Sekreti i madh i luftës së Ukrainës është numri i viktimave, i ruajtur nga një perde heshtjeje dhe dezinformimi të përbashkët nga të dy palët ndërluftuese: një e vërtetë që frikëson Kremlinin mbi të gjitha, sepse mund t’i zbulojë popullit rus realitetin e tmerrshëm të konfliktit.

Sigurisht numri i gjakut të paguar nga rusët për Operacionin Special Ushtarak – emri me të cilin dokumentet zyrtare vazhdojnë të quajnë pushtimin – është i madh, por vlerësimet e qarkulluara deri tani janë shfaqur shpesh më shumë të frymëzuara nga propaganda e Kievit sesa nga statistikat.

Tani, megjithatë, një hetim nga New York Times paraqet një vlerësim që duket i bazuar mirë: muaji maj ishte më i vështiri për ushtrinë e Moskës, me mesatarisht një mijë vdekje dhe lëndime çdo ditë.

Masakra e kotë

Llogaritja bazohet në informacione nga Pentagoni, inteligjenca britanike dhe ajo e vendeve të tjera perëndimore. Amerikanët në veçanti do ta kishin nxjerrë këtë nga bisedat ushtarake, imazhet satelitore dhe analizat e komunikimeve ruse.

Një mijë viktima çdo 24 orë është një shifër mbresëlënëse, por jo befasuese në dritën e situatës në maj: Putin dërgoi trupat e tij në ofensivë në të gjithë bordin, duke hapur një front të ri me sulmin në rajonin e Kharkiv.

Gjatë gjithë muajit pati sulme të pandërprera përgjatë pothuajse 800 kilometrave, nga Zaporizhzhia në Lyptsi, duke u përpjekur të pushtonin pozicionet e fortifikuara masivisht në Donbass nën zjarrin e dronëve dhe topave.

Është e pashmangshme që humbjet të jenë të larta.

Duhet thënë se maji ishte një moment vështirësie për mbrojtësit, të mbetur pa municion për shkak të bllokadës së ndihmës amerikane: që atëherë komandat në Moskë kanë vazhduar përparimin e ngadaltë, por kolapsi i frikshëm i ushtrisë së Kievit nuk ndodhi dhe tani fluksi i furnizimeve nga SHBA-të ka filluar të ketë peshë mbi fatin e betejës, duke bllokuar çdo përpjekje ruse për të depërtuar.

Buletinet rendisin suksese të kufizuara në disa kilometra dhe një grusht fshatrash.

Edhe në rajonin e Kharkivit, marshimi u ndal përpara llogoreve dhe fushave të minuara të ngritura shpejt, pa pushtuar qytete apo pika strategjike: Putini pushtoi vetëm një “rrip sigurie” pranë kufirit, gjë që redukton mundësinë e inkursioneve në provincën ruse nga Belgorod.

Me pak fjalë, pati 30 mijë vdekje dhe lëndime pa rezultate të rëndësishme.

“Presidenti Putin u përpoq të arrinte suksese të mëdha dhe të hapte një çarje në front”, deklaroi Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg.

“Rusët u përpoqën dhe dështuan. Ata kanë bërë hapa të vegjël përpara dhe po paguajnë një çmim shumë të lartë”, vazhdoi ai.

Kundërmasat e Moskës

Kostoja njerëzore për Rusinë është kolosale. Sipas sekretarit amerikan të mbrojtjes, Lloyd J. Austin III, që nga fillimi i pushtimit ka pasur 350 mijë vdekje dhe plagosje, ndërsa shërbimet sekrete të Londrës besojnë se është gjysmë milioni.

Për të marrë një pamje të plotë të situatës, megjithatë, duhet të merret parasysh një faktor tjetër: burimet e qeverisë amerikane pranojnë se Moska po rekruton nga 25 mijë deri në 30 mijë ushtarë çdo muaj, duke zëvendësuar boshllëqet e hapura nga beteja. Kjo i lejon asaj të nisë valët e njerëzve në sulm, pa u shqetësuar veçanërisht për humbjet.

Rekrutët janë vullnetarë rusë, të tërhequr nga paga tërheqëse dhe paketa përfitimesh: Kremlini ka nisur plane ndihme për të plagosurit dhe familjet e të rënëve, në mënyrë që të përmbajë pakënaqësinë e brendshme.

Prania e të huajve po rritet – edhe nëse mungojnë shifra të besueshme: më të shumtët janë nepalezë, shpesh kontraktorë që kishin punuar për NATO-n në Afganistan dhe kishin mbetur të papunë.

Raportohen gjithashtu kubanë, indianë, afrikanë dhe emigrantë nga ish-Republikat Sovjetike të Azisë, të cilëve u është premtuar shtetësia.

Shërbimi i detyrueshëm ushtarak u vendos vetëm një herë në shtator 2022, në fazën e krizës ruse dhe tërheqjes nga Kherson, dhe besohet se një thirrje tjetër për armë nuk do të jetë e nevojshme të paktën për të gjithë vitin 2024. Për më tepër, gjeneralët e Putinit kanë studiuar taktikat në përpjekje për të reduktuar viktimat.

Nuk ka më rreshta këmbësorie dhe tankesh të dërguara për tu masakruar në fushë të hapur, siç ndodhi me ish të burgosurit e punësuar nga Wagner në Bakhmut ose me sulmin në Avdiivka: masakër e vërtetë, e konsideruar e papërballueshme.

Tani çdo avancimi i paraprin një shi bombash rrëshqitëse, të hedhura nga luftëtarë shumë të largët për kundërajrorët, me të cilët shkatërrohen qendrat e rezistencës.

Dhe madje edhe në sektorin e dronëve – instrumenti që ka parë prej kohësh supremacinë e Ukrainës – në shumë raste janë rusët ata që kanë fituar epërsinë, falë shpërndarjes së gjerë të pajisjeve të bllokimit elektronik dhe modeleve të reja të avionëve pa pilot.

Stërvitja dhe cilësia e oficerëve mbeten inferiorë ndaj atyre ukrainas, megjithëse disa përmirësime mund të shihen siç tregohen nga pajisjet dhe përgatitja e vullnetarëve rusë.

Kufijtë e Kievit

Nuk ka shifra të besueshme për humbjet e Kievit. Në shkurt, Presidenti Zelensky foli për 31 mijë ushtarë ukrainas që vdiqën në dy vitet e para të luftës. Udhëheqësit amerikanë janë të bindur se ka shumë më tepër.

Problemi i vërtetë sot është rekrutimi: nxitimi për t’u regjistruar ka mbaruar pas gjashtë muajve të parë të rezistencës dhe askush nuk lejohet të lërë uniformën e tij.  Ligji i fundit për shërbimin e detyrueshëm ushtarak bie ndesh me problemet objektive – miliona të rinj kanë emigruar jashtë vendit – dhe me mosbesimin në kohëzgjatjen e konfliktit.

Ka përjashtime dhe disa brigada elitare, duke përfshirë ato të lidhura me ultranacionalistët e Azov, nuk e kanë të vështirë të gjejnë zëvendësues. Ka mungesë këmbësorie dhe mbi të gjitha personel të kualifikuar.

Sistemet e teknologjisë së lartë që vijnë nga Perëndimi, nga bateritë e raketave Patriot deri te armët vetëlëvizëse, kërkojnë muaj trajnim, ndërkohë që ka urgjencë për t’i vënë ato në veprim.

Për këtë arsye Kievi po kërkon teknikë dhe instruktorë të huaj, të cilët trajnojnë studentët e parë në shtëpi ose menaxhojnë vetë armët: hapja e Shtëpisë së Bardhë shkon në këtë drejtim, e gatshme të heqë ndalimin që pengoi kontraktorët amerikanë – pra versionin modern të mercenarëve. – për të punuar për ukrainasit.

Me pak fjalë, vera e tretë e luftimeve mund të shohë një fazë të re bllokimi.

Me ukrainasit në mbrojtje, duke grumbulluar burime falë 60 miliardë dollarëve të akorduara nga SHBA-të dhe kontributet evropiane të luftës, me të cilat do të ushqehet një fuqi zjarri që do të ngadalësojë në mënyrë progresive ofensivat ruse.

Putini, nga ana tjetër, po mbështet në një ekonomi lufte që prodhon armë në sasi dhe nuk ka mungesë të ushtarëve.

E vetmja siguri është se masakra nuk do të ndalet, pjesa tjetër do të varet kryesisht nga zgjedhjet amerikane dhe stabiliteti i mbështetjes perëndimore.