Zyrtarët në Serbi ishin të vetëdijshëm se mbi 10,000 certifikata vdekjeje që konfirmonin vdekjen e njerëzve nga Covid-19 ishin lëshuar në vitin 2020, por vetëm rreth 3,300 vdekje i raportuan publikut në atë kohë, tregojnë statistikat e marra nga BIRN, raporton balkaninsight.

Të dhënat e marra nga BIRN nga Zyra e Statistikave të Republikës së Serbisë tregojnë se më shumë se 10,000 certifikata në të cilat Covid-19 u citua si shkak i vdekjes ishin lëshuar në vend në vitin 2020, megjithëse vetëm rreth një e treta e këtij numri u raportuan zyrtarisht për publikun në atë kohë.

Gjithsej 3,130 vdekje u publikuan në faqen zyrtare të internetit covid19.rs vitin e kaluar.

Në maj të këtij viti, Ministria e Shëndetësisë në Serbi ka krijuar Komisionin për Analizën e Vdekjeve të Shkaktuar nga Covid-19 për të rishikuar shifrat. Ky komision ka raportuar se kishte një numër shumë më të lartë të vdekjeve prej 10,356 viktima në vitin 2020.

Ministri i Shëndetësisë, Zlatibor Loncar u tha mediave më 30 qershor se “ne morëm shënime shëndetësore, gjithçka tjetër që ekziston, certifikatat e vdekjes, deklaratat e të afërmve dhe miqve të të gjithë atyre që vdiqën dhe gjithçka që mund të marrim në lidhje me koronavirusin, dhe atë numër njerëzit [që vdiqën] në vitin 2020 është 10.356 ”.

Por Zyra Statistikore e Republikës së Serbisë tani i ka thënë BIRN-it se 10,356 certifikata vdekjeje janë lëshuar në vitin 2020, që do të thotë se shqyrtimi i Komisionit mbi numrin e vdekjeve zbuloi vetëm atë që ishte e njohur tashmë për autoritetet vitin e kaluar – se shifrat e vdekshmërisë ishin tre herë më e lartë nga sa i thanë publikut.

Disa anëtarë të Komisionit nuk pranuan të flasin me BIRN për gjetjet.

Kur BIRN i tregoi të dhënat kryeministres Ana Brnabiq pas seancës së 11 shtatorit të Shtabit të Krizave, organi qeveritar përgjegjës për reagimin ndaj pandemisë, ajo mohoi që numri i vdekjeve i paraqitur publikut në vitin 2020 ishte fshehur. “A mendoni se ne do të bënim diçka të tillë? Pse do të bënim diçka të tillë?”, ka deklaruar Brnabiq.

Vitin e kaluar, BIRN raportoi se nga 19 marsi deri më 1 qershor 2020, gjithsej 632 qytetarë vdiqën në Serbi të cilët kishin rezultuar pozitivë me koronavirus, i cili ishte më shumë se dyfishi i numrit të shpallur zyrtarisht prej 244 vdekjesh në atë periudhë.

Në atë pikë, zyrtarët nga Instituti Batut, i cili menaxhon sistemin e informacionit Covid-19, nuk pranuan t’u përgjigjen gjetjeve të BIRN, ndërsa zyrtarët shtetërorë, përfshirë presidentin Aleksandër Vuçiq, i hodhën poshtë zbulimet.

Në shtator 2020, një anëtar i Shtabit të Krizave të Qeverisë Serbe, Predrag Kon, pranoi se numri i vdekjeve të lidhura me Covid-19 deri në qershor 2020 të shpallur zyrtarisht nga qeveria ishte tre herë më i ulët se numri real.