New York Times: A mund të bëhet sërish Gjermania një superfuqi ushtarake?
Nën rrezet e një dielli të ndezur korriku, Anne Katrin Meister, po përgatitej për të përdorur “Heckler & Koch G36”, pushkën standarde të ushtrisë gjermane ose siç njihet Bundeswehr.
“Përqendrim” e urdhëroi instruktori i saj, Oliver Maesmanns.
Ai, një ish-komandant tankesh, i cili tani është një rreshter në rezervat e Gjermanisë dhe një mësues i kitarës elektrike, qëndroi me një dorë mbështetëse në kurrizin e Meister-it.
“Mos u tundni kaq shumë. Larg gishtit të madh nga blloku i hapjes!”
Meister, e cila është 34 vjeçe, punon te burimet njerëzore për një kompani teknologjie pranë shtëpisë së saj në Saksoninë e Ulët, ku shërben në këshillin lokal si anëtare e Partisë Social Demokratike të qendrës së majtë.
Disa dhjetëra bashkëluftëtarë të rinj vëzhguan nga përtej zonës së qitjes.
Ashtu si Meister, ata ishin civilë pa përvojë të mëparshme ushtarake dhe kishin ardhur në këtë bazë ushtarake në Nienburg-ut, një qytet mesjetar në Saksoninë e Poshtme, për t’u trajnuar për njësitë e “mbrojtjes së atdheut” në rezervat e vendit.
“Brezi im, them gjithmonë, është paksa si një brez pa luftë”, më tha Meister midis ushtrimeve.
“Sigurisht, ka pasur konflikte, si në Kosovë, por ne ishim ende relativisht të rinj dhe jemi rritur në një botë kaq të sigurt, ideale. Por kjo tani po ndryshon”.
Edhe pse askush në bazë nuk e tha në mënyrë eksplicite, kërcënimi që Meister dhe shokët e saj po përgatiteshin për të kundërshtuar buronte nga Rusia.
Kur Rusia aneksoi Krimenë në vitin 2014 dhe më pas nxiti një luftë separatiste në Donbas, në Ukrainën lindore, planifikuesit ushtarakë gjermanë filluan të marrin në konsideratë mundësinë e papritur jo aq të sforcuar të një lufte të madhe tokësore në Evropë – një që do t’u kërkonte ushtarëve gjermanë të mbrojnë territorin evropian.
Pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt të vitit të kaluar, këto frika u bënë më të mprehta.
Kancelari gjerman, Olaf Scholz, i tha Parlamentit se sulmi shënoi një Zeitenwende – një “pikë kthese” historike për Evropën dhe Gjermaninë.
Nuk mund të ketë dyshim se Putini donte të ndërtonte një perandori ruse, tha Scholz.
Prandaj, gjermanët duhet të pyesin: Çfarë aftësish na duhen për t’iu kundërvënë këtij kërcënimi?”
Ai njoftoi, ndër të tjera, një fond prej 100 miliardë eurosh për të forcuar ushtrinë gjermane.
Plani, nëse zbatohet, do të përfaqësonte rritjen më të madhe absolute në shpenzimet ushtarake gjermane që nga Lufta e Dytë Botërore.
Parlamentarët e duartrokitën Scholz-in.
Ai nivel mbështetjeje do të kishte qenë pothuajse i paimagjinueshëm përpara pushtimit.
Në Gjermani, skepticizmi për meritat e forcës ushtarake ka mundësuar një proces të gjatë çarmatimi pas Luftës së Ftohtë.
Si rezultat, Gjermania është një anomali historike në zemër të Evropës – një mostër ekonomike, por diçka e padukshme ushtarake.
Tani liderët gjermanë po zotohen të transformojnë vendin në një fuqi ushtarake të aftë për të marrë përgjegjësinë për sigurinë e Evropës.
Pyetja është nëse ata – dhe një shoqëri gjermane hezituese – mund ta zbatojnë këtë premtim.
Në pjesën më të madhe të botës, ushtria konsiderohet një virtyt dhe lufta për vendin e dikujt një mënyrë e natyrshme për t’i shërbyer atij.
Më pak në Gjermani, ku përdorimi i fuqisë ushtarake shpesh ngre lidhje të pakëndshme me të kaluarën naziste të vendit.
Fakti që ushtarët gjermanë janë implikuar në mënyrë të përsëritur në raste të profilit të lartë të ekstremizmit të krahut të djathtë nuk ka ndihmuar në lehtësimin e këtij shqetësimi.
Në vitet e fundit, raste të tilla të ekstremizmit kanë qenë veçanërisht të përhapura në mesin e komandove në forcat speciale të Ushtrisë Gjermane, Kommando Spezialkräfte, ose K.S.K.
Në dhjetor, anëtarët e Qytetarëve të Rajhut, një grup i skajshëm i teoricienëve të konspiracionit, u akuzuan për planifikimin e një grushti të çuditshëm dhe potencialisht të dhunshëm për të rrëzuar qeverinë dhe për të instaluar një princ.
Propagandistët rusë po përpiqeshin qartazi të godisnin nervat kur iu përgjigjën planeve aktuale të Gjermanisë duke sugjeruar se vendi po i kthehej nazizmit.
Pavarësisht nga një pakicë e së djathtës radikale, Gjermania përcaktohet kryesisht nga neveria e saj ndaj nacionalizmit ekstrem dhe militarizmit.
Por ishte gjithashtu e njohur.
Kur Bundeswehr-i u krijua në vitin 1955, kryesisht në përgjigje të shqetësimeve amerikane dhe britanike për një pushtim të mundshëm sovjetik të Gjermanisë Perëndimore, trupi i tij i oficerëve përbëhej pothuajse tërësisht nga oficerë të vjetër të Wehrmacht-it.
Udhëheqësit sovjetikë në atë kohë e portretizuan rilindjen e ushtrisë gjermane si “revanshizëm fashist” dhe “kthim të hitlerizmit”.
Rezistenca ndaj riarmatimit erdhi gjithashtu nga një pjesë e konsiderueshme e popullsisë së Gjermanisë Perëndimore të lodhur nga lufta, e frikësuar, siç janë shumë tani, se kjo do të provokonte rusët.
Megjithatë, Bundeswehr-i u rrit, me ndihmën e rekrutimit, për të përfshirë afro 500 mijë ushtarë, duke u bërë një nga ushtritë më të mëdha në aleancën e NATO-s gjatë Luftës së Ftohtë.
Ishte kërcënimi rus që çoi në ringjalljen e ushtrisë gjermane gjatë Luftës së Ftohtë, është edhe një herë kërcënimi rus që mund të çojë në rigjallërimin e tij.
Meister dhe kolegët e saj të trajnuar e shohin bashkimin me rezervat si detyrën e tyre demokratike dhe oficeri që drejtonte programin e trajnimit në Nienburg tha se interesi për rezervat u rrit ndjeshëm në ditët pas pushtimit të Rusisë.
Por shumë gjermanë nuk e ndajnë atë entuziazëm dhe lufta nuk ka çuar në një bum në rekrutim për Bundeswehr-in në tërësi.
Megjithatë, ka shenja se një ndryshim historik – një pranim në rritje i nevojës për të zotëruar fuqinë ushtarake – po zë rrënjë në Gjermani.
Më 12 shtator, Christine Lambrecht, ministrja e Mbrojtjes e Gjermanisë në atë kohë, iu drejtua Këshillit Gjerman për Marrëdhëniet me Jashtë dhe deklaroi se Gjermania duhet të jetë e gatshme të bëhet një Führungsmacht, ose “fuqi udhëheqëse” brenda Evropës.
Ajo pranoi se kjo mund të duket e huaj për gjermanët, por se “ky shqetësim errëson diçka mjaft thelbësore: domethënë, që Gjermania de facto udhëheq edhe kur nuk dëshiron”.
E vendosur në qendër të bllokut dhe me ekonominë më të madhe të Bashkimit Evropian dhe popullsinë më të madhe, Gjermania ka një ndikim të pashmangshëm në stabilitetin dhe sigurinë e Evropës, edhe pse shpesh është përpjekur ta shmangë rolin.
Studiuesit i janë referuar Gjermanisë si një “ngurruese” dhe theksojnë atë që ata e quajnë “kompleks shmangie-lidershipi”.
Ndërsa ky ngurrim ka të bëjë shumë me të kaluarën naziste të Gjermanisë, do të ishte naive të mendohej se kjo e shpjegon plotësisht atë.
Gjermania ka zënë prej kohësh një vend jashtëzakonisht të rehatshëm në botë.
Ajo ka një ekonomi të varur nga eksporti, duke shitur makinat dhe makineritë e saj – dhe shumë tanke e nëndetëse, si një nga eksportuesit më të mëdhenj të armëve në botë.
Por kur bëhet fjalë për kundërshtimin e kërcënimeve të perceptuara të sigurisë – qoftë Shteti Islamik apo Putini – ajo i ka lejuar aleatët të marrin drejtimin.
Udhëheqësit gjermanë dërguan trupa në Afganistan, por kryesisht shmangën referimin e tij si një “luftë”, edhe kur ushtarët gjermanë u angazhuan në luftime tokësore atje për herë të parë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Neveria e Gjermanisë ndaj fuqisë ushtarake është mbështetur nga një fakt i dukshëm: mbrojtja e saj garantohet nga superfuqia e shquar botërore, Shtetet e Bashkuara, brenda kornizës së NATO-s.
Presidenti Donald Trump, i cili tentonte ta reduktonte politikën e jashtme në pyetjet se kush kë po rrëmbente, ishte veçanërisht i fiksuar pas asaj që ai e shihte si ngarkim i lirë i mbrojtjes gjermane, duke e quajtur Gjermaninë “delikuente” për shpenzimet ushtarake.
Por nuk ishte vetëm Trump.
Çdo administratë e fundit e SHBA-ve u përpoq, dhe kryesisht dështoi, që t’i detyronte gjermanët dhe aleatët e tjerë evropianë të forconin ushtritë e tyre dhe të përmbushnin objektivin e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes prej 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto, një synim që Gjermania nuk e ka arritur prej kohësh.
Edhe kur retorika dhe veprimet e Putinit u bënë gjithnjë e më luftarake, një mantra e “Wandel durch Handel”, ose “ndryshimi përmes tregtisë”, vazhdoi të përcaktojë politikën e jashtme të Gjermanisë ndaj Rusisë.
Deri në vitin 2015, ambiciet perandorake të Putinit po bëheshin gjithnjë e më të qarta.
Megjithatë, zyrtarët gjermanë e mbështetën tubacionin e ri Nord Stream 2 që do të sillte gazin natyror rus në Gjermani drejtpërdrejt përmes Detit Baltik, duke anashkaluar tubacionet ekzistuese në Ukrainë.
Gjermanët e ndoqën projektin pavarësisht paralajmërimeve nga ligjvënësit amerikanë, të cilët kishin frikë se varësia gjermane nga gazi rus i dha Putinit një dorë.
Ata ligjvënës, së bashku me liderët e vendeve të Evropës Lindore, të cilët ishin gjithnjë e më të alarmuar nga agresioni i Putinit, shqetësoheshin gjithashtu se tubacioni i ri do të rrezikonte sigurinë e Ukrainës, duke e izoluar atë dhe duke e privuar atë nga tarifat fitimprurëse të tranzitit për transportin e gazit nga Rusia në Evropë.
Të ardhurat nga blerjet gjermane të karburanteve fosile ndihmuan Kremlinin të financonte një zgjerim ushtarak.
Në të njëjtën kohë, shpenzimet ushtarake gjermane si pjesë e G.D.P. mbeti pranë nivelit të ulët të pas Luftës së Dytë Botërore.
Udhëheqësit e vendeve të Evropës Lindore si Polonia dhe Ukraina – të cilat kanë duruar fatkeqësinë e madhe gjeografike të të qenit në mes Gjermanisë dhe Rusisë dhe kanë vuajtur jashtëzakonisht shumë nën Hitlerin dhe Stalinin – u zemëruan me qasjen e Gjermanisë ndaj Rusisë.
Edhe në vitin 2006, ministri i atëhershëm i Mbrojtjes i Polonisë, Radoslaw Sikorski, i krahasoi planet për ndërtimin e gazsjellësit të parë Nord Stream me paktin Molotov-Ribbentrop të vitit 1939 – marrëveshja e mossulmimit midis Gjermanisë naziste dhe Bashkimit Sovjetik që ndau Evropën Lindore në sfera ndikimi.
Për sa i përket Gjermanisë, historia kishte treguar se akomodimi me fuqi të butë ishte më efektiv se kërcënimi me fuqi të fortë.
“Wandel durch Handel” ishte në shumë mënyra një zgjatje e Ostpolitikës së Luftës së Ftohtë të Gjermanisë Perëndimore, një politikë e afrimit me Rusinë e vendosur nga qeveria socialdemokrate në fund të viteve 1960, mes frikës së luftës bërthamore.
Megjithëse Gjermania Perëndimore më pas mbajti një ushtri të fuqishme për të penguar një pushtim sovjetik, udhëheqësit e Gjermanisë Perëndimore arritën të besonin se ndërvarësia ekonomike ishte vendimtare për të parandaluar një apokalips.
Në një model tashmë të njohur, tubacionet u ndërtuan për të sjellë gazin natyror sovjetik në Gjermani.
Gjatë viteve, presidentët amerikanë shprehën shqetësimin se Gjermania po bëhej shumë e varur nga sovjetikët dhe po siguronte të ardhura për ushtrinë e tyre.
Por në Gjermani, Ostpolitika shihej, veçanërisht në të majtën politike, si një mjet për t’i dhënë fund Luftës së Ftohtë.
Kur Rusia pushtoi Ukrainën në shkurt, dështimet e politikës gjermane u bënë të qarta edhe për gjermanët.
Ushtria gjermane përbëhej nga një forcë e vjetër prej rreth 183 mijë trupash.
Ushtarëve gjermanë u mungonin jo vetëm armët dhe municionet e rënda, por edhe gjërat elementare si jelekët mbrojtës, helmetat dhe çantat e shpinës.
Në ditën e pushtimit, gjenerallejtënant Alfons Mais, kreu i ushtrisë gjermane, një nga tre degët e Bundeswehr-it, përdori faqen e tij në LinkedIn për të transmetuar zhgënjimin e tij.
“Ushtria që kam privilegjin të drejtoj është pak a shumë e zhveshur”, shkroi Mais.
Në prill, presidenti Frank-Walter Steinmeier, një socialdemokrat që shërbeu si ministër i Jashtëm nën qeverisjen e Angela Merkel-it dhe ishte një arkitekt i politikës së Gjermanisë për Rusinë, i pranoi gabimet.
“Ne u mbajtëm pas urave në të cilat Rusia nuk besonte më dhe për të cilat partnerët tanë na paralajmëruan”, u tha ai gazetarëve në Berlin.
Pak vende janë tronditur thelbësisht nga pushtimi rus sa Gjermania.
Rritja e kostove të energjisë po dëmton industritë gjermane.
Udhëheqësit e Gjermanisë tani po kërkojnë furishëm burime të reja energjie dhe po argumentojnë për domosdoshmërinë e fuqisë së fortë.
Si pjesë e fjalimit të tij në Zeitenwende, Scholz u zotua të përmbushë objektivin e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes “tani e tutje”, megjithëse qeveria e tij që atëherë ka qenë e paangazhuar se kur mund të ndodhë kjo.
Pjesërisht, kjo është për shkak të burokracisë së rrënjosur që e bën procesin e shpenzimit të parave për armë jashtëzakonisht të ngadalshëm.
Nëse liderët gjermanë do t’i përmbushin premtimet e tyre, Gjermania do të bëhet shpenzuesi i tretë ose i katërt më i madh ushtarak në botë.
Para luftës, një rritje e tillë do të kishte qenë shumë e papëlqyeshme.
Por në një sondazh të kryer për televizionin publik gjerman menjëherë pas pushtimit, 69 për qind e gjermanëve e mbështetën atë.
Në Gjermani dhe Evropë në përgjithësi, rezistenca ndaj politikave të reja të ashpërsisë ndaj Rusisë është veçanërisht e dukshme në skajet politike, ku mbizotërojnë elementë të ndjenjave anti-SHBA, anti-NATO dhe pro-ruse.
Anëtarët e Alternativës së ekstremit të djathtë për Gjermaninë, ose A.F.D., kanë mbrojtur prej kohësh idenë e një ushtrie më të fortë, por simpatia e tyre për Putinin – njeriun që radikalët e djathtë në mbarë globin e konsiderojnë si ruajtës të vlerave tradicionale përballë liberalizmit dekadent – do të thotë se ata nuk duan të përdorin ushtrinë për të antagonizuar Kremlinin.
E majta ekstreme, nga ana tjetër, është kundër militarizimit dhe favorizon devijimin e shpenzimeve të mbrojtjes drejt shpenzimeve sociale.
Megjithatë kemi afinitetin e saj historik me Rusinë dhe neverinë e saj për imperializmin e perceptuar amerikan.
Kjo dinamikë u shfaq në një pasdite korriku në Berlin, kur qindra njerëz, shumë prej të cilëve u përkisnin partive të majta ekstreme dhe grupeve pacifiste, u mblodhën në Bebelplatz, një shesh në qendër të Berlinit.
Shumë në turmë valëvitnin flamuj të kuq socialist – disa të stolisur me një çekiç dhe drapër.
Një grup i vogël i udhëhequr nga një burrë i moshuar me pantallona të kuqe luajti një version në gjuhën gjermane të një kënge antifashiste të Woody Guthrie të kompozuar në vitin 1942.
“Të gjithë ju fashistë duhet të humbni!” njeriu këndoi.
Një grua në turmë ishte veshur me një flamur ylber që thoshte “Jo NATO-s”.
Ajo tha se ishte një anëtare e Partisë Komuniste Gjermane, një fraksion margjinal që inteligjenca e brendshme gjermane e konsideron ekstremiste.
“SHBA-ja është agresori kryesor”.
Si të ishte gati, kryetari i partisë së saj me flokë kaçurrelë dhe syze, Patrik Köbele, u shfaq në një skenë të improvizuar për të denoncuar planet ushtarake të Gjermanisë dhe “aleancën agresive luftarake të imperializmit” të NATO-s.
Megjithatë, jo të gjithë në protestë dukej se ishin bashkëpunëtorë të së majtës së fortë.
Një grup pa lidhje të dukshme partiake thjesht mbante një pankartë që thoshte “Miqësi!” në rusisht.
Ekstremistët në të dy skajet e spektrit politik përqafojnë teori konspirative që veprojnë si një lloj ngjitësi ideologjik.
E djathta ekstreme gjermane është përpjekur të shfrytëzojë këtë kryqëzim, duke shpresuar të formojë një front Querfront, ose front anësor, për të rekrutuar anëtarë të rinj.
Ekstremet politike janë gjithashtu objektiva të dezinformatave ruse.
Një hetim i Reuters i publikuar në janar zbuloi se operativë pro-Putin-it vepronin brenda grupeve të ekstremit të djathtë dhe grupeve anësore në një përpjekje për të përhapur narrativat e Kremlinit.
Ndërsa demonstruesit u nisën për një marshim drejt portës së Brandenburgut, një skenë shqetësuese u shpalos para Ambasadës Ruse, ku një grup i vogël ishte mbledhur për të protestuar kundër pushtimit të Ukrainës.
“Armë të rënda për Ukrainën!” “Ndërtoni paqen pa armë!”
Shpërthyen debate të ashpra. Policia, e cila e kishte parashikuar konfliktin, qëndroi mes grupeve.
Shumë gjermanë, jo vetëm pacifistë të përkushtuar, mbeten të pavetëdijshëm se sa të frustruar janë shumë ukrainas me politikat gjermane dhe sa shumë i perceptojnë ato politikat që kanë mundësuar pushtimin aktual.
Qeveria e Gjermanisë është përpjekur të bëjë ndryshime duke dërguar armë në Ukrainë, duke shkelur një praktikë të mëparshme për të mos dorëzuar armë në zonat e konfliktit.
Në fillim të këtij muaji, Gjermania premtoi 40 automjete luftarake të këmbësorisë dhe një bateri raketash Patriot që do të forcojë mbrojtjen ajrore të Ukrainës.
Por ukrainasit mbeten të pakënaqur me ritmin dhe shtrirjen e dërgesave gjermane të armëve.
Kryesisht, ukrainasit duan që Gjermania të dorëzojë tanke luftarake Leopard 2 të prodhimit gjerman që mund të jenë vendimtare në fushën e betejës – ose të paktën të lejojnë vendet e tjera ta bëjnë këtë.
Udhëheqësit e disa qeverive evropiane thonë se janë të gatshëm të dërgojnë tanket e tyre Leopard 2, por përshkak të rregullave të rieksportit, ata kanë nevojë për miratimin e Gjermanisë.
Marrë nga New York Times, përshtur për Albanian Post