Samit sipas shijes ruse
Bernd Riegert
Nuk ka si bëhet më mirë, duhet të ketë menduar presidenti rus, Vladimir Putin në samitin e Ukrainës në Paris. Perëndimi dhe Ukraina janë të gatshëm për lëshime të vogla, për të joshur sunduesin e patundur të Rusisë të negociojnë një dokument për paqësimin e rajonit të Donbasit në Ukrainë. Shumë gjëra të reja nuk përmban ky dokument: Synohet armëpushimi i 21-të, shkëmbim të burgosurish. Për hapat politikë do të flitet në katër muajt e ardhshëm.
Negociimi nuk duhet të ketë qenë i vështirë për Berlinin, sepse bashkëbiseduesi në anën tjetër me zor mund të luajë kartën e unitetit. Presidenti francez, Emmanuel Macron i bën elozhe Putinit dhe flet për një partneritet të ri, ku edhe Rusia duhet të ketë interes. Ngadalë edhe kancelares gjermane, Angela Merkel po i vijnë në majë të hundës veprimet e veçuara të Macron. Në samitin e para një jave, NATO klinikisht e vdekur sipas Macron, e manifestoi para botës përçarjen. Shtetet lindore të NATO-s paralajmërojnë nga Rusia, kurse Franca kërkon ta afrojë sërish atë. Macron dhe Merkel ushtrojnë – duhet theksuar së bashku – presion ndaj komedianit të zgjedhur president, Volodymyr Selenskyj, që të tregohet fleksibël dhe të bëjë lëshime. Po ashtu qëndrimi i BE për gazsjellësin rus Nordstream nuk është i njësuar. Gjermania e sheh si pozitiv ndërtimin e tij, shumë vende lindore e kritikojnë ashpër.
Pa Rusinë nuk bëhet asgjë, me Rusinë është e vështirë
Në këtë situatë, presidenti rus, vetëm mund të rehatohet në kolltuk dhe të presë. Natyrisht që ai ka interes të heqë qafe sanksionet e bezdisshme të BE, por ky interes nuk është aq i madh sa të dorëzojë pretendimin për Ukrainën lindore apo aq më shumë Krimenë. Për aneksimin e Gadishullit të Krimesë nuk flitet në Paris zyrtarisht. Me një konflikt të kontrolluar, ai mund ta mbajë nën tension perëndimin, që për të është palë kundërshtare. Përveç kësaj me këtë bëhet praktikisht e pamundur një afrim i Ukrainës me BE dhe NATO-n, për shkak se përjashtohen pranimet e vendeve me konflikte të pazgjidhura. Të njëjtën recetë Putini e përdor edhe në rastin e Gjeorgjisë, ku ai e shkëputi një pjesë të Osetisë jugore nga Gjeorgjia.
Por Perëndimi dhe Ukraina kanë nevojë kaq shumë për Putinin, saqë Merkel, Macron dhe të tjerë dialogojnë me presidentin rus, megjithëse ata e shohin atë në prapaskenën e goditjes së avionit MH17 mbi Ukrainën, sulmin me helm kundër një ish-agjenti rus, Sergej Skripal dhe vajzës së tij në Britaninë e Madhe, si edhe tani në vrasjen e një gjeorgjiani në Berlin. Nga pikëpamja franceze dhe gjermane është e vështirë t’i marrësh koncesione Putinit, kur edhe marrëdhënia me partnerin e madh të NATO-s, SHBA është e dyzuar. Presidenti amerikan, Donald Trump beson për arsye të paditura, se Putini është një tip “fantastik”, edhe pse ai nuk ka lëshuar asnjë centimer në drejtim të tij.
Nëse Putinit nuk i mjaftojnë këto si prova për fuqinë e tij, mjafton që ai të hedhë një sy në rrugët e Parisit, mundësi që ai e pati të hënën (samiti i Ukrainës, 09.12.). Një grevë pa afat e ka paralizuar kryeqytetin francez. Protesta të zemëruara kundër presidentit Macron. Problemet në politikën e brendshme nuk e kanë bërë ndonjëherë më të fortë politikën e jashtme. Po Angela Merkel? Nga kancelarja që ka luajtur rol kryesor në samitin e parë, raundin e Normandisë në vitin 2014 dhe në marrëveshjen e Minskut për paqen në Ukrainë, u dëgjuan në Paris vetëm tone të lehta. Për presidentin rus është e qartë: Politikisht Merkel i ka ditët e numëruara. Koalicioni në Berlin ka pësuar krisje. Pra, pse të bësh lëshime në këto kushte, duhet të ketë pyetur veten, rusi i rafinuar./dw/