New York Times: Si mund të përfundojë lufta në Ukrainë?
Nga Yana Dlugu, The New York Times
Ndërsa luftimet po zhvillohen në Ukrainën lindore, fokusi global është përqendruar në mënyrën se si mund të përfundojë lufta.
Udhëheqësit botërorë janë të dyzuar për përgjigjen. Disa zyrtarë dhe udhëheqës ukrainas në Europën Lindore janë zotuar se lufta do të përfundojë vetëm kur e gjithë Ukraina të çlirohet nga trupat ruse.
Disa të tjerë në Perëndim mendojnë se lufta mund të marrë fund falë një kompromisi që do t’i sillte të dyja palët në tryezën e bisedimeve dhe ka të ngjarë të detyronte Ukrainën t’i jepte një pjesë të territorit Rusisë si pjesë e një marrëveshjeje paqeje.
Kryeministri letonez Christian Karins tha këtë javë se “zgjidhja e vetme për këtë luftë është fitorja e Ukrainës dhe humbja e Rusisë”. Presidenti polak Andrzej Duda ka hedhur poshtë “zërat shqetësues” që sugjerojnë se Ukraina duhet të përmbushë kërkesat e Rusisë, raporton abcnews.al.
Personat që mbështesin kompromisin midis vendeve përfshijnë liderët perëndimorë si presidenti francez Emmanuel Macron dhe kryeministri italian Mario Draghi, të cilët po bëjnë thirrje për negociata për t’i dhënë fund konfliktit shpejt dhe janë të shqetësuar se lufta mund të zgjasë.
Macron nga ana tjetër ka paralajmëruar se Rusia nuk duhet të poshtërohet.
Henry Kissinger, 98-vjeçari, ish-sekretari amerikan i Shtetit, sugjeroi me pafytyrësi gjatë një fjalimi në Forumin Ekonomik Botëror në Davos të hënën se Ukraina duhet ti japë një pjesë të territorit Rusisë për të vendosur paqen.
“Negociatat duhet të fillojnë në dy muajt e ardhshëm, para trazirave dhe tensioneve që nuk do të marrin fund lehtë”, tha ai.
Pika e fillimit për bisedimet, tha ai, duhet të jetë tërheqja e Rusisë nga territoret që ajo kontrollonte përpara pushtimit, duke sugjeruar që Krimea dhe pjesë të Donbasit do të mbeten nën udhëheqjen e Moskës.
“Vazhdimi i luftës përtej kësaj pike nuk do të kishte të bënte me lirinë e Ukrainës, por një luftë të re kundër vetë Rusisë,” tha ai.
Presidenti Zelensky ka zgjedhur një vijë të hollë diku mes dy palëve.
Në një intervistë me një kanal televiziv ukrainas javën e kaluar, ai tha se përpjekja për të larguar të gjithë forcartruse nga e gjithë Ukraina mund të shkaktojë dhjetëra mijëra viktima. Ai shtoi se statusi i territorit të pushtuar nga Rusia para 24 shkurtit duhet të vendoset përmes negociatave.
“Lufta është shumë e ndërlikuar dhe fitorja do të jetë shumë e ndërlikuar. Do të jetë e përgjakshme, por në fund do të zgjidhet përmes diplomacisë”.
Megjithatë, ai dukej se kishte një qëndrim shumë më të ashpër kur e kritikoi Kissingerin, duke e krahasuar atë me liderët e Gjermanisë naziste në konferencën e Mynihut në 1938. Ai gjithashtu veçoi bordin editorial të New York Times, i cili paralajmëroi javën e kaluar se Ukraina do të duhet të marrë vendime të dhimbshme territoriale” për t’i dhënë fund luftës.
Pozicioni i SHBA-së, i cili i ka dhënë Ukrainës 54 miliardë dollarë që nga fillimi i luftës, është zhvendosur nga mbrojtja e Ukrainës në sigurimin që ushtria ruse nuk mund të kërcënojë më fqinjët e saj, raporton abcnews.al.
Disa kanë frikë se ky ndryshim rrezikon përshkallëzimin e konfliktit globalisht.
Mbetet e paqartë se çfarë do të pranonte Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës. Bisedimet midis Rusisë dhe Ukrainës ngecën këtë muaj, me të dyja palët që ashpërsuan qëndrimin e tyre ndërsa kërkojnë të korrin suksese ushtarake.
Putin ishte i paqartë nëse do të pranonte ndonjë gjë tjetër përveç kontrollit të plotë të Ukrainës. Autoritetet pushtuese ruse në Ukrainën lindore dhe jugore kanë sinjalizuar se Kremlini planifikon të marrë kontrollin e plotë e territoreve të pushtuara.