Si sot, 111 vjet më parë
Nga Blerim Latifi
– Stoj!- i bërtiti roja që po ruante në hyrje të shtëpisë ku serbët po bënin hata mbi njerëzit e pambrojtur të saj.
Plaku ia preu: – Unë serbishten hiç se di. Unë jam Ahmet Delia, e ktij vendi i thonë Shqypni.
Ajo që ndodhi më pas, u kthye në kod të rezistencës me çdo çmim e deri në frymën e fundit kundër shtypjes dhe nënshtrimit.
Po kush ishte ky burrë, të cilit turqit ia vunë nofkën “Delia”, për të shprehur tmerrin që kishin prej tij?
Lista e mëposhtme e ngjarjeve na e tregon profilin e tij:
1884- 1889: Ahmet Delia udhëheq kryengritjet kundër taksave dhe reformave centralizuese të pushtetit osman.
1891: Udhëheq kryengritjen kundër vendosjes së pushtetit administrativ turk në Drenicë. Kjo njihet si “kallja e sarajeve “Hamidie” , në vendin ku sot ndodhet qyteti i Skënderajt.
1899: Merr pjesë si përfaqësues i Drenicës ne Lidhjen e Pejës.
1903: Udhëheq Kuvendin e Marinës dhe Sulmin në Mitrovicë e Vushtrri, gjatë të cilit vritet konsulli rus në Mitrovicë.
1907: Udhëheq kryengritjen kundër Shemsi Pashës, i cili pas luftimeve të ashpra depërton në Prekaz dhe e djeg kullën e tij.
1907- 1908: I arrestuar në pabesi, syrgjynoset në Canakkala, prej nga largohet pas Revolucionit Xhonturk.
1910: Merr pjesë në Luftën e Carralevës. Aty plagoset në dorën e djathtë dhe nga ai moment dora e tij e humbet ekuilibrin e domosdoshëm për përdorimin e pushkës.
1912( 5 maj): Hasan Prishtinën ia beson fillimin e Kryengritjes së Përgjithshme Antiosmane.
1912 ( Nëntor)- Kundërshton marrëveshjen e krerëve të Drenicës me konsullin serb në Prishtinë për kalimin pa rezistencë të ushtrisë serbe nëpër Drenicë gjatë okupimit të Kosovës prej saj. Serbët, pasi e pushtojnë pa luftë Drenicën, i thërrasin krerët dhe bajraktarët e Drenicës në Vushtrri, gjoja për ta formalizu marrëveshjen. Të gjithë i pushkatojnë. Me të marrë vesh lajmin, kthehet në Prekaz, pasi më parë ishte nisur me Isa Boletinin drejt Shqipërisë.
1912( 25 dhjetor): bie në betejë duke luftuar me sopatë kundër paramilitarëve serbë që kishin sulmu Prekazin. Ushtria serbe ia merr trupin, për t’ia zhdukur më pas.