Një variant i rrallë i gjenit është vërejtur te njerëzit që kanë jetuar 100 vjeç e lart dhe ngadalëson procesin e plakjes, thonë autorët e një studimi të ri të botuar në revistën PNAS.

Shkencëtarët që kryen kërkime të reja për të zbuluar mekanizmat pas këtij efektiviteti besojnë se zbulimet e reja duhet të mundësojnë zhvillimin e ilaçeve kundër plakjes. Hulumtimi mbi procesin e plakjes dhe mundësitë e ngadalësimit të tij është bërë gjithnjë e më popullor vitet e fundit pasi mund të bëhet baza për një industri fitimprurëse kundër plakjes. Studimet kanë treguar se metformina, një nga medikamentet për diabetin, zgjat jetën e njerëzve me diabet, megjithëse pritet që ata të jetojnë pak më shkurt. Ilaçi thuhet se është shumë i popullarizuar në mesin e miliarderëve të Silicon Valley.

Roli i rëndësishëm i gjenit Sirt6 në plakje

Një nga qëllimet e shkencëtarëve që merren me plakjen është, ndër të tjera, edhe gjeni Sirt6. Studime të shumta kanë treguar më parë se aktivitetet e këtij gjeni, që mund të gjendet tek njerëzit, por edhe te shumë kafshë, janë të rëndësishme për funksionet dhe sëmundjet qelizore, për riparimin e ADN-së dhe se ato janë të lidhura fort me jetëgjatësinë. Në një studim të ri, Vera Gorbunova nga Universiteti i Rochester në Nju Jork dhe kolegët e saj vendosën të gjenin mekanizma që ndikojnë në jetëgjatësinë, pasi ky kuptim është vendimtar për zhvillimin e mundshëm të substancave që mund të kenë një efekt në plakje.

Hulumtimi mbi funksionin molekular dhe rolin e Sirt6 në plakjen dhe jetëgjatësinë në mizat e frutave Drosophila ka treguar se mbi shprehja (OE) e Sirt6 në kushte eksperimentale ndikon në jetëgjatësinë e organizmave eukariotikë shumëqelizorë më të ulët, si dhe të organizmave shumë më të lartë. Ai zbuloi gjithashtu se një mekanizëm kyç me anë të të cilit rritja e shprehjes së dSirt6 indukton shtypjen gjatë gjithë jetës është shtypja e aktivitetit transkriptues të dMyc, një proteinë e lidhur me formimin e tumoreve të shumta te njerëzit.

Rritja e nivelit të shprehjes së gjenit Sirt6 zgjat jetëgjatësinë e minjve.

Përveç kësaj, autorët kanë treguar se shprehja e Sirt6, e përmirësuar nga sistemi i aktivizimit të gjenit GeneSwitch-GAL4, i mjaftueshëm për jetëgjatësinë, mund të fillojë në moshën madhore, dhe jo ekskluzivisht në fazat e hershme të zhvillimit. Kjo do të thotë që barnat e mundshme mund të ndikojnë në jetëgjatësinë edhe nëse trupi nuk është i programuar për të rritur shprehjen e Sirt6 në një fazë të hershme të zhvillimit. Gjegjësisht, në të gjitha hulumtimet e mëparshme, shkencëtarët kanë modifikuar gjenetikisht kafshët në mënyrë që ato në thelb të kenë rritje të shprehjes së Sirt6; atëherë nuk iu dhanë terapi.

Autorët shkruajnë se disa kërkime të kohëve të fundit kanë gjetur tashmë se rritja e shprehjes së Sirt6 me GeneSwitch zgjat jetën e minjve, kastorëve dhe mizave të frutave, duke mbështetur tezën se Sirt6 është mjaft specifik për t’u përdorur për jetëgjatësinë. Për më tepër, shkencëtarët zbuluan se OE dSirt6 specifike për indin dhjamor është e mjaftueshme për të zgjatur jetën dhe se indi dhjamor dihet se është analog me indin dhjamor, mëlçinë dhe indin imunitar të gjitarëve.

Është interesante se te minjtë, jetëgjatësia e të cilëve u zgjat nga rritja e shprehjes së Sirt6 në mëlçi dhe indin dhjamor të bardhë, u vu re fosforilimi i ulët i ACT, i cili luan një rol kyç në disa procese qelizore, si metabolizmi dhe përhapja e glukozës, migrimi dhe vdekja e programuar e qelizave.

Një studim i fundit zbuloi gjithashtu se rritja e shprehjes Sirt6 mbron nga plakja e lidhur me uljen e prodhimit të glukozës hepatike dhe homeostazën. Së bashku, këto gjetje tregojnë rëndësinë e këtyre indeve për zgjatjen e jetës me Sirt6.

Kuptimi i mekanizmit të veprimit të Sirt6

Qëllimi kryesor i studimit të ri, shkruajnë autorët, ishte të kuptonte më mirë mekanizmat molekularë me të cilët dSirt6 zgjat jetën. Analiza tregoi se dSirt6 është një rregullator i fuqishëm negativ i gjeneve të biogjenezës së ribozomit dhe sintezës së proteinave, të cilat janë gjithashtu gjene të synuara për dMyc.

Por studimi zbuloi se OE dSirt6 nuk funksionoi për të zgjatur jetën thjesht duke reduktuar aktivitetin dMyc.

Ekipi beson se një shpjegim i mundshëm është se rritja e shprehjes së dSirt6 në mizat e frutave përmirëson riparimin e ADN-së dhe redukton shprehjen RTE, dy funksione shtesë të Sirt6 që lidhen fort me plakjen dhe jetëgjatësinë. Ky vëzhgim është në përputhje me gjetjet e mëparshme se SIRT6 përmirëson riparimin e thyerjeve të ADN-së me dy fije, një nga llojet e dëmtimit të materialit tonë gjenetik.

Autorët shkruajnë se vitet e fundit janë identifikuar disa molekula të vogla të aktivizuesve të gjenit Sirt6, gjë që hap mundësinë e përdorimit të tyre për të përmirësuar aktivitetin e kësaj enzime dhe këto komponime mund të përdoren për të promovuar shëndetin e njeriut dhe trajtimin e sëmundjeve të lidhura me plakjen. .

Pse Sirt6?

Sirt6 nuk është i vetmi gjen i përfshirë në riparimin e ADN-së. Por udhëheqësja e re e kërkimit, Vera Gorbunova mendon se ai është më interesant nga perspektiva terapeutike se të tjerët, pasi riparimi i ADN-së duket të jetë funksioni i tij kryesor.

Për shembull, gjeni FOXO3 është i përfshirë në riparimin e ADN-së, por duke qenë se është përgjegjës edhe për disa funksione të tjera në qelizë, përmirësimi i funksionit të tij mund të ndikojë në disa mekanizma të tjerë të rëndësishëm në qelizë. Kjo e bën Sirt6 një nga objektivat e mundshëm për zhvillimin e terapive të reja kundër plakjes.

Por duhet të kihet parasysh se udhëtimi nga laboratori në ilaçin e përfunduar është zakonisht shumë i gjatë./alsat.m