Malala Yousafzai fituesja e çmimit Nobel për Paqe u ka kërkuar udhëheqësve myslimanë që të sfidojnë qeverinë talebane në Afganistan dhe politikat e saj represive për vajzat dhe gratë.

“E thënë thjesht, talebanët në Afganistan nuk i shohin gratë si qenie njerëzore”, tha ajo në një samit ndërkombëtar të organizuar nga Pakistani për arsimimin e vajzave në vendet islamike.

Zonja Yousafzai u tha udhëheqësve myslimanë se nuk kishte “asgjë islame” në lidhje me politikat e talebanëve, të cilat përfshijnë parandalimin e vajzave dhe grave nga aksesi në arsim dhe punë.

27-vjeçarja u evakuua nga Pakistani në moshën 15-vjeçare pasi u qëllua në kokë nga një i armatosur taliban pakistanez, i cili e kishte vënë në shënjestër pasi kishte folur për arsimimin e vajzave.

Duke iu drejtuar konferencës në Islamabad të dielën, ajo tha se ishte “e dërrmuar dhe e lumtur” që ishte kthyer në vendin e saj. Ajo është kthyer në Pakistan disa herë që nga sulmi i vitit 2012, pasi bëri kthimin e saj të parë në 2018.

Të dielën, ajo tha se qeveria talebane kishte krijuar përsëri “një sistem të aparteidit gjinor”.

Talibanët po “dënonin gratë dhe vajzat që guxojnë të thyejnë ligjet e tyre të errëta duke i rrahur, duke i ndaluar dhe duke i dëmtuar”, tha ajo.

Ajo shtoi se grupi “mbulon krimet e tyre me justifikim kulturor dhe fetar”, por në fakt “shkon kundër gjithçkaje që përfaqëson besimi ynë”.

Qeveria talebane nuk pranoi t’i përgjigjet një kërkese të BBC për koment mbi vërejtjet e avokatit. Ata kanë thënë më parë se respektojnë të drejtat e grave në përputhje me interpretimin e tyre të kulturës afgane dhe ligjit islamik.

Udhëheqësit e grupit u ftuan në samitin e organizuar nga Organizata e Bashkëpunimit Islamik (OIC) nga qeveria e Pakistanit dhe Lidhja Botërore Myslimane, por nuk morën pjesë.

Pjesëmarrësit e konferencës përfshinin dhjetëra ministra dhe studiues nga vendet me shumicë myslimane, të cilët avokuan për arsimimin e vajzave.

Që kur talebanët rimorën kontrollin e Afganistanit në vitin 2021, qeveria e tyre nuk është njohur zyrtarisht nga një qeveri e vetme e huaj. Fuqitë perëndimore kanë thënë se politikat e grupit që kufizojnë gratë duhet të ndryshojnë.

Afganistani është tani i vetmi vend në botë ku gratë dhe vajzat nuk lejohen të hyjnë në arsimin e mesëm dhe të lartë – rreth një milion e gjysmë janë privuar qëllimisht nga shkollimi.

“Afganistani është i vetmi vend në botë ku vajzave u ndalohet plotësisht arsimimi përtej klasës së gjashtë,” tha Yousafzai të dielën.

Talebanët kanë premtuar në mënyrë të përsëritur se do të ripranoheshin në shkollë pasi të zgjidheshin një numër çështjesh – duke përfshirë sigurimin që kurrikula të ishte “islamike”. Kjo ende nuk ka ndodhur.

Në dhjetor, grave iu ndalua gjithashtu trajnimi si mami dhe infermiere, duke mbyllur në mënyrë efektive rrugën e tyre të fundit për arsimim të mëtejshëm në vend.

Zonja Yousafzai tha se arsimimi i vajzave ishte në rrezik në shumë vende. Ajo tha se në Gaza, Izraeli kishte “shkatërruar të gjithë sistemin arsimor”.

Ajo u kërkoi të pranishmëve “të raportojnë shkeljet më të rënda” të së drejtës së vajzave për arsimim dhe vuri në dukje se krizat në vende si Afganistani, Jemeni dhe Sudani do të thotë “e gjithë e ardhmja e vajzave është vjedhur”.