Sa armë bërthamore ka aktualisht NATO, vendet e tjera dhe Rusia?
NATO po konsideron të vendosë më shumë nga armët e saj bërthamore në gatishmëri mes një kërcënimi në rritje nga Rusia dhe Kina.
Stoltenberg tha për Telegraph-in britanik se anëtarët po konsultoheshin për vendosjen e më shumë kokave bërthamore, nxjerrjen e tyre nga magazinimi dhe vendosjen e tyre në gatishmëri, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.
Ndërkohë në anën tjetër, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov theksoi se aleanca ushtarake që po zhvillonte bisedime në Zvicër për vendosjen e më shumë armëve bërthamore ishte një “përshkallëzim i tensionit”.
NATO më vonë kërkoi të sqaronte deklaratat e Stoltenberg, duke thënë se nuk kishte ndryshime të rëndësishme në qëndrimin e saj bërthamor.
Por sa armë bërthamore ka NATO aktualisht?
Nga 32 shtetet anëtare të NATO-s, vetëm tri kanë armë bërthamore – SHBA, Franca dhe Britania e Madhe.
Numri i armëve bërthamore operacionale është tepër sekret, por vlerësimet e Statista nga viti i kaluar pretendojnë se janë 4,223 gjithsej.
Këtu përfshihen 3,708 në SHBA, 290 në Francë dhe 225 në Mbretërinë e Bashkuar.
Sipas programit të ndarjes së NATO-s, Belgjika, Gjermania, Italia, Holanda dhe Turqia gjithashtu “strehojnë koka luftarake” në tokën e tyre.
Por Shtëpia e Bardhë ruan kontrollin dhe kujdesin absolut mbi armët që vendos.
Shtatë anëtarë të aleancës ushtarake kanë gjithashtu aeroplanë me aftësi të dyfishta që mund të mbajnë bomba konvencionale ose koka bërthamore.
Këto janë të disponueshme për përdorim, nëse nevojitet një goditje e tillë.
Cilat vende të tjera kanë armë bërthamore?
Gjithsej, shtatë vende jo anëtare të NATO-s kanë deklaruar zyrtarisht posedimin e armatimeve bërthamore – Rusia, Koreja e Veriut, Kina, Izraeli, India, Irani dhe Pakistani.
Dhe Rusia qëndron në krye, me 5580 armë në dispozicion.
Historikisht, Rusia ka përdorur gjithmonë armët bërthamore si kërcënimin e saj përfundimtar dhe ka kërkuar të mbajë një arsenal të krahasueshëm – ose superior – me atë të SHBA-së.
Me 90 koka, Izraeli ka zhvilluar programin e tij bërthamor që nga vitet 1960 – por ai kurrë nuk e ka pranuar zyrtarisht ekzistencën e tij, duke iu përmbajtur një politike të fshehtësisë bërthamore.
Si e tillë, shkalla e vërtetë e asaj që kombi zotëron është kryesisht e panjohur.
India ka 172 armë në stokun e saj. Por ato thuhet se nuk janë krijuar për të luftuar kombet nga ana tjetër e botës.
Në vend të kësaj, ata pretendojnë se kanë grumbulluar armë bërthamore si një mjet për të mbrojtur veten kundër Kinës dhe Pakistanit.
Numri i “kokave luftarake” në Kinë vlerësohet të jetë rreth 500, por SHBA-të kanë paralajmëruar se presin që ky numër të rritet në 1000 deri në vitin 2030.
Tani për tani, Irani është transparent në lidhje me të paturit e një programi bërthamor, por këmbëngul se nuk ka zhvilluar koka luftarake dhe nuk ka plane për ta bërë këtë.