Xhevdet Bajraj

 (Për ditëlindjen e Luanit të Philadelfia-s, Mexico City-t, Santiago de Chile-s, Rahovecit, Panorcit dhe të Krahinës së Bytyçit)

Po e feston ditëlindjen nipi im

unë timen e kisha në muajin mars

por e pata harruar

dhe meqë nuk jam pranë teje

më dhemb zemra

koka

dhe do të më dhembin veshkat

Shiko

zemra e zemrës sime

jetën e ke përpara

nëse do të jesh i lumtur

mësoje ndonjë recetë ushqimi

nga gjyshet e tua

Nëse s’të pëlqen përgatitja e ushqimit

e dëshiron të jetosh në qytet

atëherë hape një kioskë

shit fara kungulli a luledielli

(mos harro t’i ushqesh me to

zogjtë e egër të rrugës)

Nëse dëshiron të jesh i lumtur

bli një copë tokë të pëlleshme

larg qytetit

mësohu të fishkëllesh

këngë të jetës

dhe ndiqe rrugën e diellit

Ji i guximshëm kudo që të jetosh

nëse jeton në Kil

mos u ndaj nga vreshti

Nëse jeton në Meksikë

jeto në fermë

Nëse jeton në SHBA

shitju njerëzve ato që i duan

qofshin ato edhe pordhë në ujë

Nëse jeton në Kosovë

ji guri

vetëm guri

por jo në dorë të njeriut

ji guri në lumë

në fushë

në bjeshkë

që të ulet mbi ty

ndonjë zog i egër a i butë

që të kruhet ndonjë kafshë e egër

e plagosur

që t’i ndihmosh t’ia mbyllësh plagën

apo le të kruhet

sepse i kruhet

se shqiptari më nuk ec këmbë

se shqiptari

as nuk ulet më mbi gur

(dhe në asnjë mënyrë

mos lejo që të strehohet

gjarpri nën ty

e as që të zësh myshk

jeta është lëvizje

kurrë mos u ndal

por mos ji guri i hedhur

nga dorë njeriu

Mos harro që njeriu është i mirë

duaje

por kurrë mos i beso

se pjesa e keqe e tij

sado e vogël që të jetë

pa shkas do të të zhgënjej

do të zhgënjej keq

Unë nuk jam i lumtur

babai yt është biri im

prandaj

hëm

më fal

por nuk mund ta paramendoj

të lumtur

pavarësisht sukseseve në jetë

pavarësisht zemrës së madhe

sepse jemi njerëz

jemi të dënuar të jemi njerëz

që pavarësisht ëndrrave të guximshme

që i realizojmë shumë shpejt

ajo që vjen

uh

ajo që vjen më pas

duhet ta jetojmë

të jetojmë

vetëm sepse duhet jetuar

Nuk jemi kompakt me botën

pi cigare

nëse të pihet

pi alkool nëse ta do shpirti

(mos thyej gota në kafene

herën e parë kur kam thyer

ka qenë si në filmin e Bekim Fehmiut

Mbledhësit e puplave)

dashuro me tërë qenien në jetë

dhe merr nga dashuria sa të mundesh

se vetëm dashuria na bënë njerëz

nganjëherë të lumtur

nganjëherë të palumtur

por mos harro

se në poezinë

Këshilla për nipin tim

të pata thënë

mos e jep jetën për atdhe

për asnjë atdhe

se liria tradhton

liria edhe çnjerëzon

se është art në vete

të jesh njeri

i lirë

apo në liri

Jeto si kuzhinier

shitës farash të lulediellit

apo si guri

A di çka

jeto si guri

Arben

shqyeje qiellin

me një TË DUA në shqip

(mos i harro të dua-të

në spanjisht

gjermanisht apo anglisht)

ama në shqip

do të dëgjojnë

të gjitha e të gjithë ata

që e sakrifikuan jetën për atdhe

ashtu do ta zhbësh historinë e rrejshme

që e rishkruajnë historianët tanë

dhe si çdo shqiptar i moshës sime

a i stërgjyshit

apo babit tënd

duhet t’u referohemi të huajve

për mbijetesën tonë

Nipi im

gjaqet kurrë nuk janë falur

nuk ka pasur as epope

vetëm ka pasur njerëz

pak njerëz

të gatshëm të vdesin për atdhe

Varrezat shqiptare (kosovare)

nga pakujdesia ndaj tyre

i frikësojnë të gjallët

edhe në Rahovec

po ti mos ki frikë

edhe pse unë

me varrosjen e njerëzve

të mi të dashur

e varrosi edhe një copë të madhe

të lirisë sime

Nëse vjen nga Kili

ndonjëherë

më sill të lutem verë Casillero del Diablo

Nëse vjen nga Meksika

më sill çfarëdo tekille

meskali apo aguardiente

Nëse vjen nga SHBA

më sill uiski Wild Turkey

derdhe një kapak të shishes

mbi varrin tim

dhe një kapak pije për vete

Stërgjyshit dhe stërgjyshes

vetëm buzëqeshu

tregoju që je i lumtur

që je krenar që ai ka qenë partizan

që ia ka vlerë që më kanë bërë mua

që ia kam vlerë

që e kam edukuar babanë tënd

të jetë i lirë

(i kërkoj falje nëse liria i ka bërë dëm)

dhe nëse do ta ndezësh një marihuanë

ulu mbi varrin tim

lirisht

dhe ndize një

por mos i thith mbi katër tyma

mbase të ka treguar babi

se më bie sheqeri

se i hipi gjarprit mbi shpinë

(se e ushqej me mishin e trupit tim

me ditët e kaluara

dhe me ato që më kanë mbetur)

se udhëtoj nëpër botëra

se bëhem guri

qaj si guri

përplasem si guri

thyhem si guri

e pastaj e mbledh veten

me shekuj

si guri

Se ne mund ta hamë veten

nipi im

por askush nuk ka dhëmbë

që të mund të na përtypë

se gjyshin e ke pasur poet

babin engjëll të dehur

(që i ka qëndruar gjyshit mbi sup)

Mund të na rrëzojnë

të na fyejnë

por sa ta kemi të gjallë

gishtin e mesëm të dorës

nuk do të mund të na thyejnë

Unë po vdes

nga dashuria

uroj që edhe ti

në moshë të shtyrë

të vdesësh nga dashuria

dhe mos harro

kur dikush ta uron ditëlindjen

qoftë ai edhe babi

apo gjyshi

me të cilin je i hidhëruar

thuaj falëmnderit

se ai me atë fjalë

dhe me një buzëqeshje

pasi të jetë përshendetur

me dallëndyshet

që i munguan një pranvere të tij

i gëzuar

do ta blejë

biletën e autobusit

të trenit apo të anijes

për në atë botë

ku sytë e zemrës

mësohen shpejt me errësirën

P. s.

Kur të hasësh në një shqiponjë

që çalon duke fluturuar drejt teje

duke e mbajtur krahun

e thyer nga saçmë e çiftes

me kthetëra

dhe ndalet pranë këmbëve tua

mjekoje si Robinson Jeffers-i

gjashtë javë gjashtë muaj

a gjashtë vjet

dhe kur ta kesh liruar të shëruar

pas disa ditëve

nëse kthehet sërish te ti

e shëndoshë si topi

dhe të lutet në mënyrë fisnike

që ta vrasësh

shkaku i asaj që ka parë në botë

ti mos e vrit si poeti amerikan

ti mos e vrit

shqyeje në mes

një peshqir nga hotelet e lira

turke a kineze

dhe vendose në mes të tij

bëje flamur

se ne fëmijët e shqiponjës

nuk i vrasim ato

përkundrazi

u shërbejmë atyre