Presidenti amerikan Donald Trump ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv për të nisur një hetim për mineralet kritike, që mund të çojë në tarifa shtesë për burimet industriale.

Masa vjen pas hetimeve të fundit në importet e çipave dhe farmaceutikëve, duke sinjalizuar një zgjerim të mëtejshëm të luftës tregtare globale, transmeton Telegrafi.

Hetimi, sipas seksionit 232 të Aktit të Zgjerimit të Tregtisë të vitit 1962, synon “të përcaktojë efektet në sigurinë kombëtare të importeve të mineraleve kritike të përpunuara dhe produkteve të tyre derivate”, sipas dokumentit zyrtar.

“Mineralet kritike, duke përfshirë elementët e tokës së rrallë, në formën e mineraleve të përpunuara janë lëndë të para thelbësore dhe inpute kritike të prodhimit të kërkuara për sigurinë ekonomike dhe kombëtare”.

I njëjti ligj u përdor më parë nga Trump për të vendosur tarifa prej 25% për çelikun dhe aluminin, si dhe për të nisur një hetim mbi importet e bakrit.

Muajin e kaluar, presidenti nënshkroi një urdhër ekzekutiv për të rritur prodhimin vendas të mineraleve kritike duke thirrur Aktin e Prodhimit të Mbrojtjes, duke ofruar mbështetje të tilla si financime dhe kredi për sektorin. Masa shihet gjerësisht se synon Kinën, e cila dominon zinxhirin global të furnizimit.

Sipas Shtëpisë së Bardhë, ShBA mbështetet në importet e 15 mineraleve kritike, 70% e të cilave vijnë nga Kina. Të premten e kaluar, Pekini njoftoi kufizime të eksportit për një gamë të gjerë mineralesh kritike, si germanium, galium, antimoni dhe magnet, në përgjigje të rritjes së ashpër të tarifave të Trump.

ShBA-ja ka vetëm një minierë të tokës së rrallë dhe asnjë shkritore, duke e lënë atë të varur shumë nga Kina për burimet natyrore, duke përfshirë tokat e rralla dhe mineralet kritike – komponentë jetikë në pajisjet elektrike, automjetet me bateri, avionët dhe pajisjet mbrojtëse.

Një raport i TD Economics zbulon se Kina dominon prodhimin global të më shumë se gjysmës së 50 mineraleve kritike të identifikuara nga qeveria amerikane në vitin 2022. Ajo gjithashtu ruan një pothuajse monopol në rafinim, duke përpunuar 90% të elementëve globalë të tokës së rrallë. Për të forcuar dorën e saj në luftën tregtare, ShBA-së do t’i duhet të diversifikojë burimet e këtyre materialeve industriale.

“Mineralet kritike të përpunuara dhe produktet e tyre derivate përballen me dobësi të rëndësishme globale të zinxhirit të furnizimit dhe shtrembërime të tregut, për shkak të mbështetjes në një numër të vogël furnizuesish të huaj”, thotë dokumenti i hetimit të së martës.

“Varësia e Shteteve të Bashkuara nga importet dhe cenueshmëria e zinxhirëve tanë të furnizimit, rrit potencialin për rreziqe për sigurinë kombëtare, gatishmërinë e mbrojtjes dhe qëndrueshmërinë e çmimeve”, u tha ndër të tjera.

Në shkurt, Trump kërkoi 500 miliardë dollarë (442 miliardë euro) tokë të rrallë dhe minerale kritike të Ukrainës si pjesë e bisedimeve të paqes, një veprim i parë gjithashtu si një përpjekje strategjike për të përmirësuar pozicionin e ShBA-së kundër Kinës.