Njeriu që organizoi sulmin e 11 shtatorit, çfarë përfshin marrëveshja për pranimin e fajësisë?

10 janar 2025 | 08:41

Një burrë i akuzuar për organizimin e sulmeve terroriste në ShBA më 11 shtator 2001, nuk do të deklarohet sot, pasi qeveria amerikane bllokoi zbatimin e një marrëveshjeje për pranimin e fajësisë vitin e kaluar.

Khalid Sheikh Mohammed do të pranohej fajtor sot në një gjykatë ushtarake në bazën detare të Gjirit të Guantanamos në Kubën juglindore, ku SHBA e ka mbajtur atë për dy dekada.

Por një gjykatë federale e apelit ndërpreu një seancë të planifikuar mbrëmë për të shqyrtuar kërkesën e qeverisë për të hequr dorë nga marrëveshja për pranimin e fajësisë për Mohammedin dhe dy të pandehurit, duke thënë se kjo do të shkaktonte dëm të pariparueshëm si për gjykatën ashtu edhe për publikun, raporton BBC.

Trupi gjykues tha se shtyrja “në asnjë mënyrë nuk duhet të interpretohet si një vendim në themel”, por qëllimi ishte t’i jepej gjykatës kohë për të marrë informacion të plotë dhe për të dëgjuar argumentet “në mënyrë të përshpejtuar”.

Vonesa do të thotë se çështja tani do t’i bjerë administratës së ardhshme Trump.

Çfarë duhej të ndodhte këtë javë?

Në një seancë të planifikuar për sot, Mohammedi ishte planifikuar të pranonte fajësinë për rolin e tij në sulmet e 11 shtatorit 2001, kur rrëmbyesit rrëmbyen aeroplanët e pasagjerëve dhe i rrëzuan në Qendrën Tregtare Botërore në Nju Jork dhe Pentagon. Një tjetër aeroplan u rrëzua në një fushë në Pensilvani.

Muhamedi akuzohet për krime, duke përfshirë komplotin dhe vrasjen e 2,976 viktimave.

Ai më parë tha se kishte planifikuar “operacionin e 11 shtatorit nga A në Z”, se ai kishte punuar në idenë e trajnimit të pilotëve për të përplasur avionët komercialë në ndërtesa që nga vitet 1990 dhe se ai ia kishte propozuar idenë e tij Osama binit. Laden, lideri i grupit militant islamik Al Kaeda.

Seanca do të zhvillohej në një sallë gjyqi në bazë, ku familjarët e të vrarëve dhe gazetarët do të uleshin në një galeri pas xhamit të trashë.

Pse po ndodh e gjithë kjo 23 vjet pas 11 shtatorit?

Seancat gjyqësore ushtarake në bazën detare kanë vazhduar për më shumë se një dekadë dhe ndërlikohen më tej nga çështja e vlefshmërisë së provave të marra nga SHBA përmes torturave të Muhamedit dhe të pandehurve të tjerë.

Pas arrestimit të tij në Pakistan në vitin 2003, Mohammedi kaloi tre vjet në burgjet sekrete të CIA-s të njohura si “vendet e zeza”, ku iu nënshtrua mbytjes së simuluar ose zhytjes në ujë 183 herë, si dhe të ashtuquajturat “tortura të tepruara”. “teknika të përmirësuara të marrjes në pyetje” që përfshinin privimin e gjumit dhe lakuriqësinë e detyruar.

Karen Greenberg, autore e “Vendi më pak i keq: Si Guantanamo u bë burgu më famëkeq në botë”, thotë se përdorimi i torturës e ka bërë “praktikisht të pamundur sjelljen e këtyre çështjeve në gjykatë në një mënyrë që respekton sundimin e ligjit dhe jurisprudencën amerikane”.

“Është e qartë se është e pamundur të paraqiten prova në këto raste pa përdorur prova të marra me torturë. Për më tepër, fakti që këta individë janë torturuar i shton një nivel tjetër kompleksiteti prokurorisë,” thotë ajo.

Marrëveshja për pranimin e fajësisë u arrit verën e kaluar, pas rreth dy vitesh negociata.

Çfarë përfshin një marrëveshje për pranimin e fajësisë?

Detajet e plota të marrëveshjeve të arritura me Muhammedin dhe dy nga të pandehurit e tij nuk janë bërë publike. Dihet vetëm se marrëveshja do të nënkuptonte se të pandehurit nuk do të merrnin dënimin me vdekje.

Në një seancë gjyqësore të mërkurën, ekipi i tij ligjor konfirmoi se ai kishte pranuar të pranonte fajësinë për të gjitha pikat e aktakuzës. Muhamedi nuk iu drejtua personalisht gjykatës, por ai rishikoi marrëveshjen me ekipin e tij dhe bëri korrigjime dhe ndryshime të vogla në formulim.

Nëse pranimi i fajësisë mbështetet dhe pranohet nga gjykata, hapi tjetër do të ishte caktimi i një jurie ushtarake për të dëgjuar provat në një seancë dëgjimore.

Avokatët i thanë gjykatës të mërkurën se do të ishte një formë gjykimi publik, ku të mbijetuarve dhe familjarëve të të vrarëve do t’u jepej mundësia të japin deklarata.

Sipas marrëveshjes, familjet do të jenë gjithashtu në gjendje t’i bëjnë pyetje Mohammedit, të cilit do t’i kërkohet t’u përgjigjet pyetjeve të tyre plotësisht dhe me vërtetësi, thonë avokatët.

Çelësi i marrëveshjes së prokurorisë për marrëveshjen për pranimin e fajësisë ishte një garanci “që ata mund të paraqisnin të gjitha provat që ata mendonin se ishin të nevojshme për të vendosur të dhënat historike të përfshirjes së të pandehurit në atë që ndodhi më 11 shtator,” tha të mërkurën prokurori Clayton G. Trivett Jr.

Lajme të sponsorizuara

Të fundit
Kandidati për deputet nga radhët e Partisë Demokratike të Kosovës…