Një rekord është shënuar në NATO ku 23 vende nga 32 kanë arritur objektivin për shpenzimit të 2 për qind për mbrojtjen e aleancës.

Të paktën kështu ka bërë me dije NATO në raportin e saj të fundit sa i takon statistikave.

Shqipëria, Gjermania, Holanda, Norvegjia dhe Turqia janë ndër ato që arritën shifrën prej 2 për qind për herë të parë.

Nga 1.35 në vitin 2015, Shqipëria ka shpenzuar në vitin 2024 2.03 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) – për mbrojtjen.

Veç kuotës që Shqipëria e ka të detyrueshme për të kontribuar në buxhetin ushtarak të NATO-s, ajo ka për detyrim të forcojë mbrojtjen e sigurisë së brendshme, duke investuar për qëllime ushtarake, të modernizimit të ushtrisë me armë e logjistikë bashkëkohore.

Në raport tregohet se vendi jonë ka arritur objektivin e vendosur për shpenzimet e pajisjeve të mbrojtjes duke kaluar 20 për qind e vendosur nga NATO.

Vendi është renditur i treti me 47.8 për qind.

Shpenzimet e Shqipërisë shkojnë në 47.7 për qind për operacionet dhe mirëmbajtjen si dhe 36.6 për qind për personelin.

Pjesa tjetër ndahet më mes të infrastrukturës dhe mjeteve të tonazhit të rëndë.

Një ndryshim i dukshëm nga viti 2023, ku shpenzimet ndaheshin në 46.6 për qind në personel dhe 22.0 për qind në operacione dhe mirëmbajtjen e shpenzimet e tjera.

Sa i takon infrastrukturës, ajo kapte vetëm 11.4 për qind të buxhetit total të harxhuar, dhe 20 për qind tjetër shkonte për mjetet e tonazhit të rëndë.

Vetë sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, ka theksuar se fakti që 23 vende e përmbushin objektivin, i cili është vendosur 10 vjet më parë – “tregon se aleatët evropianë dhe Kanadaja me të vërtetë po përparojnë dhe po ndërmarrin pjesën e tyre të përgjegjësisë së përbashkët për të na mbrojtur të gjithëve në aleancën e NATO-s”.

“Kjo është rritja më e madhe në dekada”.

Është gjithashtu hera e parë që aleatët jo-amerikanë e përmbushin objektivin mesatarisht, pasi NATO-ja është e prirur të theksojë atë pjesë të shpenzimeve të mbrojtjes si provë për kritikët e ShBA-së, veçanërisht nga Partia Republikane, të cilët po bëjnë thirrje për ndarje më të drejtë të barrës mes të dyve anët e Atlantikut.

Polonia kryeson grafikun me 4.12 për qind, e ndjekur nga Estonia (3.43 për qind), ShBA (3.38 për qind), Letonia (3.15 për qind) dhe Greqia (3.08 për qind).

Kanadaja, Belgjika, Luksemburgu, Sllovenia dhe Spanja janë ndër shpenzuesit më të ulët.

Analiza e modelit të shpenzimeve të Shqipërisë tregon se ndërsa buxhetet po rriteshin përpara pushtimit rus të Ukrainës në shkurt 2022, pushtimi i Moskës ndaj fqinjit të saj duket se ka qenë një katalizator për investime të mëtejshme në mbrojtje.

Ndër platformat e blera janë droni turk “TB2”, i aftë për të kryer operacione ISR dhe goditje, si dhe helikopterë UH-60 Black Hawk.

Sipas inventarit të GlobalData të aseteve ushtarake shqiptare, vendi nuk ka asete aviacioni me krahë fikse, me Forcën e tij Ajrore të përbërë nga 23 helikopterë të llojeve të ndryshme, kryesisht transporti.

Marina Shqiptare ka katër anije patrullimi të armatosura lehtë STAN 4207 të furnizuara nga Damen dhe shumë mjete të tjera patrulluese bregdetare.

Ushtria Shqiptare shfaq mjetet luftarake të këmbësorisë të epokës sovjetike BMP-1/BMP-2 dhe tankun kryesor luftarak “Type-59”.

Sistemet perëndimore përfshijnë rreth 250 automjete taktike “HMMWV 4×4” dhe “37 MaxxPro MRAP” të furnizuara nga ShBA, si dhe “Land Rover Defenders” në Mbretërinë e Bashkuar të ndërtuara me licencë në Turqi.

Shpenzimet e mbrojtjes së Shqipërisë në përfitim të NATO-s

Faktorë të tjerë që ndikojnë në rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes së Shqipërisë përfshijnë dëshirën e vendit për të vazhduar pjesëmarrjen në operacionet shumëpalëshe paqeruajtëse dhe të sigurisë, si misioni i OKB-së në Afrikën e Veriut, forca stabilizuese e KFOR-it e NATO-s në Kosovë, si dhe rigjenerimi i infrastrukturës ekzistuese ushtarake për të mundësuar partneritetin me NATO-n.

Në mars 2024 Shqipëria rihapi zyrtarisht bazën ajrore të Kuçovës, pasi e shndërroi bazën prej dekadash në një qendër për operacionet ajrore të NATO-s.

E vendosur rreth 80 km në jug të Tiranës, baza ajrore e Kuçovës do t’i shërbejë Shqipërisë dhe do të mbështesë logjistikën, operacionet ajrore, stërvitjen dhe stërvitjet e Aleancës, e cila u mbështet nga NATO me një financim prej 50 milionë euro.

Në një njoftim të 4 marsit, NATO ka deklaruar se baza e Kuçovës ishte projekti më i madh i aleancës në Shqipëri në dekadën e fundit.

Puna e rinovimit ka filluar me një ceremoni themelimi në vitin 2019 dhe përfshin përmirësime dhe rinovime në kullën e kontrollit, pistat, hangarët dhe objektet e magazinimit.