Kievi ka të drejtë të godasë “objektivat ushtarake ruse jashtë Ukrainës” në përputhje me ligjin ndërkombëtar, ka thënë Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s për herë të parë që nga fillimi i luftës në shkallë të gjerë gati dy vjet më parë.

Jens Stoltenberg në fillim të kësaj jave pranoi se përdorimi i armëve të furnizuara nga perëndimi për të goditur objektivat në Rusi kishte qenë prej kohësh një pikë grindjeje midis aleatëve të Kievit, për shkak të frikës së përshkallëzimit të konfliktit.

“I takon secilit aleat të vendosë nëse ka disa paralajmërime për atë që ata ofrojnë, dhe aleatë të ndryshëm kanë pasur politika paksa të ndryshme për këtë”, tha Stoltenberg për “Radion Evropa e Lirë” në një intervistë të botuar të martën.

“Por në përgjithësi, ne duhet të kujtojmë se çfarë është kjo. Kjo është një luftë agresioni nga Rusia kundër Ukrainës, në shkelje të hapur të ligjit ndërkombëtar. Dhe sipas ligjit ndërkombëtar, Ukraina ka të drejtën e vetëmbrojtjes”, shtoi Stoltenberg.

“Dhe kjo përfshin gjithashtu goditjen e objektivave legjitime ushtarake, objektivave ushtarake ruse, jashtë Ukrainës. Ky është ligji ndërkombëtar dhe, natyrisht, Ukraina ka të drejtë ta bëjë këtë, për të mbrojtur veten”.

Një zyrtar i NATO-s konfirmoi për gazetën britanike “Financial Times” të enjten se Stoltenberg tha se Kievi kishte të drejtën për vetëmbrojtje, duke përfshirë edhe goditjen e objektivave legjitime ushtarake ruse jashtë Ukrainës.

Komentet përfaqësojnë një hap në retorikë nga Stoltenberg, i cili më parë i është referuar të drejtave të Kievit sipas ligjit ndërkombëtar pa përmendur në mënyrë eksplicite sulmet në territorin rus.

Debati mbi përdorimin e armëve perëndimore për të goditur Rusinë ka të ngjarë të intensifikohet pasi disa aleatë të NATO-s fillojnë të dërgojnë avionë luftarakë F-16 në Ukrainë. Avioni i prodhuar në SHBA, nëse është i armatosur me raketa me rreze të gjatë veprimi, mund të rrisë ndjeshëm gamën e mundshme të sulmeve të Kievit në territorin rus.

Në muajt e fundit Kievi ka shtuar sulmet ndaj objektivave ushtarake brenda Rusisë me dronë dhe raketa me rreze të gjatë, duke përfshirë një depo nafte të përdorur nga ushtria ruse pranë Shën Petersburgut.

Megjithatë, për shkak të ndjeshmërisë perëndimore rreth sulmeve në territorin rus, Ukraina vetëm ka aluduar ndonjëherë për përgjegjësinë e saj. Një zëdhënës i forcave të mbrojtjes ajrore të Ukrainës, Yuriy Ignat, tha se Ukraina “si rregull, nuk komenton”.

Franca dhe Britania e Madhe, të cilat tashmë e kanë furnizuar Kievin me raketa me rreze të gjatë veprimi, kanë qenë të kujdesshme në lidhje me miratimin e sulmeve të tilla nga frika e përshkallëzimit me Moskën.

Në Gjermani, ligjvënësit po kërkojnë të bindin kancelarin Olaf Scholz që të dërgojë raketa Taurus në Ukrainë, një kërkesë e gjatë nga Kievi, pasi ai mund të përdorë armën e avancuar gjermane për të goditur linjat e furnizimit të Rusisë.

Shumica parlamentare e qeverisë të enjten u vendos të miratojë një mocion që i kërkon Scholz-it të dorëzojë “sisteme shtesë të armëve me rreze të gjatë” në Kiev. Raketa gjermane ka një rreze pak më të gjatë se ekuivalentet e saj franceze dhe britanike dhe është më e sofistikuar kundër strukturave të përforcuara, si bunkerët dhe urat.

Presidenti rus Vladimir Putin la të kuptohet vitin e kaluar se Moska mund të godiste F-16 të furnizuar nga perëndimi jashtë kufijve të Ukrainës, për të cilat ai tha se rrezikon ta sjellë NATO-n në një konflikt të drejtpërdrejtë me Rusinë.

“Kjo rrezikon seriozisht të tërheqë NATO-n më tej në këtë konflikt të armatosur”, tha Putin në qershor. Tanket po digjen dhe F-16 do të digjen po aq mirë”.

Kohët e fundit, disa zyrtarë rusë kanë kërcënuar se mbështetja e mëtejshme perëndimore për Ukrainën mund të çojë në një luftë globale bërthamore.

“Ne duhet të bëjmë gjithçka për të ndaluar [luftën bërthamore] që të ndodhë, por ora po troket gjithnjë e më shpejt”, tha Dmitry Medvedev, një ish-president dhe kryeministër, në një intervistë të botuar të enjten.

“Dhe në këtë unë shoh gjithashtu pafuqinë e qeverive perëndimore që thonë gjithmonë të njëjtën gjë: “Rusët po përpiqen të na trembin, ata nuk do ta bëjnë kurrë”. Ata e kanë gabim. Nëse është në rrezik ekzistenca e vendit tonë, atëherë çfarë zgjedhjeje ka kreu i shtetit tonë? Asnjë”.

Aftësitë e goditjes me rreze të gjatë për Kievin janë bërë më kritike pasi situata në vijën e frontit ngec gjithnjë e më shumë në një betejë rraskapitëse artilerie ku trupat ruse janë në gjendje të mposhtin Ukrainën me rreth tre me një.

Ndërsa Rusia pushtoi qytetin Avdiivka javën e kaluar, fitorja e saj e parë e madhe në fushëbetejë që nga maji 2023, vija e frontit prej 1000 km është kryesisht statike.

“Është gjithashtu e rëndësishme të pranojmë se edhe pse situata në fushën e betejës është e vështirë, ne nuk duhet të mbivlerësojmë Rusinë dhe të nënvlerësojmë Ukrainën”, u tha Stoltenberg gazetarëve javën e kaluar, duke vënë në dukje se forcat ukrainase ishin në gjendje të kryenin “sulme të thella” në Krimenë e pushtuar nga Rusia dhe se ata ia dolën të fundosnin një nga anijet ruse në Detin e Zi.