Një fenomen misterioz i vërejtur për herë të parë në vitin 2013 në bordin e një anijeje në një pjesë të Oqeanit Paqësor u duk kaq absurd, saqë i bindi shkencëtarët se pajisjet e monitorimit ishin të gabuara.

Leximet e sensorëve tregonin se oksigjeni prodhohej në shtratin e detit 4000 metra në thellësi, ku asnjë dritë nuk mund të depërtojë. E njëjta gjë ndodhi në tri udhëtime të mëpasshme në një rajon të njohur si Zona Clarion-Clipperton.

Organizmat fotosintetike si bimët, planktoni dhe algat mendohej se përdornin rrezet e diellit për të prodhuar oksigjen që qarkullon në thellësitë e oqeanit, por studimet e mëparshme të kryera në thellësi të detit kanë treguar se oksigjeni vetëm konsumohet, nuk prodhohet, nga organizmat që jetojnë atje. Momentalisht, kërkimet e ekipit po sfidojnvetëm këtë supozim duke gjetur oksigjen të prodhuar pa fotosintezë.

Studimi, i botuar në revistën Nature Geoscience, tregon se sa shumë nuk dihet ende për thellësitë e oqeanit. Zbulimi se ka një burim tjetër oksigjeni në planet, përveç fotosintezës, gjithashtu mund të ndihmojë në zbulimin e origjinës së jetës. Ekipi mori disa nga mostrat e sedimentit, ujit të detit dhe nyjeve polimetalike për të studiuar në laborator dhe për t’u përpjekur të kuptojë saktësisht se si prodhohej oksigjeni.

Mbeten shumë pyetje pa përgjigje se si prodhohet “oksigjeni i errët” dhe çfarë roli luan ai në ekosistemin e thellë të detit. Të kuptuarit se si dyshemeja e oqeanit prodhon oksigjen mund të hedhë gjithashtu dritë mbi origjinën e jetës. Një teori e gjatë është se jeta ka evoluar në zonat hidrotermale në det të thellë dhe zbulimi se elektroliza e ujit të detit mund të formojë oksigjen në thellësi mund të frymëzojë mënyra të reja për të menduar se si filloi jeta në tokë.