Varri i Mehmetriza Murtezanit në gjendje të mjeruar
Lulëzim ETEMAJ
Mehmetriza Murtezani-Gega lindi në Tetovë më 23 nëntor 1921. Vite me radhë punoi mësues në shkollën e Nerashtit dhe Grupçinit. Me angazhimin e tij dhe të kolegëve kishte shtuar numrin e nxënësve në Nerashtë prej 60 në 240 sish, përfshirë këtu edhe numrin e vajzave. Ky angazhim binte ndesh me pushtetin, i cili paralelisht angazhohej për hapjen e shkollave turke në vitet 1950-1952. Si rezultat i këtij kundërshtimi shumë shpejt e largojnë nga puna.
Për herë të parë arrestohet në mars të vitit 1948 nga organet maqedonase. Lirohet pas një muaji qëndrimi në burg.
Si rezultat i angazhimit të tij atdhetar jo vetëm në Tetovë, Gostivar, Strugë, Shkup, por edhe në Pejë, Prizren, Mitrovicë dhe Gjilan, Mehmet Gega arrestohet nga UDB-a maqedonase më 21 maj të vitit 1955 në qytetin e Shkupit. U dënua me dhjetë vjet burgim të rëndë dhe u lirua pas shtatë vjetësh, në mars të vitit 1962.
Vetëm gjashtë vjet më vonë ai arrestohet sërish më 24 dhjetor 1968, një ditë pas demonstratave në Tetovë, të cilat i kishte organizuar dhe drejtuar së bashku me bashkëveprimtarë të tjerë. Sipas aktakuzës, “ai ka dashur që me dhunë ta bëjë shkëputjen e viseve perëndimore të Maqedonisë dhe bashkimin e tyre me Kosovën dhe Shqipërinë”. Në vitin 1969 dënohet me shtatë vjet burg, gjashtë nga të cilat i vuan të plota.
E ’81-ta ishte vazhdimësi e ’68-s. Mehmet Murtezani-Gega ishte një nga frymëzuesit dhe prijësit kryesorë të brezit ’81, i njohur si Brezi i Pranverës Shqiptare. Shënimi i 40-vjetorit të saj nëpër qytete të tjera, duke e lënë në harresë atë, është më tepër sesa një skandal!
Në vitin 1990-1991 Mehmetriza Murtezani-Gega shquhet për përkrahjen e fuqishme që ia jep pajtimit të gjaqeve në Kosovë, të filluar më 2 shkurt 1990 nga rinia studentore e Pejës, dhe të rinjve bartës të këtij pajtimi nga Tetova dhe Gostivari.
Mehmetriza Murtezani-Gega, i njohur me të drejtë edhe si “Demaçi i Tetovës”, ishte frymëzuesi dhe prijësi kombëtar i brezave të tërë jo vetëm të Tetovës.
Para disa ditësh, së bashku me disa miq nga Tetova dhe Prishtina, shkuam për ta vizituar varrin e tij. Vetëm pasi ia fshimë pluhurin nga pllaka e mermerit mundëm ta identifikojmë. Nga dëmtimi i punimit dhe shkronjave, nuk vërehej harta e as nuk lexoheshin mbishkrimi apo emrat e qyteteve të Shqipërisë së bashkuar.
Shtyllat e varrit i gjetëm në një gjendje të mjerueshme. Të thyera, të shpërndara e të mbuluara nga bari!
Varri i Mehmet Gegës nuk është një varr i rëndomtë, ani pse ndodhet në mesin e varrezave të rëndomta të Tetovës. Mirëmbajtja e këtij varri nuk është detyrë e vajzës, por as e nipave dhe mbesave të tij. Nuk është detyrë as e nxënësve të shkollës së tij kombëtare apo qytetarëve të tjerë. Mirëmbajtja është detyrë e komunës së Tetovës. Ajo duhet të kujdeset për rregullimin dhe mirëmbajtjen e tij, duke i ngritur një rrethojë dhe vendosur një flamur shqiptar te koka, ngritur në një shtizë të lartë.
Ai meriton më shumë se vetëm një varr të harruar e të dëmtuar!