Shkruan: Prof. Dr. Fejzulla Berisha

Angazhimi dhe përkushtimi i popullit amerikan ndaj Kosovës ka qenë një shtyllë themelore për ndërtimin dhe konsolidimin e shtetit të Kosovës. Miqësia mes dy popujve është ndërtuar mbi vlerat e përbashkëta të lirisë, demokracisë dhe të drejtave të njeriut. Në periudhat më të vështira – gjatë luftës dhe pas saj – Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë luajtur një rol kyç, duke mbështetur ndërhyrjen humanitare të NATO-s më 1999, si dhe proceset e pavarësisë dhe njohjes ndërkombëtare të Kosovës.

Kjo marrëdhënie është e rëndësishme për të dyja palët: për Kosovën, SHBA përfaqëson një aleat të fuqishëm dhe të besueshëm në arenën ndërkombëtare; ndërsa për SHBA-në, Kosova është një partner strategjik në Ballkanin Perëndimor. Por, vazhdimësia dhe thellimi i këtij partneriteti varen nga përpjekjet e Kosovës për të forcuar institucionet e saj, avancuar reformat dhe ruajtur marrëdhëniet e ngushta diplomatike me SHBA-në dhe aleatët e saj.

A mund të zgjerohet ky angazhim në fusha të tjera, si ekonomia dhe siguria?

Zgjerimi i bashkëpunimit ndërmjet Kosovës dhe SHBA-së është i domosdoshëm për të përballuar sfidat e përbashkëta dhe për të forcuar marrëdhëniet. Përtej mbështetjes politike dhe ushtarake, hapen mundësi për bashkëpunim në fusha të tilla si ekonomia, teknologjia dhe siguria kibernetike.

Fushat kryesore të zgjerimit të bashkëpunimit:

1. Ekonomia dhe Investimet

• Nxitja e investimeve amerikane: Fokusi mund të jetë në sektorët strategjikë si energjia e gjelbër, teknologjia e informacionit dhe prodhimi industrial.

• Promovimi i Kosovës si destinacion biznesi: Kosova mund të bashkëpunojë me korporata amerikane për të rritur atraktivitetin ekonomik të saj.

• Mbështetja për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme: Krijimi i programeve të përbashkëta për hapjen e vendeve të punës dhe fuqizimin e ekonomisë lokale.

2. Siguria dhe Mbrojtja

• Bashkëpunimi ushtarak: Zhvillimi i marrëdhënieve përmes NATO-s dhe marrëveshjeve bilaterale.

• Pjesëmarrja në misionet ndërkombëtare: Rritja e aftësive të Kosovës për të kontribuar në operacionet globale të paqes.

• Siguria kibernetike: Ndihma në ndërtimin e kapaciteteve për të adresuar kërcënimet në hapësirën digjitale.

3. Arsimi dhe Teknologjia

• Programe shkëmbimi: Mundësi për studentët dhe profesionistët kosovarë që të studiojnë dhe të specializohen në SHBA.

• Digjitalizimi i institucioneve: Mbështetje për modernizimin e sektorëve kyç përmes teknologjisë amerikane.

• Angazhimi i diasporës shqiptare në SHBA: Potenciali i diasporës mund të shfrytëzohet për zhvillimin ekonomik dhe arsimor të Kosovës.

4. Diplomacia dhe Njohjet Ndërkombëtare

• Avokimi për njohje të reja: Intensifikimi i përpjekjeve për rritjen e numrit të shteteve që njohin pavarësinë e Kosovës.

• Mbështetja për anëtarësimin në organizata ndërkombëtare: Ndihmë për integrimin e Kosovës në institucionet globale.

Miqësia historike mes Kosovës dhe Amerikës mbetet një bazë e fuqishme për zgjerimin e bashkëpunimit. Kosova duhet të ndërmarrë hapa konkretë për të ndërtuar marrëveshje strategjike dhe projekte të përbashkëta në fusha prioritare. Duke ruajtur dhe thelluar këtë partneritet, Kosova jo vetëm që përforcon pozicionin e saj ndërkombëtar, por edhe siguron një të ardhme më të qëndrueshme dhe të begatë për popullin e saj.