“Recensioni” i teksteve shkollore
Prof. dr. Naim Syla, FSHMN, UP
Informacionet nga TV tona dhe shtypi ditor si dhe bisedat e ndryshme me kolegë mjerisht vërtetojnë se ndërmarrja për tekstet e reja shkollore mund të quhet me çfarëdo emri tjetër, por jo me atë pedagogjik. Shembujt të cilët i dëgjojmë në TV tona për tekstet dhe lëndët e ndryshme vërtetojnë pohimin e lartcekur. Ne në Kosovë jemi mësuar të dëgjojmë afera të ndryshme korruptive të kamufluara më logjikën e tenderëve, e të cilat kanë pasoja tejet negative në zhvillimin dhe përparimin e vendit tonë. Mirëpo, kjo me tekste do të lë gjurmë dhe varrë të thella e të gjata në sistemin tonë arsimor edhe ashtu të dërmuar.
Po ku jemi ne me këtë rast? A duhet të jemi spektatorë të thjeshtë dhe të strukemi anash nga frika se po na kap rrëmuja, apo të flasim. Unë mendoj se të gjithë, bash të gjithë, nxënës, prindër, mësimdhënës, autorë, shtëpi botuese e të tjerë e kemi obligim mos të ndalemi dhe ta çmontojmë në detaje këtë ndërmarrje jopedagogjike për të ardhmen e fëmijëve tanë.
Shtëpitë botuese përmes prokurorisë duhet ta zbërthejnë tërë zinxhirin e njerëzve përgjegjës për këtë çështje, prej ministrit, varësve të tij e deri te recensentët. Jam i bindur se ky hulumtim do t’i zbulojë interesat grupore e, ndoshta, edhe familjare të cilat për bazë kanë pasur paranë, thjesht logjikën e “tyxharit”.
Ndërsa ne të tjerët duhet ta themi atë që e dimë dhe e posedojmë. Për shembull, unë për vete do të sjell një shembull të recensionit për librin e klasës së gjashtë, bashkautor i së cilës jam edhe unë.
Është shumë qesharak. Le të gjendet njeri i cili mund ta kuptojë dhe deshifrojë këtë logjikë recensuese. X recensenti paraprakisht sjell disa vërejtje (të numëruara prej b e deri në m) të gjitha këto të pafaktuara. Pastaj nxjerrë disa përfundime të cilat nuk janë në vijimësi me ato të parat. Për shembull, nën m recensenti thotë: “Në tekst mungojnë pyetjet dhe detyrat në fund të secilit kapitull”.
Ndërsa në arsyetimin e tij për përdorim, në përfundimin e parafundit thotë: “Teksti ka një lidhje logjike në mes të tekstit, fletores së punës, librit të mësuesit, gjë që mundëson arritjen e rezultateve të nxënit”. E po çfarë është fletorja e punës o i/e nderuar recensent?
Më shumë se qesharake! Unë po të isha recensent dhe të kisha vërejtje prej ‘b’ në ‘m’ të faktuar, propozimin do ta kisha negativ për këtë tekst. Si duket këta kanë punuar me logjikë të shablloneve, për të cilat rezultati është ditur paraprakisht, ose kurrë nuk kanë recensuar, ose çfarë është më e keqja, u mungon ndërgjegjja dhe morali profesional.
Besoj se çdo lexues i vëmendshëm do të jetë në gjendje t’i nxjerrë përfundimet për këtë “recension”. Sipas nevojës dhe rrethanave, do të vazhdojmë pas disa ditësh me shembuj të tjerë, me shpresë se nuk po i marr kohë “fushatës zgjedhore”.