Shkruan: Blerim Latifi

Shkrimtari i famshëm francez Zhan Pol Sartri shkruan se “fashizmi nuk përcaktohet nga numri i viktimave që shkakton, por nga mënyra se si i vret ato”. Kur në qershor të vitit 1944, trupat aleate bënë zbarkimin e madh në Normandi të Francës, nazistët urdhëruan njësitë e SS-ve që t’i pushkatojnë të burgosurit nëpër burgjet e zonës, ku kishte ndodhur zbarkimi i aleatëve anglo-amerikanë. Në mesin e këtyre pushkatimeve, më e njohura është Masakra në Abacinë Ardenne, në të cilën u masakruan dhjetëra të burgosur. Qindra të burgosur të tjerë u ekzekutuan në dhe rreth qytetit të Caen-it, i cili ndodhet afër Normandisë.

Nëse ka një ngjarje analoge me këto masakra, ajo është Masakra në Burgun e Dubravës në majin e vitit 1999, masakër në të cilën njësitë ushtarake serbe vranë mbi 160 të burgosur shqiptarë, e qindra të tjerë mbetën të plagosur, pikërisht në ditët kur intervenimi i NATO-s kundër Serbisë ishte në kulminacionin e tij.

Por, derisa metoda e krimit është e njëjtë, motivi fashist i masakrave poashtu i njëjtë, trajtimi i tyre nga drejtësia ka qenë i ndryshëm. Për Masakrën naziste të qershorit 1944 në Abacinë Ardenne është bërë gjyqi i disa prej autorëve të saj. Ndërkaq, për Masakrën serbe të majit 1999 në Burgun e Dubravës, askush deri me tani nuk është gjykuar e lëre më dënuar.

Fashizmi serb është fashizmi i vetëm në Europë që vazhdon të mbetet i padënuar. Dhe, ne e dijmë, qysh nga kohërat e tragjedive antike greke, se krimet e padënuara ndjellin krime të reja.