Shkruan: Prof. Dr. Fejzulla BERISHA

Nëse shikojmë rastet konkrete të politikave të Kamala Harrisit dhe Donald Trumpit në lidhje me Kosovën dhe rajonin e Ballkanit, këto dallime bëhen më të qarta. Kamala Harris dhe mbështetja për NATO-n dhe Ukrainën.
Kamala Harris, si pjesë e administratës së Bidenit, ka ndjekur një qëndrim të qartë pro-NATO, duke e konsideruar si themelore për sigurinë globale dhe ruajtjen e stabilitetit në Evropë. Përmes kësaj aleance, Harris ka promovuar dhe mbështetur ndihmën ndaj Ukrainës në luftën kundër Rusisë, duke sinjalizuar mbështetje të qartë për vendet e tjera të rajonit që mund të përballen me kërcënime nga Rusia.
Në këtë kontekst, një presidencë e Harris do të ishte më e prirur të ofrojë ndihmë për Kosovën në rast se tensionet me Serbinë përshkallëzohen, veçanërisht duke qenë se Serbia është e lidhur me Rusinë dhe ka mbështetjen e saj ushtarake dhe politike. Qëndrimi i administratës Biden-Harris për Ukrainën sugjeron se ata do të përpiqeshin ta ruanin Kosovën të mbrojtur nga ndërhyrjet serbe dhe ruse në rajon.
Gjatë mandatit të tij të parë, Trump përkrahu Serbinë dhe në deklaratat e tij midis Kosovës dhe Serbisë, mbështeti idenë… e Richard Grenellit, i dërguari i posaçëm i Trumpit për dialogun Kosovë-Serbi. Kjo ide dhe marrëveshje e mundshme ishte e diskutueshme sepse, edhe pse synonte normalizimin e marrëdhënieve, ajo do të rrezikonte stabilitetin dhe sovranitetin e Kosovës, duke mundësuar që Serbia të përfitojë një pjesë të territorit të Kosovës. Shumë kritikë vunë në dukje se një qasje e tillë do të hapte mundësi për destabilizim etnik dhe precedentë për ndryshime kufitare në Evropë. Gjithashtu, Trump kishte një qëndrim kritik ndaj NATO-s dhe kishte sugjeruar tërheqjen e ShBA-së nga kjo aleancë. Kjo ka ngjallur shqetësime për vendet e vogla si Kosova, të cilat mbështeten te NATO për sigurinë rajonale. Një tërheqje e mundshme e ShBA-së nga NATO do të dobësonte mbrojtjen ndërkombëtare të Kosovës, duke e lënë atë më të ndjeshme ndaj kërcënimeve nga Serbia dhe Rusia.
Administrata Biden-Harris ka shprehur hapur mbështetje për sovranitetin e Kosovës dhe ka treguar një qasje më të kujdesshme ndaj Serbisë. Kjo u pa në reagimet e ShBA-së ndaj tensioneve në veriun e Kosovës, ku u shpreh mbështetje për ruajtjen e paqes dhe respektimin e institucioneve të Kosovës. Harris, si zëvendës-presidente, ka ndjekur një linjë politike të ngjashme, duke kërkuar zgjidhje që ruajnë integritetin territorial të Kosovës dhe mbështesin rolin e ShBA-së si garantuese e paqes në rajon. Në të kundërt, Trump ka pasur një qasje më miqësore me Serbinë…
Qëndrimi i tij për të balancuar interesat e Kosovës dhe Serbisë nëpërmjet Grenellit ka krijuar një situatë ku Kosova ndiente pasiguri për mbështetjen e ShBA-së në të ardhmen. Kjo qasje e Trumpit shihet si më e favorshme për Serbinë, duke pasur parasysh edhe qëndrimet e tij të rezervuara për aleancat ushtarake ndërkombëtare.
Nëse politika amerikane ndaj Ballkanit dhe Kosovës është prioritet, Harris mund të shihet si një zgjedhje më e favorshme për Kosovën, duke qenë se mbështetja e saj për NATO-n dhe qëndrimi i qartë kundër ndërhyrjeve ruse janë të rëndësishme për stabilitetin e Kosovës. Ndërsa një presidencë e Trumpit mund të sinjalizojë më shumë fleksibilitet ndaj Serbisë dhe potencialisht më pak mbrojtje aktive për Kosovën.