“Shamanët” ukrainas – një njësi sekrete, më elitare e komandove ukrainase – u konfirmuan gazetarëve britanikë se ata deri më tani kanë marrë pjesë në operacione sabotazhi në territorin e Federatës Ruse, që është njohja e parë zyrtare që njësitë e këmbësorisë nga Ukraina operuan në të gjithë territorin, madje dhe tej kufirit, pas pushtimit rus të Ukrainës.

Në një raport në gazetën britanike The Times, dy anëtarë të Divizionit të 10-të të Forcave Speciale përshkruan disa nga veprimet e tyre luftarake që i çuan në të gjithë Ukrainën, madje edhe në territorin e vendit nga vijnë sulmet.

Identiteti i tyre është i mbrojtur, fytyrat e tyre janë të fshehura, dihen vetëm pseudonimet e tyre – Handsome dhe Twenty e Two.

Njësia e tyre, e quajtur zyrtarisht “Batalioni Shaman”, u trajnua nga forcat speciale perëndimore dhe fitoi përvojë lufte në betejat me homologët perëndimorë në Afganistan. Shamanët u trajnuan për ulje dhe operacione speciale, duke përdorur parashuta, zhytje dhe ecje. Ata të tre thanë se ishin krejtësisht të befasuar nga fillimi i pushtimit rus. “Çdo ditë na thoshin se pushtimi do të fillonte nesër dhe më pas nuk do të ndodhte. Kur më në fund filloi, nuk u besova atyre”.

Që ditën e parë. ata u vendosën me urgjencë në pozicionet në aeroportin Hostomel, ku zmbrapsën sulmin e njësive speciale ruse. “Ne zumë pozicione në hangarë dhe kazerma dhe u angazhuam në një shkëmbim zjarri që zgjati katër orë” e përshkroi ditën e parë njëri prej tyre, dyke shtuar se ushtria ukrainase ishte ende duke u përpjekur për të koordinuar mbrojtjen e saj. Por beteja ishte përfundimisht vendimtare – aeroporti mbeti në duart e Ukrainës dhe forcave ruse nuk iu dha ura ajrore shumë e nevojshme për të furnizuar njësitë e tyre në sulmin ndaj Kievit.

Shamanët më pas u zhvendosën në fshatin Moschun, ku ndaluan një përpjekje të këmbësorisë ruse për të kaluar lumin Irpin, një pikë kyçe në mbrojtjen e Kievit. Pritën derisa ushtarët rusë hynë në qendër të fshatit dhe më pas i goditën. “Gjuajtëm nga 5-10 metra Ata kanë shumë më tepër artileri se ne, por morali i tyre është shumë i ulët”.

Ushtria ukrainase deri më tani është mbështetur shumë në njësitë e saj speciale në mbrojtjen e vendit. Shamanët morën pjesë në çdo betejë në mbrojtjen e Kievit dhe kryen sulme guerile ndaj njësive ruse që më vonë u tërhoqën nga veriperëndimi i vendit.

Duke pasur parasysh se sa të kudogjendura janë, nuk është çudi që ata kanë pësuar humbjet më të rënda nga të gjitha njësitë ukrainase. Ata thonë se rreth gjysma e miqve të tyre janë vrarë javët e fundit, teksa beteja për Donbasin po përparon. “Ne kemi mjaft njerëz, por nuk kemi armët e duhura për të gjithë. Kjo është një luftë artilerie dhe aviacioni, ne kemi nevojë për më shumë nga të dyja.”

Aftësia e ukrainasve për t’i rezistuar një sulmi të pamëshirshëm varet më shumë se kurrë nga ndihma e Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të saj. Mes atyre nga ndihma e të cilëve ata varen më shumë është një rrjet sekret komandosh dhe spiunësh që siguron armë, inteligjencë dhe trajnime, thanë zyrtarë të lartë amerikanë dhe evropianë për New York Times.

Pjesa më e madhe e punës së tyre zhvillohet jashtë Ukrainës, në bazat në Gjermani, Francë dhe Britani. Megjithëse administrata e Biden tha se nuk do të vendoste trupa amerikane në Ukrainë, personeli i CIA-s vazhdoi të operonte fshehurazi në vend, kryesisht në kryeqytetin Kiev, duke ia drejtuar pjesën më të madhe të sasisë së madhe të inteligjencës zyrtarëve ukrainas, thanë burimet për New York Times.

Në të njëjtën kohë, disa dhjetëra komando nga vende të tjera anëtare të NATO-s, duke përfshirë Britaninë, Francën, Kanadanë dhe Lituaninë, po veprojnë gjithashtu brenda Ukrainës.

Disa komandantë ukrainas të nivelit më të ulët kanë shprehur së fundmi mirënjohjen ndaj Shteteve të Bashkuara për inteligjencën e mbledhur nëpërmjet imazheve satelitore, të cilat mund t’i shohin në tabletat që kanë marrë nga aleatët. Tabletat lëshojnë një aplikacion për hartimin e fushës së betejës, të cilin ukrainasit e përdorin më pas për të synuar dhe sulmuar trupat ruse.