Nga Sara Stefanini dhe Nicholas Vinocur

Presidenti francez Emmanuel Macron ka punuar shumë për të vendosur veten si kundërshembulli liberal në botë ndaj Donald Trumpit dhe Samiti One Planet i së martës në kryeqytetin francez i jep atij mundësinë të theksojë ndarjen midis dy njerëzve për ndryshimin e klimës.
Kur Trumpi njoftoi në qershor se ai do të tërheq ShBA-të nga marrëveshja e klimës së Parisit, Macron shfrytëzoi një mundësi: Brenda disa orësh, zyra e tij ngacmoi Trump, duke lansuar një fushatë në medie sociale me sloganit me tendencë “Make Our Planet Great Again” (Bëni Planetin tonë të Madh Përsëri), së bashku me një uebfaqe, ku studiuesit amerikan te klimës mund të aplikojnë për qëndrim dhe punë në Francë.

Pas tweet-it viral, i shpërndarë 235.896 herë, mesazhi politik i Macron ishte i qartë: Franca do të udhëheqë botën për kërkimin dhe teknologjinë e ndryshimit të klimës, duke i lënë Shtetet e Bashkuara të mbyten në tymrat e qymyrit.

Gjashtë muaj më vonë, testi për presidentin 39-vjeçar është nëse strategjia e tij e komunikimit me “Twitter”-in mbështetet nga veprimet dhe paratë. Samiti One Planet shënon përvjetorin e dytë të marrëveshjes së Parisit. Pritet të tërheqë rreth 50 udhëheqës botërorë, si edhe manjatë, filantropë, të famshëm, guvernatorë, kryebashkiakë dhe shumë të tjerë nga e gjithë bota, përveç Trump.
“Bëni Planetin tonë të Madh Përsëri” ishte ngacmimi më i mirë që kemi pasur ndonjëherë… por ne duhet të shkojmë më tej se në “Twitter”, Celia Blauel, nënkryetare e Parisit për mjedis dhe zhvillim të qëndrueshëm tha: “Ai duhet të arrij nivelin e pritshmërisë që ka krijuar”.

Pritshmëria nga Macron

Macron duhet të kuptojë se si të mbushë boshllëkun e lënë nga vendimi i Trumpit për të hedhur poshtë atë që presidenti i ShBA-ve i quajti pagesat e “miliarda dhe miliarda dollarëve” për financimin e klimës.
Në Evropë, BE-ja ka nevojë për Macron për të ndihmuar në forcimin e pozitës së bllokut në nivel ndërkombëtar, duke plotësuar mungesën e lidershipit të lënë nga ish presidenti i ShBA-ve Barak Obama, dhe në Bruksel, ku vendet që mbështesin karburantet fosile si Polonia dhe Rumania janë duke iu rezistuar politikave të ashpra.

Politika evropiane po e fut Macronin gjithashtu në një pozicion udhëheqës. Kryeministrja britanike Theresa May është anashkaluar falë Brexit. Kancelarja gjermane Angela Merkel, udhëheqësja e klimës së Evropës, është e hutuar nga negociatat për të lidhur një qeveri koalicioni.
Dallimi midis Macron dhe Merkel, e quajtur “kancelarja e klimës”, ishte i qartë në fjalimet që dhanë në samitin e klimës COP23 të Kombeve të Bashkuara në Bon të Gjermanisë, muajin e kaluar.

Të dy folën për presionin intensifikues për të frenuar ndryshimin e klimës dhe për të “vendosur mirëqenien e të gjithëve”.
Por ishte francezi që fliste më me guxim për detyrën e Evropës për të rritur ndihmën financiare për vendet e varfra dhe për të mbushur boshllëkun amerikan në financimin e panelit të shkencëtarëve të klimës së OKB-së.

Ai gjithashtu bëri thirrje për masa për të nxitur energjinë e rinovueshme, për të trefishuar çmimin e përgjithshëm të CO2 nga niveli i tij aktual dhe për të imponuar një taksë kufitare mbi emetimet e karbonit, si një mënyrë për të detyruar vendet e tjera të ulin ndotjen e tyre.

“Në asnjë vend evropian nuk do të jetë e lehtë, në të gjitha vendet evropiane industrialistët do të kërkojnë më shumë kohë, ata nuk do të pajtohen me këto objektiva”, ka thënë Macron. “Por nëse nuk e bëjmë këtë, nuk do të ndryshojmë sjelljen tonë kolektive”.

Merkel gjithashtu argumentoi se bota e industrializuar ka një rol më të madh për të luajtur, si për shkak se ajo ka teknologjinë për të “vendosur standardet”, dhe “përgjegjësinë historike” për shpërndarjen e gazrave serrë. Por, nën hijen e presioneve politike që ajo është nga industria në shtëpi, ajo theksoi se “edhe në një vend të pasur”, tranzicioni i gjelbër ngre “çështje sociale” dhe “konflikte”.

Kritikimi i Macronit

Macron ka ndjekur tashmë premtimet e tij për të bërë planetin tonë të madh për të lehtësuar studimin e klimës në tokën franceze, duke zhbllokuar 30 milion euro për grante dhe miratimin e aplikacioneve për 90 kandidatë për të punuar në Qendrën Kombëtare të Kërkimeve Shkencore (CNRS) të Elitës Franceze nga rreth 250 klimatologë që aplikuan në internet.

Qeveria zgjodhi 18 shkencëtarë për 20 milionë euro në grante muajin e kaluar, rreth gjysma e tyre nga ShBA-të, dhe do të shpallë emrat e tyre në Samitin One Planet.
Megjithatë, veprimet e Macron mbi ndryshimet klimatike e lënë atë nën zjarr nga aktivistët e gjelbër dhe shkencëtarët vendas.
Shkencëtarët francezë kanë kritikuar programin “Bëni planetin tonë të madh përsëri” si një marifet PR që orienton buxhetin e zvogëluar të hulumtimit të vendit, në një zonë të ngushtë.

Ambientalistët argumentojnë se ndërsa presidenti dërgon sinjalet e duhura – dhe pretendon kredencialet e gjelbra në sajë të ministrit të tij të mjedisit jashtëzakonisht popullor, ish-moderator i shout televiziv rreth natyrës Nicolas Hulot – ai shpesh anon me interesat industriale mbi ato ekologjike.
Për shembull, ai njoftoi se Franca nuk do të frenojë motorët me naftë që derdhin ndotje deri në vitin 2025. Në vend të kësaj, ai ka vendosur një datë mjaft të largët si 2040 për ndalimin e të gjitha motorëve me djegie me karburant fosile – të njëjtën datë të largët të cilën premton për t’i dhënë fund lejeve për eksplorimin dhe prodhimin e naftës dhe gazit.

Macron tha se vendimi i tij për të mbështetur një premtim të mëparshëm për të zvogëluar energjinë bërthamore në 50% të konsumit të energjisë frënge nga 2025, nga rreth 75 për qind tani, ishte i rrënjosur në nevojën për të mbajtur energjinë pa emetime, ndërkohë që vendi mbyll stacionet me djegie të qymyrit.
Për ambientalistët, megjithatë, kjo vetëm sa ndalon shtytjen për energji të rinovueshme. “Në Francë po presim diçka vërtetë të fortë për t’u zbatuar,” tha Blauel. “Do të ishte e tmerrshme nëse do të mbeteshim vetëm në komunikime”.
(POLITICO / Lexo.al)