta rritur përkushtimin e tyre dhe për ta bartur barrën kryesore të punës në terren, si dhe të koordinimit dhe bashkërendimit, qoftë në këtë anë, qoftë me nismëtarët e Aksionit për Pajtimin e Gjaqeve në Kosovë apo Lëvizjen në përgjithësi.

Kësaj bërthame më vonë i bashkëngjiten edhe veprimtarët të tjerë, si Mehmetriza Murtezani-Gega, organizator i demonstratave të vitit 1968 në Tetovë, ish i burgosur politik dhe njëherazi, ashtu si Adem Demaçi në Prishtinë, prijës kryesor shpirtëror i irredentizmit shqiptar në këtë anë; Valdete Fejzullahi dhe Nafije Zendeli, ish- të burgosura politike, Tahir Abdullahi, Afërdita Ceka, Mensur Fejzullahi, Naser Veliu, Izet Fejzullahi, Nuredin Aliji, vëllezërit Xhevat e Nexhat Ahmeti, Fatime Fejzullahi, Resmije Abdurrahmani, vëllezërit ish-të burgosur politikë, Vebi dhe Remzi Beqiri, Luan Veliu, Isak Sherifi, Skender Iseni, Xhevat Ademi, ish i burgosur politik, profesorët Fadil Sylejmani dhe Ramadan Sinani, po ashtu njëri nga organizatorët e demonstratave të vitit 1968 në Tetovë, si dhe ish i burgosur politik.
Veprimtarinë e këtij këshilli, krahas Myrvete Dreshajt dhe Lulëzim Etemajt, e ndihmuan më vonë edhe Luljeta Grabovci, Zoge Shala, Shyhrete Malaj, Naim Xhuraj, Adem Grabovci, Ibish Neziri, si dhe veprimtarë të tjerë nga rrethi i Pejës, por edhe nga vende të tjera.

Si rezultat i angazhimit të shkëlqyeshëm të veprimtarëve të shumtë, si dhe mbi të gjitha gatishmërisë për të falë gjaqe, plagë e ngatërresa, të treguar nga familjet e dëmtuara, më 28 korrik 1990 mbahet në Çegran të Gostivarit tubimi madhështor për pajtimin e gjaqeve. Në “Rudinën e Pajtimit”, bri Malit të Thatë, edhe përkundër masave të rrepta policore të pushtetit maqedonas për të penguar me anë të ndalimit të veturave dhe legjitimimit e marrjes në shënim të pjesëmarrësve, për të qenë pjesëtarë të Besëlidhjes së Gostivarit, arritën të tuboheshin 50 mijë veta nga të gjitha trojet shqiptare. Në këtë ditë feste u bë promovimi i shtrirjes së dorës së pajtimit nga 9 familje: u falën 3 gjaqe dhe 6 ngatërresa.
Në organizimin e tubimit dhanë kontributin e tyre të shkëlqyer Nafije Zendeli, Adnan Abdullahi-Voka, Valdete Fejzullahi, Nuredin Aliji, Dashmir Osmani, Bukurie Selimi, Gëzim Selimi, Fatmir Bilalli, Jakup Rexhepi, Faredin Osmani, Ajdin Xhambazi, Musa Shabani, Miftar Kurti, Jusuf Dalipi, Emine Dalipi, Shehip Hamiti, Myrtezan Ziberi, Xhevat Mustafa, Afrim Aliu, Gjylasfi Ibraimi, Nakil Saliu, Liman Limani, Sali Selimi, Hasim Saliu, Beshir Mehmedi, Maliq Bajrami.
Përgatitjen e tubimit e ndihmuan, veç të tjerëve, nismëtarët e pajtimit të gjaqeve Myrvete Dreshaj dhe Lulëzim Etemaj, të cilët që nga data 1 maj, kohën më të madhe e kishin kaluar në organizimin e këshillave dhe shtrirjen e pajtimit të gjaqeve, plagëve dhe ngatërresave edhe në këto anë. Në tubim morën pjesë gjithashtu edhe veprimtarë të tjerë të pajtimit të gjaqeve, si Adem Grabovci, dr. Zekeria Cana, dr. Hajrullah Gorani, ish i burgosur politik, dr. Hakif Bajrami etj.
Për kontributin e dhënë në organizim dhe shtrirjen e Lëvizjes së Pajtimit të Gjaqeve edhe në këtë anë, Këshilli i Pajtimit dhe Dega e Partisë së Prosperitetit Demokratik në Gostivar shpërblyen me mirënjohje publike pesë nismëtarët e Pejës të Aksionit për Pajtimin e Gjaqeve në Kosovë, me pllakatin e pajtimit: dy duar të lidhura me mbishkrimin “Rudina e Pajtimit ’90”. Në emër të nismëtarëve shpërblimin e pranoi studentja Myrvete Dreshaj, e cila duke falënderuar për përkrahjen që kishin gjetur nismëtarët e pajtimit të gjaqeve dhe nisma e tyre edhe në këtë anë, do t’u drejtohet me një fjalë të shkurtër pjesëmarrësve në Kuvend, ku, përveç të tjerash, do të theksojë: “Kështu, të bashkuar, do t’i bëjmë të paqenë kufijtë midis tokave shqiptare, të cilët po bën përpjekje t’i forcojë edhe pushteti i Maqedonisë së sotme, dhe do të arrijmë lirinë dhe bashkimin kombëtar”.

Sigurisht që policia shoviniste maqedonase s’do të qëndronte indiferente as në këtë rast, prandaj kishte marrë masat e nevojshme për arrestimin e Myrvete Dreshajt. Mirëpo edhe ana tjetër s’kishte qëndruar duarkryq: pas maskimit që i kishte bërë asaj, e tërheq dhe e strehon në një shtëpi ku kishte siguri më të madhe.

(Shkëputur nga libri “Lëvizja e Pajtimit të Gjaqeve në Kosovë 1990-1991”)