Firenze

PËR NJË SHOQËRI me lidhje familjare legjendare, një lidhje në të cilën afërsia fizike dhe emocionale janë të pandashme, izolimi i detyruar i sjellë nga koronavirusi është mjaft shqetësues. Por covid-19 ka bërë diçka më shumë: ajo ka ndarë të vdekurit nga të afërmit dhe miqtë e tyre në një mënyrë që është më e keqe se shqetësimi. Është “straziante”, të cilën një fjalor italian e përcakton se shkakton “një dhimbje shumë të mprehtë fizike ose morale, përtej çdo aftësie për tolerancë”.

Merrni rastin e familjes Mercalli, nga Vigevano, një qytet në jug të Milanos pranë lumit Po me një piazza të mrekullueshme të harkuar dhe një katedrale të shekullit të 16-të. Luciano Mercalli ishte pronar i llojit të firmës prodhuese të mesme, rreth së cilës ndërtohet ekonomia italiane. E themeluar në vitet 1950 në fillimin e bumit të pas luftës së Italisë, Cerim bën makineri për të bërë këpucë. Z. Mercalli, si dhjetëra mijëra italianë të tjerë, zhvilloi simptomat e covid-19. Ato u përkeqësuan. Në fillim të marsit u thirr një ambulancë për ta çuar në spital. “E pashë ndërsa po hynte në ambulancë dhe kjo ishte e gjitha,” vajza e tij, Anna, më vonë shkroi në një letër për gazetën Milanese, Corriere della Sera. “Një valë mirupafshimi dhe ai u zhduk.”

Për 12 ditët e ardhshme Z. Mercalli u shtri në spital derisa, më 15 Mars, ai vdiq, në moshën 78 vjeç. Por as Anna dhe as ndonjë nga të dashurit e tij të tjerë nuk mund ta vizitonin nga frika se edhe ata mund të kapnin sëmundjen ngjitëse të frikshme. “Jam e përndjekur nga mendimi që ai vdiq vetëm në atë shtrat. A ishte i frikësuar? A vuajti? A qanë sytë e tij blu shumë të bukur? ” pyeti vajza e tij.

Në një vend ku shumë nga të moshuarit jetojnë me, ose afër, fëmijëve dhe nipërve të ture, dhjetëra mijëra të afërm dhe miq të të vdekurve po u mohohet lamtumira. “Le të lutemi për njerëzit që vdesin vetëm, pa qenë në gjendje t’u thonë lamtumirë të dashurve të tyre,” tha Papa Françesku. “Le të lutemi gjithashtu për familjet që nuk mund ti shoqërojnë të dashurit e tyre në atë udhëtim,” shtoi ai.

“Nëse doni të kuptoni italianët, duhet të kuptoni fizionominë e tyre,” thotë Luca Vullo, një aktor-regjisor dhe autori i një libri mbi komunikimin jo verbal të italianëve. Këtu, është normale të nënshkruhet një letër për një të njohur të seksit të kundërt me baci (puthje). Nëse me të vërtetë dëshironi të përcillni dashuri, duhet ta siglosh atë deri me një abbraccio (një përqafim) ose abbraccione (një përqafim i madh). Koncepti i invadimit të hapësirës personale, i dashur për evropianët e veriut dhe amerikanët e veriut, thjesht nuk ekziston në Itali. Në mëngjes, njerëzit përshëndesin me gëzim njëri-tjetrin në bar për të marrë një kapuçino dhe kornetët e tyre, ashtu siç bëjnë në shumë kontekste të tjeta. Ndërsa në Britani dhe disa vende të tjera distancimi shoqëror i rekomanduar për kohëzgjatjen e pandemisë është dy metra, këtu shumica që qeveria mendonte se mund t’ja dilte ishte një metër. Edhe kjo është injoruar gjerësisht – dhe mjaft padashur – e cila mund të jetë një arsye për shkallën alarmante të përhapjes.

Megjithatë, në mesin e asaj që kryeministri, Giuseppe Conte, e ka quajtur “ora më e errët” e Italisë, italianët janë privuar nga aftësia e tyre për t’u ulur me të dashurit e tyre në një kohë kur ata kanë më së shumti nevojë për një puthje në ballë dhe një shtrëngim të dorës. Në një letër tjetër drejtuar Corriere, një burrë përshkroi se si nëna e tij, e cila është në karantinë, kishte dëgjuar për vdekjen e babait të tij; si “mësoi për zhdukjen e burrit me të cilin kishte kaluar më shumë se gjashtëdhjetë vjet të jetës së saj nga një mjek, në një maskë”.

Dhe kur të mbarojë, të afërmit dhe miqtë e viktimave shpesh nuk mund t’i shoqërojnë ata në varreza ose krematorium. Po ashtu, funeralet janë të ndaluara së bashku me asambletë e të gjitha llojeve. Në disa zona si Bergamo, në veri të Milanos, morgët kanë arritur kapacitetin, kështu që linjat e kamionëve ushtarakë janë dërguar për të ruajtur arkivolet për asgjësim pa ceremoni. Giorgio Gori, kryebashkiaku i majtë i Bergamos, tha në 24 Mars se më shumë se njëqind njerëz në ditë po vdesin në qytet dhe krahinën përreth. “Ne kemi kërkuar ndihmë nga ndërmarrësit në rajone të tjera, veçanërisht Emilia dhe Trento, dhe ushtria na ka ndihmuar duke transportuar arkivole në krematoriume në qytete të tjera”.

Roberta Zaninoni, babai i së cilës Giuseppe vdiq në Alzano Lombardo, një qytet afër Bergamos, tha që ndërmarrësit atje po grumbullonin arkivole në kisha. Në një vizitë në mesnatë me familjen e saj, sipërmarrësi që kishte marrë në dorë trupin e babait të saj u kishte thënë atyre se do të duheshin dy ose tre javë që të kremohej. “Vetëm sot, unë kam mbyllur 63 arkivole”, tha ai./claslifestyle