Skenari i frikshëm për njerëzimin: Si një yll endacak mund të çojë në shkatërrimin e sistemit diellor
Një ndryshim i vogël në orbitën e Neptunit (e barabartë me 0.1 për qind) do të mjaftonte për të shkaktuar një sërë ngjarjesh zinxhir të afta për të destabilizuar të gjithë Sistemin Diellor dhe për ta çuar atë në kolaps, duke çuar në shkatërrimin ose përjashtimin e planetëve.
Skenari apokaliptik mund të shkaktohet nga një yll endacak, i aftë të ndërhyjë me gravitetin e planetit të fundit në sistemin tonë – pas degradimit të Plutonit në një planet xhuxh – dhe ta privojë atë nga ekuilibri aktual.
Në sytë tanë sistemi diellor mund të duket vërtet shumë i ekuilibruar, por historia evolucionare flet qartë për ndryshime kolosale dhe ndikime katastrofike; edhe fundi natyror i sistemit tonë, që pritet në 5 miliardë vjet kur Dielli të “vdesë”, do të jetë plot me fishekzjarrë.
Një ekip hulumtues kanadez i udhëhequr nga shkencëtarë nga Departamenti i Shkencave Fizike dhe Mjedisore në Universitetin e Torontos në Scarborough përcaktoi se një ndryshim prej 0.1 për qind në orbitën e Neptunit është i mjaftueshëm që sistemi diellor të shembet.
Studiuesit e koordinuar nga profesori Garett Brown arritën në përfundimet e tyre pasi kryen mijëra simulime me një model matematikor të sistemit diellor, të aftë për të parashikuar pasojat e çdo ndryshimi në orbitat e tetë planetëve.
Shkencëtarët janë të vetëdijshëm për një rrezik të mundshëm të paqëndrueshmërisë në Sistemin Diellor të lidhur me Mërkurin, më i afërti me Diellin.
Siç specifikohet nga IFLScience, në fakt, çdo 1000 vjet periheli i planetit – pika orbitale më e afërt me Diellin – zhvendoset me 1.5 gradë, një shkallë e ngjashme me atë të Jupiterit.
Nëse dy trupat qiellorë do të rezononin, ekziston një rrezik 1 për qind që Mërkuri mund të shkëputet nga orbita e tij aktuale nga gjiganti i gazit, me pasoja apokaliptike.
Mërkuri, në fakt, mund të hidhet jashtë sistemit diellor, ose të vihet në një trajektore për të përfunduar kundër Diellit, Venusit dhe po, madje edhe Tokës. Pasojat e një përplasjeje të tillë do të ishin zhdukja e menjëhershme e gjithë jetës në glob.
Mjafton të thuhet se Mërkuri ka një diametër prej gati 4900 kilometrash, ndërsa Chicxulub, asteroidi që bëri që dinozaurët të zhdukeshin 66 milionë vjet më parë, ishte “vetëm” rreth dhjetë kilometra i gjatë.
Profesor Brown dhe kolegët u përpoqën të simulonin atë që do të ndodhte duke shqetësuar pikërisht orbitën e planetit më të jashtëm të sistemit diellor, Neptunit, duke arritur në përfundimin se edhe një ngjarje e tillë mund të çonte në pasoja apokaliptike.
Llogaritjet treguan se një yll kalimtar i aftë për të ndryshuar orbitën e planetit me vetëm 4.5 milionë kilometra në boshtin e tij gjysmë të madh (barabartë me 0.1 për qind) mund të ketë pasoja serioze dhe të shpejta – në kohë astronomike – edhe në planetë të largët shkëmborë.
Në rreth 3 mijë simulimet e kryera me variacione të vogla, në katër raste shqetësimi gravitacional e shtyu Mërkurin të godiste Venusin.
Në modelet e tjera Mërkuri përfundon duke goditur Venusin dhjetëra herë, ndërsa në një rast goditi Marsin dhe në një tjetër Tokën. Skenarë të tjerë çojnë në përjashtimin e Mërkurit, Uranit ose Neptunit nga sistemi diellor.
Për fat të mirë, shpjegojnë autorët e studimit, ka shumë pak gjasa që një yll që kalon do të jetë në gjendje të afrohet mjaftueshëm për të prishur orbitën e gjigantëve të jashtëm të akullt dhe, si një efekt zinxhir, të destabilizojë sistemin diellor deri në atë pikë sa të çojë në katastrofë.