Me fitoren e Trumpit si president i ShBA-së: A do të përshpejtohet integrimi i Kosovës në strukturat ndërkombëtare?
Nga Filadelfia, Pennsylvania, SHBA shkruan: Prof. Dr. Fejzulla Berisha
Për shkak të fitimit të zgjedhjeve (rikthimit) të Donald Trump si president, mund të ketë ndryshime në politikën e tij ndaj integrimit të Kosovës në organizatat ndërkombëtare. Politika e tij mund të përfshijë intensifikimin e përpjekjeve për të integruar Kosovën në struktura si Kombet e Bashkuara (OKB) dhe organizata të tjera ndërkombëtare, megjithatë kjo do të varet nga dinamika politike dhe prioritetet gjatë mandatit të tij të dytë. Ja disa mundësi të mundshme:
Trump mund të shfrytëzojë ndikimin diplomatik të SHBA-së për të lobuar për njohjen e Kosovës nga shtetet që ende nuk e kanë bërë, duke përfshirë disa vende të BE-së dhe shtete të tjera strategjike. Njohjet e reja mund të hapin mundësinë që Kosova të bëhet anëtare e plotë në organizata ndërkombëtare si Kombet e Bashkuara. Kjo mund të përfshijë nxitjen e njohjeve nga shtete që janë të paqartë në lidhje me statusin e Kosovës, siç janë disa shtete të Azisë dhe Afrikës, përmes diplomacisë amerikane.
Trump mund të fokusohet gjithashtu në forcimin e lidhjeve të Kosovës me NATO-n dhe OSBE-në, duke ofruar mbështetje për integrimin e Kosovës në këto organizata. Pjesëmarrja e Kosovës në partneritete me NATO-n, siç është Programi i Partneritetit për Paqe, mund të mbetet një prioritet, ndërkohë që anëtarësimi i Kosovës në organizata të tjera ndërkombëtare mund të përshpejtohet nëse shihet si një avantazh për sigurinë rajonale.
Pavarësisht se Trump mund të mbajë një qasje pragmatike ndaj dialogut Kosovë-Serbi, duke shmangur përpjekjet për njohje të menjëhershme, ai mund të inkurajojë procesin e anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare përmes marrëveshjeve të avancuara, të cilat përqendrohen më shumë në bashkëpunimin ekonomik dhe të sigurisë, sesa në njohjen diplomatike të menjëhershme. Një mundësi tjetër është që Trump të vazhdojë të lobojë për përfshirjen e Kosovës në Kombet e Bashkuara, duke përdorur ndikimin diplomatik të SHBA-së për të bindur shtetet që ende nuk e kanë njohur. Ky proces mund të mbetet sfidues për shkak të kundërshtimit të disa shteteve të fuqishme të OKB-së, por mbështetja nga SHBA mund të ndihmojë për të tejkaluar barrierat.
Në përgjithësi, politika e Trump në këtë fushë mund të jetë pragmatike, duke kërkuar përfitime konkrete në aspektin diplomatik dhe ekonomik për Kosovën dhe duke intensifikuar angazhimet për përfshirjen e Kosovës në organizatat ndërkombëtare nëpërmjet një qasjeje graduale dhe strategjike. Administrata e dytë e Trumpit për Kosovën dhe Ballkanin mund të përqendrohej në disa fusha kyçe:
Administrata Trump mund të vazhdojë të mbështesë projekte të bashkëpunimit ekonomik ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, duke u mbështetur në Marrëveshjen e Uashingtonit. Kjo mund të përfshijë zhvillimin e infrastrukturës që lidh Prishtinën dhe Beogradin, si autostradat dhe linjat hekurudhore, për të rritur tregtinë dhe zhvillimin ekonomik rajonal. Gjithashtu, Trump mund të inkurajojë investime amerikane për përmirësimin e infrastrukturës dhe krijimin e vendeve të punës.
Në vend që të përqendrohet menjëherë te njohja e ndërsjellë, administrata Trump mund të promovojë marrëveshje praktike që forcojnë besimin, si përmirësimi i shërbimeve të ndërsjella, siç janë lidhjet ajrore direkte Prishtinë-Beograd. Kjo qasje mund të krijojë një klimë më të favorshme për zgjidhjen e çështjeve politike të ndërlikuara.
SHBA mund të ruajë një rol ndërmjetësues të pavarur nga Bashkimi Evropian, siç u pa në Marrëveshjen e Uashingtonit. Kjo mund të përfshijë negocimin e marrëveshjeve të reja që ofrojnë përfitime afatshkurtra për rajonin dhe shmangin pengesat burokratike.
Administrata Trump mund të promovojë investime në projekte energjetike që do të reduktojnë varësinë e Ballkanit nga Rusia, duke mbështetur energjinë e rinovueshme dhe gazsjellësin Trans-Adriatik, duke përmirësuar sigurinë energjetike dhe duke afruar rajonin me tregjet perëndimore.
Një fokus tjetër mund të jetë reduktimi i ndikimit të Rusisë dhe Kinës në Ballkan përmes inkurajimit të investimeve perëndimore që ndihmojnë për zhvillimin ekonomik dhe politik të rajonit.